İngiltere'de iktidardaki Muhafakar Parti'nin olası yeni lider adayları
Brexit politikalarına ve AB ile vardığı uzlaşmaya parlamentoda destek bulamayan Başbakan Theresa May'in istifa kararını açıklamasıyla Muhafazakar Parti'nin yeni liderinin kim olacağı konusandaki mücadele ve kulislerin de hararetlenmesi bekleniyor. İşte bu yarışta öne çıkması en olası 13 aday.
BBC TürkçeBaşbakan Theresa May'in bugün bir süredir beklenen istifası için kesin tarih vermesiyle iktidardaki Muhafazakar Parti'nin yeni liderinin kim olacağı konusundaki kulislerin de önümüzdeki günlerde iyice hareketlenmesi bekleniyor.
Henüz kesin olarak adaylık açıklamak için erken olsa da parti içinde liderliğe yürüyebilecek önde gelen isimler belli.
İşte öne çıkan 13 isim:
Boris Johnson
Londra eski belediye başkanı ve eski dışişleri bakanı Boris Johnson uzun süredir liderlik konusu konuşulduğunda en çok adı geçen politikacılardan biri.
Liderliğe aday olup olmayacağı sorulduğunda "Elbette aday olacağım" diyerek niyetini belli etmişti.
Johnson Brexit yani AB'den ayrılış için yapılan halk oylaması öncesinde ayrılıktan yana kampanyanın bayraktarıydı.
Geçen yıl Theresa May'in Brexit konusunda izlediği çizgiyi protesto ederek dışişleri bakanlığından istifa ettiğinden beri başbakana karşı amansız bir parti içi muhalefet yürütüyor.
Johnson Muhafazakar Parti tabanında sevilen bir isim ama parlamento grubu içinde pek desteği yok. Aday olacaksa en önemli işi Muhafazakar Parti milletvekillerini bu işi yapabileceğine ikna etmek olacak.
2016'da yaşanan Muhafazakar Parti liderlik yarışında Johnson yine AB'den çıkıştan yana bir diğer güçlü politikacı Michael Gove'un aday olması üzerine adaylıktan çekilmişti.
Andrea Leadsom
Muhafazakar Parti içindeki önde gelen Brexitçilerden biri de Andrea Leadsom.
Hükümette Avam Kamarası gündemini belirlemekten sorumlu devlet bakanlığından Başbakan Theresa May'in Brexit politikalarına inancını kaybettiğini söyleyerek istifa etti.
2016'da Theresa May'in liderliğe getirildiği son liderlik yarışından, rakibi May hakkındaki sözleri ağır eleştirilere hedef olunca çekilmişti.
Leadson hala partisinin sağ kanadının desteğine sahip ve liderlik yarışına yeniden girebilir.
Dominic Raab
Eski bir avukat ve ısrarlı bir Avrupa Birliği karşıtı olarak tanınan Dominic Raab 2015 yılında Adalet Bakanı iken 2016'da liderliğe gelen Theresa May tarafından görevden alınmıştı.
2018'de Brexit'ten sorumlu bakan David Davis'in istifasından sonra, Theresa May tarafından onun yerine getirildi, fakat kısa süre sonra o da başbakanın AB ile sağladığı anlaşma taslağını desteklemeye vicdanının el vermediğini söyleyerek bu görevden istifa etti.
Raab Brexit referandumunu gündeme gelmeden yıllar öncesinden itibaren AB'den çıkışı savunmuş bir politikacı ve 2010 yılında ilk kez milletvekili seçildiğinden beri de liderlik pozisyonları için adı geçiyor.
Michael Gove
Eski bir gazeteci olan Michael Gove şu anda hükümette Çevre Bakanlığı görevini sürdürüyor.
2005 yılından bu yana milletvekili olan Gove önceleri bir önceki Muhafazakar başbakan David Cameron'un yakın müttefiklerindendi fakat 2016'da yapılan Brexit referandumu öncesinde ayrılmaktan yana kampanyaya destek vererek onunla yollarını ayırdı.
Eğitim Bakanlığı yaptığı dönemde öğretmen sendikalarıyla giriştiği mücadele ile öne çıktı.
2016 liderlik yarışında tam aynı siyasi kampta yer alan dostu Boris Johnson adaylık kampanyasını açıklayacağı sabah, Johnson'un bu işi yapamayacağını söyleyerek adaylığını açıklamış, Johnson'un çekilmesine sebep olduysa da kendisi de ezici bir yenilgi almıştı.
Geçen yıl daha katı tutumlu Brexitçi bakanlar birer birer istifa ederken o hükümette kalmayı ve çevre bakanlığını sürdürmeyi tercih etti.
Jeremy Hunt
Boris Johnson'un istifa etmesinden sonra getirildiği dışişleri bakanlığı görevini sürdürüyor.
6 yıl Sağlık Bakanlığı yapan Jeremy Hunt, 2016 referandumunda Avrupa Birliği içinde kalmaktan yana tutum belirlemişti ama referandumdan sonra Brexitçi olarak ortaya çıktı. Hatta AB'yi eski Sovyetler Birliği'ne benzeten sözleri ile geniş tepki topladı.
2005 yılında ilk kez milletvekili seçilen Hunt, 2010 yılında Muhafazakarların Liberal Demokratlarla yaptığı koalisyonda Kültür ve Spor Bakanlığı yapmış ve 2012 Londra Olimpiyatları sırasında da bu görevdeydi.
Sajid Javid
Theresa May hükümetinde İçişleri Bakanlığı görevini halen sürdüren Sajid Javid aynı zamanda İngiltere'nin Müslüman ve etnik bir azınlıktan gelen ilk İçişleri Bakanı.
