HDP'li Pir'e 11 ay hapis cezasının gerekçesi: Eleştiri haktır, ancak sınırları kanunla çizilmiştir

HALKLARIN Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Ziya Pir'in Diyarbakır Cumhuriyet Savcısı'na hakaret ettiği iddiasıyla 'kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret' suçundan verilen ve ertelenen 11 ay 20 gün hapis cezasının gerekçeli kararı açıklandı. Kararda, demokratik toplumlarda eleştirinin bir hak olduğu, ancak, sınırlarının kanunlarla çizildiği belirtildi.

HDP Diyarbakır Milletvekili Ziya Pir'e, verilen 11 ay 20 gün hapis cezasını erteleyen Diyarbakır 7'nci Asliye Ceza Mahkemesi'nin gerekçeli kararı açıklandı. Gerekçeli kararda, 28 Eylül 2015 günü Diyarbakır-Elazığ karayolu üzerinde askeri konvoya, daha sonra zırhlı polis aracına silahlı saldırı düzenlendiği, eylemi gerçekleştiren kişilerin Kürdi-Der isimli derneğe girdiklerine dair ihbar yapıldığı belirtildi. Bu ihbar üzerine nöbetçi savcı tarafından şüphelilerin yakalanması için arama ve yakalama kararı verildiği, aynı gün saat 18.00'de arama işlemleri yapıldığı kaydedildi. 1 Ekim günü olayın kınanması için adliye binası önünde basın açıklaması yapıldığı belirtilen kararda, konuşma yapan Milletvekili Pir'in talimat veren nöbetçi savcı içinkullandığı ifadeler nedeniyle  "Saraya soytarı adayı" ifadelerini kullanarak, 'kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret' suçunu işlediği iddiasıyla dava açıldığı kaydedildi. 

Kararda, Ziya Pir'in savunmasında, Almanya ve İngiltere'de saray veya krala soytarı adayı söyleminin, soytarıların kralı güldürmek marifeti anlamına geldiğini, bu sözleri olumsuz anlamda kullanmadığını söylediği, görüntü incelemesinde isim geçmemesine rağmen Pir'in ifadelerinin nöbetçi savcıya yönelik olduğu kaydedildi.

'AĞIR ELEŞTİRİ SINIRLARINI AŞMAK HAKARET EYLEMİDİR'

'Soytarı' kelimesinin Türk Dil Kurumu'ndaki karşılığının "Söz ve davranışlarıyla halkı güldürüp, eğlendiren kimse, maskara" olduğu belirtilen kararda, sanığın olay tarihinde ve halen milletvekili olduğu hatırlatıldı. Mağdur cumhuriyet savcısının olay tarihinde talimat vermeye yetkili olduğu ve bu yetkisini yasadan aldığı belirtilen kararda şu ifadelere yer verildi:

"Saraya soytarı adayı' kelimesinin kuşkuya yer olmaksızın Cumhuriyet savcısını hedef aldığı anlaşılmıştır. Demokratik toplumlarda eleştiri bir hak olmakla birlikte, sınırları kanunlarla çizilmiştir. Bu sınırlardan biri de ağır eleştiri sınırlarını aşan hakaret eylemi olarak Türk Ceza Kanunu'nda düzenlenen eylemdir. Saraya soytarı kelimesinin savcının onur, şeref ve saygınlığına zarar verdiği sabit görülmüştür. Sanığın eylemini yasal yetkiye dayanılarak verilen yargısal karara tepki olarak gerçekleştirilmesi nedeni ile hakkında haksız tahrik indiriminin uygulanmasını gerektirir bir durum yoktur."

Kararda Ziya Pir'in ilk olarak 1 yıl hapisle cezalandırıldığı, eylemin alenen işlenmesi nedeniyle cezanın 1 yıl 2 aya çıkarıldığı, sanığın sabıkasız geçmişi ve cezanın geleceği üzerinde olası etkileri lehine takdiri indirim sebebi kabul edilerek 11 ay 20 güne indirildiği belirtildi. Cezadan dolayı Pir'in kendi alt soyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık haklarından koşullu salıverilme tarihine kadar yoksun bırakılmasına karar veren mahkeme, TBMM üyeliğinden veya devlet, il, belediye, köy veya bunların denetim ve gözetimi altında bulunan kurum ve kuruluşlarca verilen, atamaya veya seçime tabi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten, seçme ve seçilme ehliyetinden ve diğer siyasi hakları kullanmaktan cezanın infazı tamamlanıncaya kadar yoksun bırakılmasına hükmetti. Pir hakkındaki mahkumiyet hükmünün açıklanmasının geri bırakılmasına karar veren mahkeme, sanığın 5 yıl süreyle denetime tabi tutulmasına, bu sürede kasıtlı suç işlememesi halinde kamu davasının düşürülmesine karar verdi. Ziya Pir'in denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi hâlinde, açıklanması geri bırakılan mahkumiyet hükmünün açıklanmasına da karar verildi.

"SOYTARI KAVRAMI MARİFETLİ ANLAMINA GELİR"

Ziya Pir önceki celselerde yaptığı savunmada, olayın olduğu tarihte Almanya'dan yeni gelip milletvekili olduğunu belirterek, "Almanya ve İngiltere'de saray veya krala soytarı kavramını olumsuz olarak kullanmayız. Soytarılar kralı güldürmek için vardır. Herhangi bir kişiyi hedef almadım. Benim fıtratımda kimseye hakaret etmek yoktur. Talimat veren savcıya aday kavramı ekleyerek, iltifat benzeri bir yanlış anlaşılmanın önüne geçtim. Soytarı kavramı marifetli anlamına gelir. Hakaret içerikli bir söz olduğunu bilmiyordum. Saraya soytarı adayı sözünden dolayı bir milletvekilinin yargılanmasını doğru bulmuyorum" demişti.