Her ev bir domates fabrikası

Erciş ve köylerindeki verimli tarım arazileri nedeniyle uzun yıllardan bu yana domates ekimi yapılıyor. Her yıl temmuz ayından itibaren köydeki kadınlar ve çocuklar tarafından hasadı yapılan domatesler, kasalara yerleştirildikten sonra pazara ulaştırılıyor. Bu yıl yağışların fazla olması nedeniyle yüzü gülen çiftçiler, bir kasa domatesi 3 TL'den satıyor.

Organik koşullarda üretilen ve pazar dışında değerlendirilme imkanı olmayan domateslerin bir bölümü, çiftçi aileler tarafından evlerde salçaya dönüştürülüyor, pazarda satılamayan domatesler ise çürümeye terk ediliyor.

İlçeye bağlı Kadirasker Köyündeki kadınlar, tarladan topladıkları domateslerin bir bölümünü salça yapımı için ayırıyor. Salça yapımında kullanılacak domatesler, yıkandıktan sonra elle ezilip süzgeçten geçiriliyor. Süzme işleminin ardından torbalara konulan domates, bir süre bu şekilde bekletiliyor. Daha sonra tepsilere konulan bu domatesin, güneşe bırakılarak salçaya dönüşmesi bekleniyor.

Köydeki her evde yapılan bu işlemin zahmetli olduğunu belirten kadınlar, bölgede domates işleme fabrikasının kurulması durumunda tarlada tarlada harcadıkları emeklerinin daha iyi değerlendirileceğini, aynı zamanda evde salça yapımından kurtulacaklarını ifade etti.

Çiftçi Ergül Eruysal, babalarından devraldıkları ve 100 yıldır devam eden domates üretiminin geçim kaynakları olduğunu, sulama sorunu ve salça fabrikası bulunmaması nedeniyle beklenilen kazancı elde edemediklerini belirtti.

Çiftçi Mehmet Aydoğdu ise, burada domates işleme fabrikası bulunmadığı için üretim fazlası olan domateslerin çürümeye terk edildiğini anlatarak, salçanın evlerde kadınlar tarafından yapıldığını bildirdi.
 

'Domatesi işleyecek bir fabrika kurulmalıdır'

Erciş Ziraat Odası Başkanı Nihat Çelik, ilçede yıllardır organik koşullarda üretilen üretilen domatesin bu nedenle kaliteli ve lezzetli olduğunu belirtti. Erciş ilçesi genelinde, 4 bin dekar alandan yılda yaklaşık 9 bin ton domates elde edildiğini anlatan Çelik, ancak üretilen domatesin çiftçiye önemli bir kazanç sağlamadığını, bazı çiftçilerin zarar bile ettiğini vurguladı. Büyük emek vererek üretimi yapan çiftçilerin domatesi pazarda düşük fiyata sattığını, ürünün başka şekilde değerlendirilemediğini belirten Çiftçi, şunları söyledi:
''Bu domatesi fabrikada işleyerek salçaya dönüştürme imkanını henüz sağlayamadık. İş adamlarımıza sesleniyorum, kendilerini bu alanda duyarlı olmaya davet ediyorum. Kurulacak bir fabrikada salça, konserve ve turşu gibi birçok yan ürünü elde etme imkanı vardır.''