Halkın Lideri...

cumhuriyet.com.tr

Aydınlığın Bilgesi İlhan Selçuk'un 10 Kasım 1998 tarihli yazısı:

Pencere

Halkın Lideri...

İngiltere Kralı 8'inci Henry 'nin Anne Boleyn 'e aşkı tarihte pek ünlüdür.

Eninde sonunda bir aşk değil mi?..

Önemi nerede?..

Henry yakışıklı, sporcu, dinbilimci, sanatsever bir Rönesans adamı. Anne Boleyn'le evlenmek için karısından boşanmak istiyor. Kilise öğretisinde boşanmak yasak. Papa 7'nci Clemens 'ın özel izni gerek. Papa bu işe yanaşmayınca kıyamet kopuyor.

16'ncı yüzyılın ilk yarısındayız. Avrupa 'Reform' la çalkalanıyor. İngiltere Kralı aşkı yüzünden Papalığa posta koyup Anglikancılığa yönelecektir.

Reform tarihini öğrenmeden 8'inci Henry'nin yaşamını anlamak olanaksız...

**

Mustafa Kemal 1938'de gözlerini kapadı; 60 yıl sonra Türkiye 'Atatürk' diye hop oturup hop kalkıyor; halkın Gazi'ye sevgisi meydanlarla sokaklara taşıyor.

Her ülkenin tarihi insanlıkla birlikte yaşanmış, anlam kazanmıştır. Mustafa Kemal'i de uygarlık tarihinden soyutlayarak değerlendirmek olanaksız. Avrupa'da gerçekleşen 'Aydınlanma Devrimi' nin felsefesini bellemeden 20'nci yüzyılın ilk yarısında Anadolu'da yaşananları nasıl anlayabiliriz?.. Laik Cumhuriyetin var oluşunu insanlık tarihi kapsamında yerli yerine oturtmadan Atatürk'ten söz açmak boş laf etmekle bir...

**

Bir dizi sözcüğün altını çizelim:

Emperyalizm, Ulusal Kurtuluş Savaşı, iç savaş, Hilafet, padişahlık, bağımsızlık, cumhuriyet, laiklik, öğretim birliği, yeni takvim, ağırlık ve uzunluk ölçüleri, giyim kuşam, özel hukuk, kamu hukuku, yeni yazı, dil devrimi, ulus devlet, kadın hakları, milli eğitim, medeni nikâh, Yurttaşlar Yasası vb...

Sözcüklerin ilk çağrışımları bile nasıl bir dönüşüm yaşadığımızın yankılarıdır.

Avrupa'da 'Aydınlanma Devrimi' nin çalkantıları yüzlerce yıllık tarihtir; İslam dünyasında 'Aydınlanma' güncel kavganın içeriğini oluşturuyor. Afganistan'dan Sudan'a dek her Müslüman ülkede 'Aydınlanma' nın önderi ister istemez Atatürk olacaktır. Çünkü insan Aydınlanmadan geçmeden ne yurttaş olabilir ne de demokrat!.. İnsan hakları, Aydınlanmamış toplumlarda düşten başka bir şey değildir.

**

Atatürk bu dünyadan 60 yıl önce ayrıldı, 1923 Cumhuriyeti'nin kurucusu 21'inci yüzyılın eşiğinde ülkenin tek lideri!.. Çünkü Anadolu halkı, var oluşunun, özgürlüğünün, insanlığının özünü savunmak ve korumak için Atatürk'e dört elle sarılmak gereğini duyumsuyor.

Halkın sesi hakkın sesi değil mi!..

Ne hayatta ne de iktidarda olan bir insanın bugün Anadolu'yu ardından sürüklemesi, Anadolu halkının yazgısını tarihsel deneyimi ve sezgisiyle Aydınlanma felsefesine bağlamasından kaynaklanıyor.


(10 Kasım 1998)