İşsizlik çığ gibi büyüyor

Şubat ayında yüzde 16.1'le tarihi rekor kıran işsizlik rakamları, Mart ayında başlattığı gerileme sürecini, Nisan döneminde de sürdürdü. Nisan ayında işsizlik yüzde 14.9 olarak gerçekleşti. İşsizlik oranlarındaki şok artışın fren yapmayı sürdürdüğü Nisan ayında, işsiz sayısının 1 yıllık dönemde ise 1 milyon 285 bin kişi artması kriz nedeniyle işten çıkarmaların sürdüğünü ortaya koydu.

cumhuriyet.com.tr

İşsizlik Nisan döneminde yüzde 14.9 oldu. İşsizlik bir yıllık dönemde 5 puan artarken, Mart döneminde gerçekleşen yüzde 15.8'lik seviyeden bir miktar gerilemesi dikkat çekti. İşsiz sayısı bir yıllık dönemde 1 milyon 285 bin kişi artarken, dönemlik bazda 41 bin azaldı.

İşsizlikte yıllık bazda 5 puan birden artış yaşanması ile Nisan dönemi içinde işsiz kalanların sayısının 355 bin kişi olması kriz etkisiyle işten çıkarmaların sürdüğünü gösterdi. Genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 26.5 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart, Nisan ve Mayıs aylarını kapsayan Hanehalkı İşgücü Araştırması 2009 Nisan Dönemi Sonuçlarını açıkladı.
 

Nisan'da tarım ve tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı düştü

Buna göre, bir önceki yılın aynı dönemine göre, istihdam 530 bin kişi azalarak 21 milyon 228 binden 20 milyon 698 bine gerilerken, işsiz sayısı 1 milyon 285 bin kişi artarak 2 milyon 333 binden 3 milyon 618 bine çıktı. 2009 yılı Nisan döneminde tarım sektöründe çalışan sayısı 94 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışanların sayısı ise 436 bin kişi azaldı. Mevcut işsizlerin yüzde 9.8'sine karşılık gelen 355 bin kişi bu dönemde işten ayrıldı.
 

Şubat'taki tarihi zirvden geriye dönüş sürüyor

Bu rakamlarla istihdam oranı Nisan döneminde geçen dönemin istihdam oranı olan yüzde 39.2'den yüzde 40.2'ye yükselirken, işsizlik oranı 0.9 puan gerileyerek yüzde 15.8'den 14.9'a indi. Şubat döneminde işsizlik oranı yüzde 16.1'le tarihi rekor kırmıştı. Bu dönemde işsiz sayısı 3 milyon 802 bin olmuştu. Mart döneminde ise Şubat'a göre işsizlik oranı 0.3 puan, işsiz sayısı 26 bin kişi azalmıştı. Böylece, Mart ayında dönemlik bazda cüzzi bir toparlanma işareti görülmüştü. Nisan ayında da bu toparlanmanın devam ettiği gözlendi. Ancak Nisan döneminde işsiz kalanların toplam işsizlere oranının yüzde 9.8'ini oluşturması ve bu dönemde işsiz kalan sayısının geçen döneme göre yaklaşık 9 bin kişilik artış göstermesi, kriz nedeniyle işsiz kalanların sayısının arttığını gösterdi.
 

Genç işsiz oranı Nisan'da yüzde 26.5 oldu

Nisan döneminde istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1.7 puan gerileyerek yüzde 40.2 oldu. Nisan 2009 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 24'ü tarım, yüzde 19.2'si sanayi, yüzde 5.6'sı inşaat, yüzde 51.2'si ise hizmetler sektöründeydi. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 0.2 puan, hizmetler sektörünün payının 1.6 puan arttığı, buna karşılık sanayi sektörünün payının 1.5 puan, inşaat sektörünün payının ise 0.2 puan azaldığı görüldü. İşsizlik oranı ise bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre 5 puan gerileyerek, 14.9 oldu. Aynı dönemler itibariyle tarım dışı işsizlik oranı yüzde 12.3'ten yüzde 18.9'a, genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 17.6'dan yüzde 26.5'e çıktı. Kentte işsizlik oranı yüzde 11.8'den yüzde 17.5'e, kırsalda işsizlik oranı yüzde 6.1'den yüzde 9.5'e çıktı.
 

Tarım dışı işsizlik oranı arttı

Türkiye'de tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 5.9 puanlık artışla yüzde 18.2 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 5,8 puanlık artışla yüzde 17.1, kadınlarda ise 5.4 puanlık artışla yüzde 21.6 oldu. Bu dönemdeki işsizlerin yüzde 73'ünü erkek nüfus, yüzde 61.1'i lise altı eğitimliler oluşturdu. Nisan döneminde işsizlerin yüzde 22.7'si bir yıl ve daha uzun süredir iş ararken, yüzde 31.2'si "eş-dost" vasıtasıyla iş aramayı sürdürdü. İşsizlerin yüzde 91.4'ü (3 milyon 306 bin kişi) daha önce bir işte çalışıyorken, daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 44.2'si "hizmetler", yüzde 26.4'ü "sanayi", yüzde 18.6'sı "inşaat", yüzde 8.3'ü "tarım" sektöründe çalıştı. 8 yıldan önce işinden ayrılanların işsizler içindeki oranı ise yüzde 2.5 oldu. İşsizlerin yüzde 27.7'sini çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 26.1'ini işten çıkarılanlar, yüzde 13.2'sini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 10'unu işyerini kapatan ve iflas edenler, yüzde 7.1'ini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 6.7'sini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 9,2'sini diğer nedenler oluşturdu.
 

