Kriz sadece cebimizi değil, psikolojimizi de bozuyor

Türkiye Psikiyatri Derneği 13. Yıllık Toplantısı ve Bahar Sempozyumu'nda konuşan Türkiye Psikiyatri Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Burhanettin Kaya küresel ekonomik krizin maddi olumsuzluklar dışında ruh sağlığını da önemli derecede etkilediğini söyledi.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre geçen yılın Ocak ayında yüzde 11.6 olan resmi işsizlik oranının, bu yılın Ocak ayında yüzde 15.5'e ulaştığını hatırlatan Kaya, ''Kentlerdeki işsizlik oranı yüzde 13'ten yüzde 17.2'ye çıktı. Kayıt dışı çalışma oranı da yüzde 40'ları aştı. Özellikle üretken dönemdeki genç işsizliğin artışı endişe veriyor. Bu artış, yeniden iş bulunacağına ilişkin umutlarını yitirenlerin sayısını daha da fazlalaştıracaktır'' şeklinde konuştu.

"Depresyon ve şiddet olayları artabilir"

İşsizliğe bağlı ruhsal sorunların önümüzdeki dönemde ikiye katlanma tehlikesi olduğuna dikkati çeken Kaya, şunları kaydetti:
''Bu verilerden depresyon ve anksiyete bozuklukları yaygınlığının artacağını, davranış sorunlarının ortaya çıkacağını, kişilerin sorunlarla başa çıkmak için alkol ve madde kullanımına yöneleceğini, öfkenin dışa vurma biçimiyle ilgili sorunların artacağını ve her ortamda şiddet davranışlarının ortaya çıkabileceğini öngörüyoruz. Çalışabilecek durumdayken çalışamamak, çalışırken işini kaybetmek ya da çalışma sırasında olumsuz deneyimlere maruz kalmak, uzun süreli strese yol açarak akıl ve ruh sağlığını derinden etkileyecektir.''

"Çocuklar da olumsuz etkileniyor"

İşsizliğin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin genellikle iş kaybından sonraki ilk dönemde hızla arttığına işaret eden Kaya, ''Eşleri işsiz olan kadınlarda depresyon gelişme riski daha da artmaktadır. Yaşanan bu süreç aile ilişkilerini, ebeveyn ve çocuk ilişkisini bozarak, çocukların ruhsal gelişimi üzerinde iz bırakma riskini taşımaktadır'' dedi.

"Acil önlem alınmalı"

Türkiye Psikiyatri Derneği'nin Aralık ayından bu yana düzenlediği etkinliklerle işsizliğin yaratacağı ruhsal sorunlara dikkat çektiğini hatırlatan Kaya, ''Etkinliklerimizde Sağlık Bakanlığı ve ilgili tüm kurumları uyardık. Ancak bugüne dek ilgili kurumlardan bu yönde bir girişim olmadı'' diye konuştu.

Kaya, sorunların toplumsal travmalara neden olmadan çözülebilmesi için şu önerilerde bulundu:
''İşsizlik ve yoksullukla mücadelede ciddi ve etkili politikalar geliştirilmeli ve yaşama geçirilmeli. İşsizlik yardımının miktarı arttırılmalı, kapsamı geliştirilmeli ve süresi uzatılmalı. Sağlık hizmetleri ve ruh sağlığı hizmetleri ücretsiz ve kolay ulaşılabilir olmalı. İşsizler sağlık hizmetlerinden ücretsiz ve herhangi bir katkı payı ödemeksizin yararlanmalı. Özellikle işsiz kesimdeki ailelerin temel yaşam gereksinimleri sağlanmalı. Çalışan kesimlerden her türlü sağlık hizmetlerinden alınan katkı payları ve ilaç vizeleri kaldırılmalı. Her düzeyde eğitim kurullarında ruhsal ve bedensel rahatsızlıklara karşı eğitim programları hazırlanmalı. İşsizlere yönelik Sağlık Bakanlığı ve diğer sağlık kurumları kapsamında oluşturulmuş ücretsiz, ulaşılabilir ve gereksinimleri karşılayacak nitelikte ruhsal destek üniteleri kurulmalıdır.''