İran’a yardım kartı

ABD’nin İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) çekilmesinin ve bu ülkeye yeni ekonomik yaptırımlar uygulamasının ardından Tahran’la ticari ilişkilerini sürdürmenin yollarını arayan Brüksel’in finansal yardım kozunu da masaya sürmeye hazırlandığı öne sürüldü.

‘Yeterli değil’

İran’la yaklaşık 30 milyar dolara ulaşan ticaret hacmini ve bu ülkeden aldığı petrol ve doğal gazı kaybetmek istemeyen Avrupa Birliği (AB) önceki gün Avrupa Komisyonu Enerji ve İklim Komiseri Miguel Arias Canete’yi Tahran’a göndermişti. Canete önceki gün İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı’yla yaptığı görüşmenin ardından dün de İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve İran Petrol Bakanı Bican Zanganeh ile görüşmeler yaptı. İRNA’nın haberine göre, Canete ile görüşmesinde, “ABD’nin çekilmesinin ardından Avrupa’nın anlaşmayı ayakta tutmak için verdiği siyasi desteğin yeterli olmadığını” söyleyen Zarif, büyük Avrupa şirketlerinin İran pazarından olası çekilme açıklamalarının da AB’nin JCPOA yaklaşımıyla uymlu olmadığını vurguladı. Zarif’in bu açıklamaları, Danimarka’nın büyük denizcilik şirketi Maersk ve Fransız enerji devi Total’in İran’daki yatırımlarından çekilebilecekleri yönünde geçen hafta yaptıkları duyuruların ardından geldi.

‘ABD, ekonomik polis olamaz’

Öte yandan Alman basını, JCPOA’nın tarafları olan AB, Çin ve Rusya’nın, nükleer programını sınırlandırması karşılığında Tahran’a finansal yardım yapılmasını öngörecek yeni bir anlaşmayı görüşmekte olduklarını yazdı. Alman Welt am Sonntag gazetesinin üst düzey Brüksel kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, gelecek hafta Viyana’da buluşacak Avrupalı, Çinli ve Rus yetkililer, JCPOA’ya yeni maddeler ekleyerek Trump’ı İran’a yeniden getirdiği yaptırımları kaldırmaya ikna etmeye çalışacak. Yeni maddelerin, İran’a milyarlarca dolar finansal yardım yapılmasına ilişkin bir madde içerebileceği belirtildi. Reuters ise bir AB kaynağının bu tür bir girişim olduğu yönündeki haberleri yalanladığını bildirdi.

Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire ise C News TV ve Europe 1 radyosuna yaptığı açıklamada “Amerika’nın dünyanın ekonomi polisi olmasına izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı. Le Maire AB’nin 1996 yılında ABD’nin Küba yaptırımlarını engellemek üzere koyduğu kurallara atıfta bulunarak, bu düzenlemelerin Avrupalı şirketleri korumak için güvence sağladığını söyledi. Maliye Bakanı, Fransa’nın Avrupa Birliği’nin bu konudaki tutumunu sertleştirmesini istediğini de sözlerine ekledi.