Kürtçe isim yasağına çift 'V'li çözüm

2013'te açıklanan Demokratikleşme Paketi'nde Kürtçe harflerle ilgili düzenleme getirilmişti

cumhuriyet.com.tr

Diyarbakırlı Karagöz ailesi kızlarına Şewra ismi koymak istedi. Ancak nufüs kayıtlara geçirmedi. Aile de çareyi iki “V” harfini yan yana yazmada buldu.

Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan 30 Eylül 2013 açıkladığı “Demokratikleşme Paketi”nde Kürtçe alfabede bulunan ancak Türkçe alfabede olmadığı için yasak olan X, Q, W harfleriyle ilgili düzenleme de vardı. Paketle, TCK’da buna yönelik yasaklar kalkacak, kimliklerde, yer isimlerinde, tabelalarda Kürtçe isimler kullanılabilecekti. Ancak uygulama resmileşmedi. Paketle üç yasaklı harf da özgür kalacak, böylece Kürtler de kendi çocuklarına anadillerinde isim takabilecekti. Erdoğan’ın konuşmasından ve açıkladığı paketin üzerinden 2.5 yıl geçti, Kürtler hala çocuklarına Kürtçe isim veremiyor.

Haberdar'ın haberine göre, yeni yasak Diyarbakır'da yaşandı. Karagöz ailesinin kızları oldu. Baba Kürtçe’nin Kurmanci, anne ise Zazaki lehçesini konuşuyor. İlk çocuklarının ismini Kurmanci "Rojhilat" koymuşlardı. Bu kez kızının ismini Zazaca koymaya karar verdiler. Zazaca "Sabah" anlamına gelen “Şewra” koydular.

Baba Emrullah Karagöz, merkez ilçe Kayanıpar Nüfus Müdürlüğü’ne gitti. Kızının isminde "w" olduğu için memurlar kabul etmedi. Baba itiraz etti, paketi hatırlattı, yasağın kalktığını anlatmaya çalıştı ama nüfustaki yetkili “Pakette geçti, ama bize genelge gelmedi” diyerek ismi kayda geçirmedi. Baba Emrullah Karagöz de çareyi iki “vv” harfini yan yana yazmada buldu. Böylece Şewra’nın ismi “Şevvra” diye kayıtlara geçti.

“Dava açacağım”

Baba Karagöz, “Kürtçe yasak kalktı diyorlar ama biz çocuklarımıza Kürtçe isim koyamıyoruz.

Üç harf Kürtçe alfabede var. Üç harfimize bile tahammülleri yok. Kızımın ismini bu üç harfin olduğu İngilizce koysaydım kayıtlara geçireceklerdi, ama Kürt olunca yasak.

Madem yasak diyorlar, w harfini kullanmıyorlar. Ben de iki v harfini yazdırdım. En azından iki v yan yana geldiğinde W’ye benziyor. Ben de onların dediğini yapmadım” diyor.

Baba Emrullah Karagöz konuyla ilgili dava açacağını söylüyor.

 

"Uygulama Atatürk’ten beri var"

Demokratikleşme paketi ile değiştirileceği söylenen ‘Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun’ 1928 yılından beri yürürlükte. Atatürk, Arap harflerinin yerine Latin harflerinden oluşan Türk alfabesinin kullanılmasını hedefleyen kanunu kısa sürede hayata geçirmişti. Kürtçede ise yaygın kullanılan bu üç harf, Türk alfabesi olarak kabul edilmediği için yıllardır yasak. Resmi işlemlerde kullanılamıyor. Bu harfleri kullanan birçok kişi, Türk Harf Kanunu’na muhalefet ettikleri gerekçesiyle Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 222’nci maddesinden yargılandı. Bu kanuna muhalefet edenler 2 ila 6 ay arasında hapis cezası alabiliyor.

Yasaklı harf sorunu en fazla isimlerde yaşanıyor. Yargıtay, 2004 yılında verdiği bir kararla Hakkâri Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ‘q, x, w’ harflerlerini içeren Kürtçe isim konulamayacağı kararını onamıştı. İçişleri Bakanlığı da yayımladığı genelgeyle karara atıfta bulunarak, bu harflerden oluşan isimlerin nüfus cüzdanlarına yazılamayacağını kayıtlara geçirmişti.