Kamu İhale Kanunu değişti

Kamu İhale Kanunu ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda Değişiklik Öngören Tasarı TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Yasaya göre, savunma, güvenlik ve istihbaratla ilgili alımlar, AR-GE faaliyetleri kapsamında TÜBİTAK’ın yapacağı mal, hizmet ve danışmanlık hizmeti alımları kapsam dışında olacak. Doğal afet, salgın hastalık ve can kaybına yol açacak olaylarla savunma ve güvenlikle ilgili özel durumlarda da ihale ilanına çıkılmayacak.

Meclis Genel Kurulu’nda AKP tarafından verilen çok sayıdaki önerge ile değiştirilerek kabul edilen Kamu İhale Kanunu ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda değişiklik yapan yasaya göre, Kamu İhale Kanunu kapsamında sağlık hizmeti veren tüm idareler, birbirlerinden teşhis ve tedaviye yönelik mal ve hizmet alabilecekler.

Kapsam dışında tutulanlar

AR-GE faaliyetleri çerçevesinde TÜBİTAK’ın yapacağı mal, hizmet ve danışmanlık hizmet alımları ve güvenlik, savunma ve istihbaratla ilgili alımlar yasa kapsamı dışında olacak. Uluslar arası mükellefiyetlerden doğan veya ulusal amaçlı, savunma, güvenlik, insani yardım gibi durumlarda ortaya çıkabilecek acil ihtiyaçların, süratli ve etkin bir biçimde temini amacıyla, önceden güvenceler alınmasına olanak sağlayan anlaşma veya sözleşme yaparak, mal ve hizmet alımları yapılabilecek.

Rüşvet vermekten hüküm giyenler ihalelere katılamayacak

Ülkesinde ya da yabancı ülkede kamu görevlilerine rüşvet vermekten hüküm giyenler ihalelere katılamayacak. Belli istekliler arasında ihale usulü ve açık ihale usulüyle yapılacak ön ihaleler, Resmi Gazete yerine Kamu İhale Bülteni'nde ilan edilecek. İlanların elektronik araçlarla yapılması halinde, ilan süresi 7 gün kısaltılabilecek. Süre 40 günden 33 güne düşürülebilecek. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılacak ihalelerde ise ön yeterliği belirlenen adaylara yapılacak 40 günlük davet süresi 5 gün kısaltılabilecek. İdareler, yaklaşık maliyeti genel bütçeli idarelerde 300 bin YTL, diğer idarelerde 500 bin YTL değerde veya bu değerleri aşan ihaleler için Kamu İhale Bülteni'nde ön ilan yapabilecek. Uluslararası ilan yapılan haller dahil ön ilan yapılması halinde 40 günlük ilan ve davet süresi 24 güne kadar indirilebilecek. Ön ilanlar, Kamu İhale Bülteni'nde ücretsiz yayımlanacak.

İlana çıkılmayacak durumlar

Özelliğinden veya belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı stoklanması ekonomik olmayan veya acil durumlarda kullanılacak ilaç, aşı, serum, kan ve kan ürünleri, anti-serum, ortez, protez, tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleriyle, fikri ve sınai mülkiyet haklarının ulusal ve uluslararası kuruluşlar nezdinde tescilini sağlamak için gerçekleştirilen hizmet alımları, doğrudan sağlanabilecek. İdarenin 50 bin YTL'ye kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımlarıyla, doğal afetler, salgın hastalıklar, idarenin önceden öngöremediği can kaybına yol açacak olaylar veya savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması halinde ilan yapılmayacak.

YSK doğrudan alım yapabilecek

Yasayla, Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) genel veya mahalli seçimler ile Anayasa değişikliklerinin halk oyuna sunulması durumunda, bazı mal ve hizmet alımlarıyla, mahalli seçimlerle ilgili İl Seçim Kurulu Başkanlıkları tarafından yapılacak oy pusulası basım hizmetlerini doğrudan satın alma imkanı da verildi.

Mevcut yasada yer alan "Kurum gerekli gördüğü takdirde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık bulunduğuna ilişkin iddiaları da inceler ve sonuçlandırır" hükmü de Genel Kurul’da kabul edilen yasayla yürürlükten kaldırıldı. Dava açma, icra takibi yapma ve mahkemelerce verilen kararlara karşı üst mercilere başvurmaktan vazgeçme yetkisiyle, üst dereceli mahkemelerce verilen kararlara karşı karar düzeltme yoluna gidilmesinden vazgeçme yetkisi Kurula ait olacak. Kurul kararları yerindelik denetimine tabi tutulamayacak.

İhaleye itiraz şartları

Yasaya göre, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını iddia eden aday veya istekliler, şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekler. Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olacak. İtirazen şikayet başvurusunun, kurumun görev alanında bulunmaması hariç, reddedilmesi halinde yatırılan başvuru teminatı gelir kaydedilecek.

Başvuranın haklı çıkması veya başvurunun kurumun görev alanında bulunmaması durumunda ise teminat iade edilecek. İtirazen şikayette bulunanlardan, kanunda belirtilen bedelin 4 katı tutarına kadar başvuru teminatı alınmasına, Bakanlar Kurulu karar verebilecek. Böylece ihale sürecinin kesintiye uğratılmasını önlenecek. Başvuru teminatları, kurum hesabına yatırılacak.
İtirazen şikayet başvurusunda bulunanlardan alınmakta olan para miktarı ise ihalelerin niteliği ve parasal büyüklükleri göz önünde tutularak yeniden belirlenecek. Buna göre, mal ve hizmet alımı ihalelerinde; yaklaşık maliyeti 500 bin YTL'ye kadar olanlarda bin YTL, 500 bin ile 1 milyon YTL arasında olanlarda 2 bin YTL, 1 milyon YTL ve üzerinde olanlarda 3 bin YTL alınacak. Yapım işi ihalelerinde alınacak olan itirazen başvuru bedelleri ise yaklaşık maliyeti 1 milyon YTL'ye kadar olanlarda bin YTL, 1 milyon ile 10 milyon YTL'ye kadar olanlarda 2 bin YTL, 10 milyon ile 20 milyon YTL arasında olanlarda 3 bin YTL, 20 milyon YTL ve üzerinde olanlarda 4 bin YTL olacak. Her türlü basılı evrak, form, ilan, doküman ve yayınlarla, elektronik Kamu Alımları Platformu'nun işletilmesinden elde edilecek gelirler, Kamu İhale Kurumu'nun gelirleri arasında sayılacak.

İhaleler yerel basında ilan edilmeye devam edilecek

Kamu İhale Kanununda belirlenen tutardaki ihaleler, yerel basında da ilan edilmeye devam edecek. İhaleler, Kamu İhale Kanunu'nun "ihale ilan süreleri ve kurallarını" düzenleyen 13. maddesi hükümleri saklı kalmak üzere; ilan, ihale dokümanının verilmesi, katılım ve yeterliğe ilişkin belgelerin sunulması gibi ihale süreciyle ilgili aşamalar ile her türlü bildirimler, Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden gerçekleştirilebilecek. Yasa , AB direktiflerinde bulunan ve üye ülkelerde uygulanan, "Dinamik alım sistemi" ve "Elektronik eksiltme" gibi yeni alım yöntemlerinin kullanılmasına da izin veriyor. İdareler, ihtiyaç duydukları mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin açık ihale veya belli istekliler arasında ihale usulünü uygulamak kaydıyla, çerçeve anlaşmalar yapabilecek.