"İnsan öldürmeyi iyi bilirsiniz"
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Davos'ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'ndaki 'Gazze' konulu panelde İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'i ağır sözlerle eleştirerek salonu terketti. Erdoğan, Peres'e hitaben, 'Suçluluk duygusu içinde sesiniz çok yüksek çıkıyor. Benden yaşlısınız... İnsan öldürmeyi iyi bilirsiniz' dedi.
cumhuriyet.com.trBaşbakan Recep Tayyip Erdoğan, İsviçre’nin Davos kasabasında devam eden Dünya Ekonomik Forumu kapsamında gerçekleştirilen, “Gazze ve Ortadoğu’da Barış Modeli” konulu panelde diplomaside bir “ilke imza atarak” panelde yanında oturan İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres’i “ağır” sözlerle eleştirip paneli terk etti. Peres’in konuşmasını dinleyen Erdoğan, Peres’e hitaben, “Sesin çok yüksek çıkıyor. Bu suçluluk psikolojisi. Siz öldürmeyi iyi bilirsiniz” dedi. Panel yöneticisinin Erdoğan’ın sözlerine müdahele etmek istemesine sinirlenen Erdoğan, “Bundan sonra benim için Davos bitmiştir. Beni konuşturmuyorsunuz” diyerek paneli terk etti.
Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu kapsamında, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Banki - Moon, Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa ile birlikte, “Gazze Orta Doğu’da Barış Modeli” konulu panele katıldı. Erdoğan, paneldeki 12 dakikalık konuşmasının tümünü İsrail’in saldırılarına ayırdı. İsrail’i ağır sözlerle eleştiren Erdoğan, İsrail’in Gazze’de ölçüsüz güç kullandığını ve uluslararası toplumun yaşananlara seyirci kaldığını söyleyerek, İsrail’in Gazze’ye yönelik ablukayı kaldırmasını istedi.
Önce bir insan sonra bir başbakan olarak konuştuğunu dile getiren Erdoğan, “Gazze’ye bir sandık domates sokmak İsrail’in iznine bağlıdır” dedi. Ramallah kapısında Türkiye Cumhuriyeti’nin Başbakanı olarak yarım saat bekletildiğini söyleyen Erdoğan, Peres’ten bunun izahını istedi. İsrail’in Filistin tarafından roketler atıldığını açıkladığını söyleyen Erdoğan, “Atılan füzelerden ölen var mı? Bu nasıl bir füzedir ki ölen yok. Ama bu süre içinde çok sayıda Gazzeli öldü” diye konuştu. Antisemitizmi ve İslama yönelik fobiyi insanlık suçu olarak gördüğünü belirten Erdoğan, “Ben Sayın Olmert’e (Ehud) şunu söyledim. Dışişleri bakanı ve özel temsilciler yanımızda. Biz Hamas’ın elindeki esir askeri kurtarabiliriz. Madem demokrasiden yanayız, halkın iradesiyle seçilmiş olanları saygıyla karşılamak zorundayız. Bu hükümetin bakanları milletvekilleri sizin elinizde esir. Bunları serbest bırakın dedik. Olmert, ‘Bunları serbest bırakırsak Mahmut Abbas kriz geçirir’ dedi. Hamas seçilmiş parti. Sadece El Fetih’le masaya oturarak barışı getiremezsiniz” dedi.
Peres, Erdoğan’ı yanıtladı
Erdoğan’ın ardından söz alan İsrail Cumhurbaşkanı Peres, yanında oturan Erdoğan’a dönerek, ateşkesi Hamas’ın bozduğunu belirterek, “Mübarek de Abbas da konuyu daha iyi anlıyor. Sizin başınıza roket atılsa ne yaparsınız?” diye sordu. Erdoğan’la Olmert görüşmesi sırasında henüz operasyon kararı verilmemiş olduğunu anlatan Peres, “Hamas roket atmadan önce Gazze’de açlık yoktu. Bana kimse bu saldırının nedeni konusunda soru soramaz. Mısır’la Ürdün’lü barış yaptık. Biz Filistinle’de barış istiyoruz. Binlerce insan İsrail’de sığınaklarda yaşıyor. İsrail 60 yaşında. 60 yaşında 7 kez savaşıp, intifalarla mücadele eden ülke gördünüz mü? Hamas çirkin bir diktatörlüktür. Şu anda Hamas’ın neden olduğu sorunlarla uğraşıyoruz. Gazze’ye yardımı biz değil Hamas engelliyor” diye konuştu.
