İngiltere seçimlerinin çarpıcı sonucu: Kaybeden gidiyor

Britanya seçiminden Başbakan David Cameron büyük zaferle çıktı. Muhazakâr Parti parlamento çoğunluğunu kazandığından koalisyona gerek bile kalmadı. İskoçya aslanı da kükredi. Bağımsızlık referandumunu yitirmiş olsa da güçlenen İskoç Ulusal Partisi (SNP), bölgeden Britanya parlamentosuna giden vekillikleri silip süpürdü. Seçimin hezimete uğrayanları anamuhalefetteki İşçi Partisi, koalisyon ortağı Liberal Demokrat (Lib Dem) Parti, AB karşıtı-İngiliz milliyetçisi UKIP ve Muhafazakarlarla İşçi Partisi’nin başabaş gittiğini öne süren anket şirketleri. Dün UKIP lideri Nigel Farage, Lib Dem lideri Nick Clegg, İşçi Partisi lideri Ed Miliband 52 dakika içinde birbiri ardına istifa
etti.

45 milyon seçmenin % 66’sı nın sandığa gitmesi, 10 yılın en yüksek katılımı oldu. 650 vekilli parlamentoda çoğunluk için 326 sandalye gerekirken, Muhafazakârlar 306’dan 331’e çıktı. İşçi Partisi, tartışmalı Gordon Brown liderliğinde 2010’da 258 vekille iktidarı kaybetmişti, bu kez alay konusu olan Ed Miliband’la 232’ye geriledi. Liberal Demokratlar 57’den 8’e indi. İskoçya için 59 vekil ayrılırken, İşçi Partisi’nin varlığını silen SNP vekil sayısını 6’dan 56’ya çıkardı. Galler milliyetçisi Plaid Cymru 3, lideri Farage’ı bile seçtiremeyen UKIP 1, Yeşiller 1 ve diğerleri 19 vekillik aldı. Oyların yüzde 37’si Muhafazakârlara, 31’i İşçi Partisi’ne, 13’ü UKIP’e, 8’i Lib Dem’e, 5’i SNP’ye, 4’ü Yeşillere, 1’i Plaid Cymru’ya gitti.

Ademi merkeziyet

Dün Kraliçe Elizabeth’in huzuruna çıkıp Başbakanlığa dönen Cameron, “Büyük Britanya’yı daha büyük yapacağım. Birlik benimle güvende. Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’ya vaat edilen daha fazla ademi merkeziyetçilik uygulanacak. Saygıyla hükümet etmek, Britanya’nın farklı uluslarının kendi hükümetleri olduğunu da tanımaktır. Bu ulusların hükümetleri daha da güçlü hale gelecek. İskoçya’da planımız dünyanın en güçlü ademi merkeziyetçi hükümetini yaratmak. İngiltere için de adil mütekabiliyet olacak” dedi. Britanya’nın AB üyeliğini referanduma götürme sözünü tutacağını ekledi.

Milifandom vakası

Cameron’ı tebrik eden Miliband, istifa konuşmasında “Tüm sorumluluğu üstleniyorum. Çok üzgünüm” dedi. “Britanya’nın güçlü bir İşçi Partisi’ne ihtiyacı var. Bu yenilgiden sonra kendini yeniden inşa edecek bir İşçi Partisi’ne ihtiyaç var ki, emekçinin haklarını savunan bir hükümetimiz yeniden olabilsin” vurgusu yapan “Kızıl Ed”, alay konusu olduğunda kendilerini aynı komik durumlarda görüntüleyerek sosyal medyadan destek veren taraftarlarına 21. yüzyılın en beklenmedik kültü “Milifandom” için teşekkür etti. Miliband, başkanlığı emaneten kadın yardımcısı Harriet Harman’a devretti.

Cameron’un ortağı Clegg, gözü yaşlı istifa konuşmasında, milliyetçilik ve korku politikaları karşısında liberalizmin yenildiğini savundu.

Farage, 2014 AP seçimlerinin 1.’si partisi UKIP’in eriyişini şöyle yorumladı: “İskoç miliyetçiliğinden korkanlar topyekün Muhazafakârlara verdi. SNP nasıl olur da İskoçya’da oyların % 50’sini (1 milyon 450 bin oy) ama vekilliklerin tamamını alır. UKIP 3 milyon 875 bin oyla nasıl 1 vekillikte kalır? Radikal reforma ihtiyaç var.” Başkanlığı kadın yardımcısı Suzanne Evans’a devreden Farage, “Hayatımın en kötü günü 5 yıl önce araba kazası geçirip yoğun bakıma girdiğim zamandı, bugün değil. Üstümden büyük yük kalktı” dedi.

Anket şirketleri şokta: Anlayamadık! Britanya seçimi, aylardır “başabaş bitecek” tahminleri yapan anket şirketleri için fiyasko oldu. Sandıkların açılmasıyla şirketlerin çoğu sosyal medyadan “Bir yerde çok büyük hata yaptık ama nedir anlayamıyoruz” açıklamaları yaptı. YouGov Başkanı Stephan Shakespeare’in “Çuvalladığımız için özür diliyorum. Sebebini bulmalıyız”, Populus şirketi “Yöntemlerimizi gözden geçireceğiz” tweet’leri attı. Siyaset bilimci Rob Ford “Farklı yöntemler uygulayan anketler, ama hiçbiri sonucu bilemedi. Büyük bir ıska ve nedenini bilemiyoruz” dedi. “Survation and ComRes” şirketi, “artık ulusal değil bölgesel eğilimlerin ağır bastığını ve her seçmen bölgesinin oluşturduğu parçalı yapıyı çözemediklerini” dile getirdi.