Gül ve Babacan'ın BM görüşmeleri

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 63. dönem BM Genel Kurulu genel görüşmelerinin açılışında bir konuşma yaptı. Türkiye bakımından BM Yasası'nın insanlığın ortak özlemlerini ve vicdanını temsil ettiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Gül, BM'nin yeni ihtilafları önleyecek, insan haklarını ön planda tutacak, refahın eşit ve sürdürülebilir biçimde dağılımını sağlayacak adil, daha iyi bir uluslararası düzen kurmaya yönelik çabaları için siyasi ve ahlaki bir pusula durumunda olduğunu belirtti.

Bunun dışında konuşmasında medeniyetler ittifakı girişimi, gelişmekte olan ülkelerin sorunlarının çözümü, küresel ısınma, Kafkasya, Ortadoğu ve Kıbrıs hakkında görüş bildiren ve destek talep eden Gül yaptığı ikili görüşmelerle de destek arayışı içersinde olduğunu gösterdi.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, dün BM'deki diğer temasları kapsamında aralarında Makedonya Cumhurbaşkanı Branko Crvenkovski, Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bamir Topi ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in de bulunduğu çeşitli devlet başkanlarıyla ikili görüşmelerde bulundu. Abdullah Gül'ün dışında, Dışişleri Bakanı Ali Babacan da ikili görüşmelerde bulundu ve İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki ve Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ile ayrı ayrı biraraya geldi.

Türkiye'nin ikili görüşmeleri

Kıbırs

KKTC Dışişleri Bakanı Turgay Avcı, 63. BM Genel Kurul çalışmaları ve İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) yıllık eşgüdüm toplantısına katılmak amacıyla bulunduğu New York'ta, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Dışişleri Bakanı Ali Babacan ile görüştü.

Avcı, açıklamasında, ''Kıbrıs Türk tarafı adanın eşit ortağıdır. Bulunacak bir çözüm ise herhangi bir çözüm değil, iki bölgeli, iki halkın siyasi eşitliğine dayalı, iki ortak kurucu devletli ve Türkiye'nin garantörlüğünde bir çözümdür'' dedi. ''Rumların AB'nin gücünü de arkalarına alarak taktiksel olarak süreci uzatma ve takvimlendirmeme girişimleri olduğunu'' kaydeden Avcı, şöyle konuştu:

''Müzakereleri takvime bağlama düşünceleri yok. Rum yönetimi adada eşit olarak bir çözüme hazır ise izolasyon ve ambargoların kalkması yönünde adım atmalıdır. Burada bir samimiyetsizlik vardır. Siz haftada bir masaya gelip sorunun çözümü için müzakere yapacaksınız, diğer taraftan Kıbrıs Türk halkına izolasyonların devam etmesi, ambargoların artırılması için mücadele vereceksiniz. Bu kabul edilebilir bir düşünce değildir. Uluslararası camianın bu samimiyetsizliği sorgulaması gerekmektedir.'

Türk askerinin, uluslararası anlaşmalar çerçevesinde adada bulunduğuna ve 34 yıldır adada kan akmadığına dikkat çeken Avcı, Türk askerinin mevcudiyetinin Kıbrıs Türk halkının güvenliğiyle barışın devamı için vazgeçilmez ve elzem bir unsur olduğunun altını çizdi.

Temasları çerçevesinde, BM Genel Sekreter Yardımcıları Lynn Pascoe ve Alain Le Roy ile de bir araya geleceğini belirten Avcı, Rum tarafına, kapsamlı çözüm yönünde gerekli mesajın verilmesi talebinde bulunacağını kaydetti.

İran

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Burak Özügergin'den alınan bilgiye göre, Babacan'ın İran Dışişleri Bakanı Mutteki ile görüşmesinde daha çok Kafkaslar'daki durum ele alındı. Mutteki'nin bölgenin çok gergin olduğunu ve bölgesel diyaloğun gerginlikleri azaltabileceğini düşündüklerini söylediği, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Babacan'ın Erivan'a yaptıkları son ziyaretle ilgili bilgi istediği belirtildi.

Görüşmede tarafların Kafkaslar konusunda çok sık temas yapılması konusunda mutabık kaldıkları belirtilirken, Babacan'ın da İranlı bakana İran'ın nükleer programıyla ilgili gelişmeleri sorduğu, Mutteki'nin de şu an BM Güvenlik Konseyi üyeleri (ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya) ve Almanya'dan oluşan (51) ülkelerinin kendi aralarındaki toplantının sonucunu beklediklerini söylediği öğrenildi.