‘İnsan öldürmeyi iyi bilirsiniz’
Peres’in sözlerinin ardından tekrar söz alan Erdoğan, İsrail liderine dönerek, “Sesin çok yüksek çıkıyor. Bu suçluluk psikolojisi. Siz öldürmeyi iyi bilirsiniz. Filistine giren tankların üzerine çıkıp da kendimi mutlu hissediyorum diyen başbakanınız var” dedi. Erdoğan, “Zulüme alkış tutanları da kınıyorum bu çocukları öldürenleri kalkıpta alkışlamak... O da ayrı bir insanlık suçudur” dedi. Panel yöneticinin kısa süreli müdahalelerine karşın konuşmasını Tevrat’tan alıntı yaparak sürdürmek isteyen Erdoğan, “sözümü kesmeyin” diyerek, “Tevrat'ın 6. maddesi der ki öldürmeyeceksin. Burada öldürme var. Bu da çok enteresan” diyerek sözlerini sürdürdü. Erdoğan, müdahalenin sürmesi üzerine “Davos benim için bitmiştir. Beni konuşturmuyorsunuz” diyerek paneli terk etti. Erdoğan’ın paneli terk etmesinin ardından panel sona erdi. Panel salonundan çıkarken gazetecilerin yoğun ilgisiyle karşılaşan Erdoğan, “Gördüğünüz gibi Şimon Peres’i 25 dakika konuşturmuşlardır, 12 dakika bizi konuşturmuşlardır. Bundan sonra da Davos’a katılmam” dedi. Bir gazetecinin Peres’in “bağırarak konuştuğunu” söylemesi üzerine Erdoğan, “O da suçluluk psikolojisinin bir gereği. Suçlu olan bağırır. Suçun yoksa niçin bağırıyorsun” değerlendirmesinde bulundu.
Schwab’la basın toplantısı
Gerginliğin ardından Dünya Ekonomik Forumu Başkanı Klaus Schwab, Erdoğan ile görüşerek ortak basın toplantısı düzenledi. Schwap, panelin sona ermesinden büyük üzüntü duyduğunu belirterek, “Erdoğan’ın yeterli vakti olsaydı daha anlamlı yanıtlar verebilirdi” dedi. Erdoğan da konuşmalarında dünya barışı ve istikrarına vurgular yaptığını belirterek, “Konuşmamda barış mesajlarını ön plana çıkardım ne İsrail halkını ne Cumhurbaşkanı Peres’i hedef aldım. Anti-semitizmin bir insanlık suçu olduğunu hatırlattım” dedi. Panelin yöneticisini suçlayan Erdoğan, kendisine söz hakkı tanınmadığını söz aldığı sırada müdahele edildiğini söyleyerek, “Toplantıda modoratörüne karşı bir tepki ortaya koydum. Yumuşak başlıyıym ama uysal koyun değilim” dedi. Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Erdoğan, “Bir daha Davos’a gelecek misiniz?” sorusuna “Benim tavrım modoratöre olmuştur. Bu tür modoratörlerin olduğu Davos zevk vermez” karşılığını verdi. Erdoğan bir başka soru üzerine, “Peres’in yaşına saygı göstererek sesimi yükseltmedim, yoksa sesim gürdür. Şunu da açık söyleyeyim, doğru konuşmuyor, tarih onu yalanlıyor, siyaset bilmi onu yalanlıyor, rakamların hepsi bizde var” diye konuştu. Erdoğan paneli terk ettikten hemen sonra Schwab ile basın toplantısı düzenlemeden önce Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan ile de bir görüşme yaptı.
Peres, Erdoğan'ı aradı
srail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla arayarak özür dilediği iddia edildi. Başbakan Erdoğan, Dünya Ekonomik Forumu toplantısı kapsamındaki ''Gazze Orta Doğu'da Barış Modeli'' oturumunu terk etmesi sonrasında düzenlenen basın toplantısından ayrılırken, BBC muhabirinin sorusu üzerine, ''Peres, bir kabile reisiyle konuşmuyor. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı'na nasıl hitap edilmesi gerektiğini öğrenmesi lazım'' dedi.
