Kamu ihale kanunu delik deşik... Sadece Mersin’e uğradı

Kamu kuruluşlarının ihale şartlarını belirleyen yasaya göre, sahipleri aynı olan şirketler ihalelere katılamaz. Ancak özellikle İBB’nin birçok ihalesinde bu yasa uygulanmıyor. Aynı ortaklık yapısına sahip Yüksel Proje ile KMG şirketleri, TCDD, Erzincan, İstanbul ve Adana’da açılan 9 ihaleye birlikte girdi, ihaleler hükme rağmen iptal edilmedi.

Miyase İlknur

Kamu kurumları, ihale şartlarını belirleyen Kamu İhale Kanunu’na (KİK) uymuyor. Kanuna aykırı yapılan ihaleleri iptal eden Kamu İhale Kurulu’nun kararları da KİT’ler tarafından dikkate alınmıyor. Mersin Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan “Gar- Mezitli Raylı Sistem proje” ihalesine katılan Yüksel Proje’nin yüzde 1’ine ortak olan Kemalettin Göçmen’in aynı ihaleye teklif veren KMG şirketinin yüzde 85 ortağı olduğu belirlenince ihale iptal edildi. İptal gerekçesi ihalenin Kamu İhale Kanunu’nun 17 maddesine aykırı olmasıydı, ancak aynı ortaklara sahip KMG ile Yüksel Proje; TCDD, Erzincan, İstanbul ve Adana Büyükşehir belediyelerinin açtığı 9 ihaleye birlikte girdi; ihaleler iptal edilmedi. Aynı ortaklı şirketler en çok İBB ihalelerine birlikte katılmış...

Kanun ne diyor?

Kanunun 17. maddesinin (d) bendinde “Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten veya vekâleten birden fazla teklif” vermenin yasak fiil olarak belirtilmesine, bu yasak fiili gerçekleştirenler hakkında kamu ihalelerinden iki yıl süre ile men ve yöneticileri için savcılığa suç duyurusunda bulunulacağı ifade ediliyor.

Bu açık maddeye karşın Yüksel Proje’de yüzde 1 ortaklığı bulunan Kemalettin Göçmen’in yüzde 85 hissedarı bulunduğu KMG Proje Müh. Ltd. Şti. adına da 10’un üzerinde ihaleye girdiği görülüyor.

Hem Yüksel Proje’nin hem de KMG Proje’nin ortağı olan Kemalettin Göçmen’in ortağı olduğu iki şirketle birlikte aynı ihaleye katıldığı 5 Aralık 2017 tarihinde Mersin Büyükşehir Belediyesi Ulaştırma Daire Başkanlığı tarafından belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gar-Mezitli Raylı Sistem Hattının Uygulamaya Esas Kesin Projesinin Hazırlanması” ihalesinde fark edildi. Şikâyet üzerine ihale dosyasını inceleyen Kamu İhale Kurulu, kanunun 17. maddesinin ihlal edildiğini gerekçe göstererek ihaleyi iptal etti. Kamu İhale Kurulu, ihalenin iptaline ilişkin gerekçesini raporda şöyle belirtti:

“Yüksel Proje’nin yüzde 1 ortağı olan Kemalettin Göçmen’in aynı zamanda bahse konu ihalede ön yeterlilik değerlendirmesine katılan diğer bir aday olan Su yapı Müh. Ve Müş. Aş - KMG Proje Müh. Ltd. Şti İş Ortaklığının ortaklarından KMG Proje Müh. Ltd. Şti’nin yüzde 85 ortağı olduğu dikkate alınarak Kamu İhale Kanunu’nun 17. maddesinin (d) bendi ve aynı kanunun 10. maddesinin 4’üncü fıkrasının (j) bendi gereğince ön yeterlilik başvuruları değerlendirmeye alınmamıştır. Kanun’un 17’inci maddesinde sayılan yasak fiil ve davranışlardan olan ‘Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif verme’ hali kapsamında değerlendirilmiştir. Kamelettin Göçmen’in sermaye oranlarının sırasıyla KMG Proje yüzde 85, Yüksel Proje’de yüzde 1 olduğu ve her iki şirketteki hissedarlık durumu, hisse oranlarından bağımsız olarak iki şirket arasında organik bir bağ bulunması hususunda kuvvetli şüphe doğurmuştur.”

İBB’de iptal yok!

Aynı ortaklara sahip şirketlerin aynı ihaleye teklif veremeyeceği açıkken Yüksel Proje ile KMG Proje’nin 10 ihaleye teklif verdikleri görülüyor. Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı “Gar Mezitli Raylı Sistem Hattının Proje ihalesi” dışında TCDD’nin Adana - İmamoğlu - Kozan - Kadirli - Osmaniye Demiryolu Bağlantı Projesi, TCDD Ulukışla-Yenice Demiryolu Projesi, TCDD Delice-Çorum Demiryolu Projesi, Adana Büyükşehir Belediyesi 2.Etap Raylı Taşıma Sistemi Projesi, Erzincan Üniversitesi- Dörtyol-Otogar-Hava Meydanı ve Kentiçi Tramvay Hattı Etüt Projesi, İBB Başakşehir-Kayaşehir Metro Hattı Projesi, İBB Kirazlı-Halkalı Metro Hattı Projesi, İBB Mahmutbey-Esenyurt Metro Hattı Projesi, İBB Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metrosu ile Sarıgazi-Taşdelen-Yenidoğan Metro kontrollük ve mühendislik projesi ihalelerinde Yüksel Proje ile KMG proje şirketinin ikisi de teklif verdi. Ancak kurul, kanuna aykırı olduğu halde bu ihaleleri iptal etmedi. İBB, Başakşehir-Kayaşehir Metro Hattı Projesi’nin ihalesine ilişkin Transtech-Mescioğlu ortak girişminin ihaleye ilişkin itirazını ise reddetti.