Brexit referandumu öncesinde Avrupa Birliği içinde kalmaktan yana bir tutum alan Javid buna karşılık bunu gönülsüzce yaptığını ve AB ile ilgili bir çok kuşku taşıdığını da söyleyegeldi.
Javid'in Rochdale'de yoksul bir ailenin çocuğu olarak doğduğu, İngiltere'ye cebinde 1 sterlin ile gelen babasının otobüs şöförü olduğu biliniyor.
İktisat eğitimi gören Javid siyasete atıldığında Deutshche Bank'ta tahvil işlemleri bölümünde çalışıyordu.
Eski Muhafazakar Maliye Bakanı George Osborne'un kanatları altına aldığı Javid 2010 yılından bu yana milletvekili ve daha önce kabinede ticaret, kültür ve yerel yönetimler bakanlıkları yapmıştı.
Rory Stewart
Daha önce cezaevlerinden sorumlu bakan yardımcılığı yapan Rory Stewart Uluslararası Kalkınma Bakanlığı görevini sürdürüyor.
Başbakan Theresa May tarafından bu ayın başlarında görevden alınan Gavin Williamson'un yerine getirildi.
Daha önce AB'de kalmaktan yana tutum belirlemiş olmasına karşın, Brexit referandumunun sonucunu kabul ettiğini fakat AB yanlısı seçmenin kaygılarını da kapsayan bir birleştirici bir çözüm bulunması gerektiğini söylüyor.
Liz Truss
Hazine'den sorumlu bakanlık görevini sürdüren Liz Truss, Muhafazakar Parti'nin Brexitçi sağ kanadından.
Yaptığı bazı konuşmalarda liderlik yarışına girmeye istekli olduğunu pek saklamadı.
Truss aynı zamanda Theresa May başbakanlığındaki hükümetlerde ilk kadın Adalet Bakanı olarak da görev yapmıştı.
Daha önce çevre bakanı olduğu bir sırada parti kongresinde yaptığı konuşmada dramatik bir sesle "Peynirimizin üçte ikisini yurt dışından alıyoruz. Bu büyük bir utançtır" şeklindeki sözleri sosyal medyada büyük yankı yaratmıştı.
Amber Rudd
Hükümetin önde gelen AB yanlısı bakanlarından Amber Rudd, geçen yıl Nisan ayında İcişleri Bakanlığı'dan istifa etmek zorunda kaldı.
İstifasının sebebi, İngiltere'de yasal statü sahibi olmuş onlarca yıl burada yaşamış eski sömürgelerden gelen bir kısım göçmenin, yanlışlıkla yasadışı ilan edilerek zorla sınır dışı edildiğinin anlaşılmasıyla patlak veren Windrush skandalıydı.
6 ay sonra kabineye geri dönen Rudd, görevden alınan Çalışma ve Emeklilik Bakanı Esther McVey'in yerine getirildi.
Rudd şu anda en az 60 Muhafazakar milletvekilinin desteklediği "anlaşmasız Brexit karşıtı" grubun başını çekiyor.
Matt Hancock
Matt Hancock bir kaç ay kültür bakanlığı yaptıktan sonra, Sağlık Bakanı olarak atandı.
Eski sağlık bakanı Jeremy Hunt'ın ise istifa eden Boris Johnson'un yerine Dışişleri Bakanlığına getirildiğini hatırlatalım.
Hancock AB referandumu sırasında Brexit'e karşı kampanya yürütmüştü ama şimdi Brexitçi bakanlar tarafından müttefik olarak görülüyor. Hatta yakında Theresa May'ın ayrılık için AB ile vardığı anlaşma taslağını desteleyen ve milletvekillerini taslağı desteklemeye çağıran açıklamalar yaptı.
Siyasete atılmadan önce Merkez Bankasında ekonomist olarak çalışan Hancock kendisini parlamentoda yeni teknolojilere en hakim politikacı olarak görüyor ve kendisine ait bir akıllı telefon uygulaması olan ilk milletvekili.
Priti Patel
Priti Patel 2017 yılında önde gelen İsrailli politikacılarla gayri resmi bir dizi görüşme yaptığı ortaya çıkınca Uluslararası Kalkınma Bakanlığı görevinden istifa etmek zorunda kalmıştı.
Şu anda partinin sağ kanadında ve Avrupa Birliği'nden ayrılık konusunda en katı tutumlu Brexitçiler arasında yer alıyor.
Esther McVey
Eski televizyon sunucusu Esther McVey Çalışma ve Emeklilik Bakanlığı görevinden geçen Kasım ayında Theresa May'in AB ile vardığı Brexit anlaşmasını protesto ettiğini söyleyerek istifa etmişti.
Bir radyo programında liderlik yarışına girip girmeyeceği sorulduğunda "Her zaman açıklıkla belirttim, yeterli desteği alırsam girerim dedim ve şu anda insanlar gelip gösteriyor, bu desteğe sahibim" diye konuşmuştu.
Penny Mordaunt
Mayıs ayındaki son kabine değişikliğinde görevden alınan Gavin Williamson'un yerine atanarak, İngiltere'nin ilk kadın Savunma Bakanı oldu.
Donanmada yedek güçleri içinde görev yapan ve eski Başbakan David Cameron'un kabinesinde Kara Kuvvetleri'nden sorumlu bakan yardımcılığına getirilen Mordaunt'un Savunma Bakanlığı'na uyan bir birikimi var.
Daha önce Uluslararası Kalkınma Bakanlığı da yalan Mordaunt 2016 referandumunda AB'den ayrılma yanlısı bir kampanya yürütmüş ve liderlik yarışında da Andrea Leadson'u desteklemişti. Ama bu kez kendisinin liderlik yarışına hazırlandığı düşünülüyor.