Irak

Babacan'ın Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ile görüşmesinde ise Iraklı Bakanı Türkiye ile Irak arasında kurulan Türkiye-Irak Stratejik İşbirliği Konseyi çerçevesinde ilk kez yapılacak dışişleri toplantısı için Türkiye'ye davet ettiği bildirildi.

Görüşmede, Babacan'ın Türkiye'nin Irak'ın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü, refahını her zaman desteklediğini, Türkiye'nin Irak'ta ''büyük resme baktığını'' ve Irak'ın düzlüğe çıkmasını istediğini söylediği bildirildi. Zebari'nin görüşmede Türk tarafına herhangi bir talep iletmediği vurgulandı.

Sırbistan

Bakan Babacan, temasları çerçevesinde Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Jeromiç ile de ikili görüşme yaptı. Babacan görüşmede Sırbistan'ın Balkanlarda merkezi bir ülke olduğunu belirtti ve Türkiye'nin Balkanlar'da istikrar için Sırbistan'ı önemsediğini vurguladı. Bu çerçevede Babacan, Sırbistan'ın Avrupa-Atlantik mimarisine entegrasyonuna Türkiye'nin destek verdiğini de mevkidaşına iletti ve Sırp Bakanı Türkiye'ye davet etti. Özügergin, Sırbistan Dışişleri Bakanının da Türkiye'yi bölgesinde kritik oyuncu olarak gördüğünü söylediğini ve ''uluslararası ilişkilerde önde gelen bir rolünüz var'' dediğini belirtti.

Babacan ve Jeromiç görüşmesinde Kosova konusunun da gündeme geldiği ve Sırp Bakanın bu bağlamda ülkesinin görüşlerini anlattığı öğrenildi. Görüşmede Türkiye'nin Kosova meselesinin Türkiye-Sırbistan ikili ilişkilerinin önünde, ilişkileri engelleyen bir unsur olmasını istemediğinin dile getirildiği de belirtiliyor.

Gürcistan

Bu arada, Dışişleri Bakanı Babacan'ın geçtiğimiz gün bir araya geldiği Gürcistan Dışişleri Bakanı Eka Tkeşelaşvili ile yaptığı görüşmeye ilişkin Özügergin'in verdiği bilgiye göre, Gürcü Bakan görüşmede Gürcistan'daki Rus askeri birliklerinin çekilmesi, hareketleri, konuşlanmaları dahil Gürcistan'daki durumu Babacan'a anlattı.

Görüşmede Babacan, Türkiye'nin Gürcistan'daki son gelişmeler nedeniyle harap olan altyapının yeniden inşasına katkıda bulunmaya hazır olduğunu dile getirdi. Gürcü Bakanın ise cuma günü yapılacak Ermenistan-Azerbaycan ve Türkiye Dışişleri Bakanlarının bir araya geleceği üçlü toplantıya ilişkin bilgi istediği ve bu çerçevede Babacan'ın da hem Azeri-Ermeni, hem de Türk-Ermeni kanallarında hareketlilik başlaması için bunun bir başlangıç olacağını düşündüğünü söylediği öğrenildi.

Özügergin, Babacan'ın Gürcü Bakan'a Kafkas İşbirliği ve İstikrar Platformuna (KİİP) ilişkin gelişmeler konusunda da bilgi verdiğini ve Gürcü Bakanın da ülkesinin ''bölgesel işbirliği konseptine'' olumlu baktığını bildirdiğini kaydetti.

Komar adaları

Babacan, temasları çerçevesinde Komor Adaları Dışişleri Bakanı Ahmed Ben Said Jaffar ile de New York'taki Türk Evi'nde bir araya gelerek, ticaret, ekonomik ve teknik işbirliğini kapsayan bir anlaşma imzaladı. Anlaşmanın uygulayıcı biriminin Dış Ticaret Müsteşarlığı olduğu belirtildi.

Hint Okyanusu'nda bulunan ve üç adadan oluşan Komor Adaları ile imzalanan anlaşmanın iki ülke arasında uzman değişimi, danışman değişimi, ticaret fuarları düzenlenmesi ve karşılıklı burs verilmesi gibi faaliyetleri de içerdiği öğrenildi. Bu çerçevede ayrıca iki ülke arasında ticaret, ekonomik ve teknik işbirliği ortak komitesinin de kurulacağı belirtildi.