'Gençlerin işgücü piyasasına geçişi' araştırması

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) ''Gençlerin İşgücü Piyasasına Geçişi Araştırma Sonuçları, 2009''a göre, 2009 yılı II. dönemi (nisan, mayıs ve haziran) itibariyle Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus 70 milyon 435 bin kişi, bunun yüzde 33,5'ini (23 milyon 627 bin kişi) 15-34 yaş grubu oluşturuyor. Söz konusu dönemde, 15-34 yaş grubundaki nüfusun yüzde 23'ünü (5 milyon 428 bin kişi) eğitimine devam edenler oluştururken, araştırma kapsamında, çalışma durumu ile ilgili soruların hedef kitlesi olan, en az ilkokul mezunu olup, eğitimine devam etmeyenlerin oranı yüzde 67,5. (15 milyon 943 bin kişi)
15-34 yaş grubunda olup, en az ilkokul mezunu olan ve eğitimine devam etmeyen 15 milyon 943 bin kişinin yüzde 68,1'i eğitimini tamamladıktan sonra 3 aydan uzun süreli bir işte çalıştığı (10 milyon 860 bin kişi) ifade edilen açıklamada, bu kişilerin yüzde 64,5'inin erkek, yüzde 54,4'ünün lise altı eğitim seviyesinde, yüzde 28,2'inin lise ve dengi mezunu, yüzde 16,9'unun ise yükseköğretim mezunu olduğu, yüzde 16,6'sının ilk işinde nitelik gerektirmeyen bir iş yaptığı belirtildi.

Araştırmada, 15-34 yaş grubunda en az ilkokul mezunu olan ve eğitimini tamamladıktan sonra 3 aydan uzun süreli bir işte çalışmış olanların içinde yükseköğretim mezunu olanların yüzde 57,6'sının ilk işlerinde profesyonel veya yardımcı profesyonel meslek mensubu olarak, yüzde 2'sinin nitelik gerektirmeyen işlerde çalıştığı, yüzde 76,7'sinin ilk işlerinde ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak, yükseköğretim mezunu olanların yüzde 93,2'sinin ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalıştığı, yüzde 62,6'sının ilk işini aile, akraba veya arkadaşlarının yardımı ile bulduğu, yükseköğretim mezunu olanların, yüzde 29,7'sinin ilk işini aile, akraba veya arkadaşlarının yardımı ile, yüzde 48,7'sinin ise doğrudan işverene yaptığı başvuru sayesinde işini bulduğu kaydedildi.
 

Meslek lisesi veya yükseköğretim mezunu olanlar

Araştırmada, 15-34 yaş grubunda olup, meslek lisesi veya yükseköğretim mezunu olan ve eğitimine devam etmeyen kişilerden, öğretmen eğitimi ve eğitim bilimleri mezunu olanların, yüzde 65,3'ünün referans haftasında istihdamda, yüzde 11,5'inin işsiz, yüzde 23,1'inin işgücü dışında olduğu ifade edildi. Bu kişilerin, iş ve yönetim bölümleri alanından mezun olanlarının yüzde 63'ünün referans haftasında istihdamda, yüzde 15,6'sının işsiz, yüzde 21,4'ünün ise işgücü dışında olduğu, sağlık alanından mezun olanların yüzde 87,9'unun referans haftasında istihdamda, yüzde 2,2'sinin işsiz, yüzde 10'unun ise işgücü dışında olduğu bildirildi.

Anne-babaların eğitim durumlarıyla karşılaştırılması

Araştırmada, 15-34 yaş grubundaki eğitimine devam etmeyen fertlerin, annesi yükseköğretim mezunu olanların yüzde 81'inin de aynı şekilde yükseköğretim mezunu olduğu belirtildi. 15-34 yaş grubunda yer alan ve eğitimlerine devam etmeyen fertlerin (bir okul bitirmeyenler dahil) eğitim durumları ile anne ve babalarının eğitim durumları karşılaştırıldığında ise annesi bir okul bitirmeyen 15-34 yaş grubundaki fertlerin yüzde 79,3'nünü, babası bir okul bitirmeyenlerin ise yüzde 85,8'inin lise altı eğitim seviyesinde (bir okul bitirmeyenler dahil) olduğu kaydedildi. Araştırmaya göre, annesi yükseköğretim mezunu olanların yüzde 81'i, babası yükseköğretim mezunu olanların ise yüzde 63,9'u yükseköğretim mezunu.
 

Araştırmanın amacı

TÜİK'in yaptığı açıklamaya göre, 2009 yılı II. Döneminde (nisan, mayıs ve haziran), Hanehalkı İşgücü Araştırması ile birlikte ''Gençlerin İşgücü Piyasasına Geçişi'' konulu bir modüler anket uygulandı. Avrupa Birliği'ne (AB) uyum çalışmaları kapsamında yapılan bu araştırmanın amacı şöyle açıklandı: ''AB tarafından 'Avrupa İstihdam Stratejisi ve Sosyal İçerme Süreci'nin hedefleri konusundaki ilerlemenin izlenebilmesi için gençlerin işgücü piyasasına girişi konusunda detaylı ve karşılaştırılabilir veri derlemek' olarak tespit edilmiştir. Ülkemizde genç nüfusun yoğunluğu ve gençlerde işsizlik oranının oldukça yüksek olması, konunun ülkemiz açısından da önemini ifade etmektedir. Araştırmada hedef kitle 15-34 yaş grubu olup bu, halen kullanılmakta olan ve 15-24 yaş grubunu ifade eden genç nüfus tanımından daha geniş bir kitleyi ifade etmektedir. Her ay uygulanmakta olan hanehalkı işgücü araştırmasının referans dönemi, ilgili ayın Pazartesi ile başlayıp Pazar ile biten ilk haftasıdır. Ancak, modüler ankette yer alan istihdamla ilgili sorular için oldukça geniş bir referans dönemi tanımlanmış, kişilerin formal eğitimlerini tamamlandıktan veya terk ettikten sonra 3 aydan uzun süreli bir işte çalışıp çalışmadıkları sorulmuştur.''