James Joyce'un eserleri özgürlüğüne kavuştu

Ulysses, Dublinliler, Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi, Sürgünler ve Finnegans Wake'in Avrupa'da yayımlanması, sahneye konulması, bu eserlerden alıntı ve uyarlamalar yapılması için artık torun Stephen Joyce'un izni gerekmeyecek.

Söz konusu eserlerin telif hakları, James Joyce'un 1941'deki ölümünün ardından, İngiltere ve İrlanda'da 50 yıllığına koruma kapsamına alınmış, bu süre daha sonra AB telif hakları hukuku çerçevesinde 70 yıla uzatılmıştı.

Yazarın Paris'te yaşayan ve telif hakları üzerinde hakimiyet kuran 82 yaşındaki torunu Stephen Joyce'un "aşırı korumacı ve kısıtlayıcı" tutumu sanat çevrelerini zor duruma sokuyor, İrlanda'da düzenlenen Bloomsday Festivali'nin kapsamının da dar tutulmasına neden oluyordu.
 

Projeler

Telif hakkı koruma süresinin, yazarın ölümünün üzerinden 70 yıl geçmesiyle birlikte dolması, 1 Ocak 2012'yi dört gözle bekleyen Dublinli sanat çevrelerini de harekete geçirdi.
Patrick Fitzgerald'ın Ulysses'ten uyarladığı "Gibraltar" oyunu, New Theatre'da bu akşam ilk kez seyirciyle buluşacak.

Pan-Pan tiyatrosu Sürgünler'in sahnelenmesine ilişkin proje üzerinde çalışmalarını sürdürürken, James Joyce Merkezi ünlü yazarın kısa öykülerinden birinin özel basımını yapmayı planlıyor.

İrlanda Milli Kütüphanesi'nin, dijital ve interaktif tanıtımlarla öne çıkacak bir James Joyce müzesi kurma planı da Joyce tutkunlarının merakla beklediği projeler arasında yer alıyor. Telif hakkı koruma süresinin dolmasının sanat etkinlikleri kadar akademik çalışmaların da önünü açacağı belirtiliyor.

Bloomsday ve Ulysses

James Joyce ve dünya edebiyatına bıraktığı büyük miras, her yıl 16 Haziran'da, İrlanda'da ve çeşitli ülkelerde düzenlenen Bloomsday etkinlikleriyle anılıyor. Adını Joyce'un başyapıtı Ulysses'in kahramanından, Leopold Bloom'dan alan festival kapsamında, Dublin'de okuma toplantıları ve müzik gösterilerinin yanı sıra ünlü yazarın yaşadığı ve romanlarında bahsettiği mekanları kapsayan bisiklet ve otobüs turları da yapılıyor.

Bloomsday, diğer edebiyat festivalleriyle birlikte, zor bir ekonomik süreçte geçen İrlanda'nın turizmi açısından da önem taşıyor. Dublin'de ünlü yazarın adının ve eserlerinin yaşatılması için faaliyetlerini sürdüren James Joyce Merkezi, her yıl binlerce turisti ağırlıyor.

Edebiyatsever turistler, buradaki hediyelik eşya dükkanında satılan kitapların yanı sıra James Joyce kupalarına, tişörtlerine ve kuklalarına da büyük ilgi gösteriyor. James Joyce Merkezi'nde sergilenen Ulysess çevirileri arasında, eserin Türkçe çevirisi de yer alıyor.

James Joyce'un tek bir günü anlattığı Ulysses, 16 Haziran 1904'te geçiyor ve bu günün aynı zamanda ünlü yazarın, eşi Nora Barnacle ile ilk randevulaştığı tarih olduğu sanılıyor. Joyce'un başyapıtı Ulysses, "dünya edebiyatının en zor okunan ve en çok tartışılan romanlarından biri" diye niteleniyor.