‘Freud’un Makara Oyunu’

Küçük Ernst’in bir buçuk yaşındayken ip sarılı bir makarayla oynadığı oyun onu psikanaliz tarihinin en ünlü çocuğu yapacaktı, zira onu izleyen dedesi Sigmund Freud oyunu anlamlandırmakta ve yineleme zorlantısı, ölüm dürtüsü gibi kavramları psikanaliz kuramına katmakta gecikmeyecekti.

Yüz yıl önce yayımlanan ve kısmen bu çocuk oyununun esinlettiği “Haz İlkesinin Ötesinde” Freud’un en kişisel metnidir de. Yazılış süreci Freud açısından, kızının ani ölümü başta olmak üzere kayıplarla dolu, kendi kanser olma ihtimalinin gündeme geldiği bir dönemdir. Belki de Freud bu metni yazarken kendi makara oyununu kurmuştur.

Talat Parman, Freud’un Makara Oyunu - Haz İlkesinin Ötesinde Metninin Çağrıştırdıkları’nda (Yapı Kredi Yayınları) nasıl bir yöntemle ilerlediğini şöyle anlatıyor:

“Bu kitapta kuramsal önermeleri tartışmak yerine 'Haz İlkesinin Ötesinde'yi Freud’un özel yaşamıyla koşutluklar kurarak okumayı ve yorumlamayı yeğledim. Böylece o’nun bir kuramcı, bir klinisyen ve bir bilimin kurucusu olmasının ötesinde aynı zamanda bir eş, bir baba ve bir dede kısaca bir insan olduğunu da vurgulamak istedim”.