Kıdem ve ihbar tazminatınız ne kadar oldu?

Kıdem tazminatı, sigortalı (SGK’lı) çalışanların güvencesi niteliğinde. Kıdeme hak kazanmak için bir işyerinde kesintisiz en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Tazminat her bir yıl için 1 aylık brüt ücret kadar oluyor. Ancak üst limiti (tavan) var. Çalışana ödenecek tazminatın tavanı memur maaşlarına endeksli. 1 Temmuz itıbarıyla 5 bin 434 liraya çıktı.

İSTİFAYLA DA ALINIR

Maaşınız 10 bin lira da olsa tazminat hesabında her bir yıl için 5 bin 434 lira baz alınacak. Tazminata hak kazanmada bazı ayrıntılar söz konusu. Yani normalde işverenin işten çıkarması durumunda ödenen kıdem tazminatı, istifa hallerinde de alınabiliyor. Örneğin; erkek işçi askerlik, kadın evliliği nedeniyle (1 yıl içinde) işten ayrılırsa kıdemini alabiliyor.

EMEKLİLİK ŞARTIYLA

Emekli olmak için işten çıkanlar kıdem tazminatı alır. 8 Eylül 1999’dan önce işe girip de 15 yıl sigortalı olan ve en az 3600 günü tamamlayanlar ile 1999’dan sonra ilk defa işe başlayıp 25 yıl sigortalı olup 4500 gün prim ödeyenler istifa edince kıdeme hak kazanıyor. Bunun için SGK’dan ‘Yaş dışında emeklilik şartlarını yerine getirmiştir’ yazısı alınmalı. Fazla mesai nedeniyle ayrılan işçi de kıdem alır.

ÇALIŞMA SÜRESİNE GÖRE 

Yasaya göre; işveren işçisini işten çıkarmadan önce bunu işçisine bildirmek zorunda. Bunun da süreleri var. Çalışma süresi 6 aydan kısaysa 2 hafta, 6 ay ile bir buçuk yıl arasındaysa 4 hafta, bir buçuk yıl ile 3 yıl arasındaysa 6 hafta, üç yıldan fazla olursa 8 hafta önce haber vermek zorunda. Buna ihbar süresi deniyor. Haber vermeden işten atanlar kıdemin yanında ihbar tazminatı da öder.

BUNDA TAVAN YOK 

10 gün çalışan bir işçi de ihbar tazminatına hak kazanır. İşçi de çıkmadan önce işverene ayrılacağını önceden haber vermek zorunda. Haber vermeden ayrılan, bu sefere işverene tazminat öder. İhbar tazminatının hesabında da brüt ücret dikkate alınır. Ama bunda tavan sınırı yok. Örneğin; 8 bin lira maaşı ve 1 yıl çalışması olan işçi, net 5 bin 393 lira kıdem, 6 bin 289 lira ihbar tazminatı alır.