Şimon Peres'in, Başbakan Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde, ''olanlardan son derece üzgün olduğunu ve dostların zaman zaman kendi aralarında tartışabileceğini'' söylediği öğrenildi. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre Şimon Peres, Başbakan Erdoğan'a, Türkiye Cumhuriyeti'ne ve başbakan olarak Erdoğan'a her zaman büyük saygı duyduğunu söyledi. Peres'in, telefon görüşmesinde şunları söylediği bildirildi:
''Bugün olanlar için son derece üzgünüm. Dostlar zaman zaman kendi aralarında tartışabilirler. Herşeyden önce Türkiye Cumhuriyeti'ne ve başbakan olarak size her zaman büyük saygı duydum. Kendimi Türkiye'nin ve Başbakan Erdoğan'ın dostu olarak görüyorum. Başbakan olarak size olan saygım ve takdirim her zaman sürmüştür.''
‘Acil’ koduyla geçildi
Erdoğan’ın paneli terk etmesi uluslararası ajanslar tarafından “acil” koduyla verildi. AP, Erdoğan’ın, Peres’in İsrail’in Gazze saldırısını heyecanlı bir şekilde savunan monoloğunu dinledikten sonra, panel yöneticisinin sözünü kesmesi üzerine kızdığını kaydetti. Haberde Erdoğan’ın Peres’e “İnsanları öldürüyorsunuz” dediği, Peres’in ise parmağı ile işaret ederek, “İstanbul'a roketler düşse siz de aynısını yaparsınız” dediği kaydedildi. Fransız AFP ajansı da haberi acil koduyla vererek, Erdoğan’ın paneli sert şekilde tert etitği belirtildi. İsrail’de yayınlanan Jerusalem Post gazetesinin ve Haaretz gazetesi de gerginliğe internet sitelerinde yer verdi. Merkezi Katar’da bulunan uluslararası Arap haber kanalı El Cezire de internet sitesinde haberi acil haber olarak verdi.
Emine Erdoğan: Konuşmasına izin vermediler, bu skandal
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, Dünya Ekonomik Forumu toplantısı kapsamındaki ''Gazze Orta Doğu'da Barış Modeli'' oturumunda Başbakan Erdoğan'ın sözünün yarıda kesilmesi ile ilgili, ''Konuşmasına izin vermediler maalesef. Bence bu büyük bir skandal'' dedi.
Emine Erdoğan, gazetecilerin Başbakan Erdoğan'ın forum kapsamındaki oturumda sözünün kesildiğini hatırlatması üzerine, ''Konuşmasına izin vermediler maalesef. Bence bu büyük bir skandal'' diye konuştu. Gazetecilerin ''Sayın Peres'in sözlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?'' sorusunu Emine Erdoğan ''Söylediklerinin hepsi yalan'' diyerek yanıtladı.
Amr Musa: Erdoğan haklı
Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa, Başbakan Recep Tayyib Erdoğan'ın Davos'taki paneli terk etme konusunda "haklı olduğunu" söyledi. Musa, AP'ye yaptığı açıklamada, Başbakan Erdoğan'ın hareketinin "anlaşılır" olduğunu belirterek, "Sayın Erdoğan söylemek istediğini söyledi ve ayrıldı. Hepsi bu. Kendisi haklıydı" dedi. Musa İsrailliler ile ilgili olarak da "onlar dinlemez" dedi.
Eski Norveç Başbakanlarından Kjell Magne Bondevik ise Başbakan Erdoğan'ın paneli terk etmesine "çok üzüldüğünü" söyledi. Bondevik, "Şimon Peres'i yıllardır tanıyorum ve Erdoğan'ı da tanıyorum. Şimon Peres'i asla hiç bugünkü kadar heyecanlı görmedim. İsrail'e uluslararası topluluktan çok fazla kişi tarafından saldırıldığını düşündüğünü sanıyorum. Kendini tecrit edilmiş hissetti" dedi.Bondevik, "Erdoğan'ın (paneli) terk etmesine çok üzüldüm. Bu, durumun ne kadar zor olduğunun bir göstergesi" dedi.