İstihdamın yüzde 72.4'ünü erkekler oluşturdu

Nisan döneminde istihdam edilen nüfusun yüzde 72.4'ünü erkekler oluşturdu. İstihdam edilenler arasında yüzde 58.3'le lise altı eğitimliler en yüksek payı alırken, istihdamın yüzde 60.2'sini ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 26.9'unu kendi hesabına ve işveren, yüzde 12.9'unu ise ücretsiz aile işçisi meydana getirdi. İstihdam edilenlerin yüzde 58.9'unun "1-9 kişi arası" çalışanı olan işyerlerinde çalıştığı Nisan döneminde, istihdam edenlerden yüzde 2.8'inin ek iş yaptığı görüldü. İstihdam edenlerden yüzde 3.5'i mevcut işini değiştirmek veya mevcut işine ek olarak bir iş ararken, ücretli olarak çalışanların yüzde 90.2'si sürekli bir işte çalıştı.
Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 0.8 puanlık azalışla yüzde 42.7 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 88.4'ten yüzde 85.8'e, tarım dışı sektörlerde yüzde 29.4'ten yüzde 29.1'e düştü.

 

2.1 milyon lişi umutsuz

"Umutsuzlar" olarak bilinen, iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre Nisan ayında 302 bin kişi artarak 2 milyon 137 bine çıktı. Umutsuzların 965 milyonu erkek, 1 milyon 172 bini kadınlardan oluştu. Umutsuzlar içinde yer alan, iş bulma ümidi olmayanların sayısı geçen yıla göre 243 bin kişi artarak 833 bine yükseldi. Nisan döneminde çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 880 bin kişi arttı. Bu dönemde Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 819 bin kişilik bir artış ile 70 milyon 368 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 880 bin kişi artarak 51 milyon 507 bin kişiye ulaştı.
 

İstihdamda sanayinin payı gerilemeye devam etti

Nisan döneminde istihdam edilen 20 milyon 698 bin kişinin yüzde 24'ü tarım, yüzde 19.2'si sanayi, yüzde 5.6'sı inşaat, yüzde 51.2'si ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 0.2 puan, hizmetler sektörünün payının 1.6 puan arttığı, buna karşılık sanayi sektörünün payının 1.5 puan, inşaat sektörünün payının ise 0.2 puan azaldığı görüldü.
Nisan 2009 döneminde 1 milyon 463 bin kişi işe yeni başlamış veya iş değiştirmiş olup, bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 7.1 oldu. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 31.2'si 25-34 yaş grubunda yer aldı. Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 16.6'sı "sanayi", yüzde 35.3'ü "hizmetler", yüzde 24.7'si "inşaat" sektöründe, yüzde 23.4'ü ise "tarım" sektöründe işe başladı.
 

Kayıt dışılık oranı yüzde 42.7

Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 0.8 puanlık azalışla yüzde 42.7 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 88.4'den yüzde 85.8'e, tarım dışı sektörlerde yüzde 29.4'den yüzde 29.1'e düştü. Nisan döneminde, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 0.7 puanlık azalışla yüzde 47.2 olarak gerçekleşti.
 

İşgücüne katılma oranı yüzde 0.7 arttı

2009 yılı Nisan döneminde, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 0.7 puanlık artışla yüzde 47,2 olarak gerçekleşti. Erkeklerde işgücüne katılma oranı geçen yılın aynı dönemine göre 0.2 puanlık artışla yüzde 69.7, kadınlarda ise 1 puanlık artışla yüzde 25.5 oldu. Kentsel yerlerde işgücüne katılma oranı 1.1 puanlık artışla yüzde 45.4, kırsal yerlerde ise 0.6 puanlık azalışla yüzde 51.4 seviyesinde gerçekleşti. İşgücünün eğitim ve yaş dağılımları ise; toplam işgücünün yüzde 17.3'ünü 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde işgücüne katılma oranı yüzde 44.8 iken, yükseköğretim mezunlarında bu oran yüzde 78 oldu. Lise altı eğitimlilerde erkeklerin işgücüne katılma oranı yüzde 67.9 iken, kadınlarda yüzde 21.2. Lise ve dengi okul mezunlarında erkeklerde işgücüne katılma oranı yüzde 74.3 iken, kadınlarda yüzde 33.9. Yükseköğretim mezunlarında erkeklerde işgücüne katılma oranı yüzde 83 iken, kadınlarda yüzde 71 oldu.