Fındık tüccara emanet

Trabzon'da sahil kesiminde 3 Ağustos'ta başlanan fındık hasadı, bu kesimlerde büyük oranda tamamlanırken, yüksek kesimlerde halen devam ediyor.

Fındık üreticileri, hasadın başlamasının üzerinden yaklaşık 20 gün geçmesine rağmen, fiyatın açıklanmamasının kendilerini zor durumda bıraktığını belirtiyorlar. Geçmiş yıllarda fındık toplama tarihleriyle birlikte fındık fiyatının da açıklandığını anımsatan üreticilerin büyük bir kısmı, belirsizlikler nedeniyle fındıklarını aile ve yakın akrabalarıyla birlikte imece usulü topladıklarını, çünkü fındığın para etmemesi durumunda, işçiye verecek paraları olmadığını ifade ettiler.

İstanbul'da yaşayan, ancak Yomra ilçesinde fındık bahçesi bulunduğu için her yıl memleketine fındık toplamaya geldiğini belirten Bekir Pehlivan, ''Yüksek kesimde bulunduğumuz için fındık toplama işlemi henüz bitmedi. Fındık çok, ancak randıman düşük. Fındık fiyatını da hükümet açıklamadı, bu nedenle ne yapacağız karar veremiyorum'' dedi.

Pehlivan, İstanbul'da yaşadığı için fındık fiyatının açıklanmasını çok bekleyemeyeceğini, fındığı emanete bırakacağını anlatarak, ''Ben gurbetçiyim, 'baba toprağı' deyip, gelip bağımıza bahçemize sahip çıkıyoruz. Fındıkla geçinmiyorum, ancak en azından buraya fındık için geldik. Yol masrafımızı karşılamasını da istiyorum, ama gidişat bu yıl masraflarımızı bile karşılayamayacak gibi gösteriyor'' diye konuştu. Pehlivan, fındık fiyatının geçen yıldan daha aşağıya olmaması gerektiğini, bu durumda üreticinin büyük zarar içinde olacağını kaydetti.

Fındık üreticisi Aysel Sağıroğlu ise fındık üzerinde siyaset yapıldığını, bu durumunda sadece üreticiyi mağdur ettiğini söyledi. Sağıroğlu, fındığın yörede binlerce insanın geçim kapısı olduğunu belirterek, ''Geçmişte üretici düğün yapacaksa, mal mülk alacaksa bunu hep fındık zamanı gerçekleştirirdi. Şimdi ise fındığı aile yadigarı olarak bakılıyor, masrafını karşılarsa çok iyi diyoruz'' dedi. Gelinen bu noktanın üreticinin durumunu ortaya koyduğunu vurgulayan Sağıroğlu, fındığı emanete ya da yakanlarına bırakarak, yaşadığı İstanbul'a döneceğini kaydetti.

Trabzonlu olan, ancak 40 yıldır Almanya'da yaşayan fındık üreticisi Numan Eren de, tarım işçilerine toplattığı fındığı kaldırım üzerine sererek kurutuyor. Eren, fındığa büyük emekler harcandığını, toplamanın da toplatmanında zor olduğunu anlatarak, ''Fındığı toplamaya gücü yetmeyen mecbur işçi tutuyor. İşçi günlük 40-45 YTL'ye çalışıyor. Öyle üreticiler var ki fındığı satacak, üzerine hazır parasından koyarak, işçinin parasını ödeyecek'' diye konuştu. Fındığa 5 YTL'nin altında fiyat verilmesi durumunda satmayı düşünmediğini ifade eden Eren, daha iyi fiyat için beklemeyi tercih edeceğini söyledi.

Fındık serbest piyasada 2,60-2,752ten alıcı buluyor

Hasadı tamamlayan ve özellikle il dışında yaşayan fındık üreticileri, henüz fiyat açıklanmadığı için ürününü tüccara emanet bırakıyor. Üretici fındığı en az 5 YTL fiyat verilmesini beklerken, Trabzon'da fındık serbest piyasada 2,60-2,75 YTL arasında değişen fiyatlarla satışa sunuluyor.

Fındık tüccarı Hamdi Kılıç, 2-3 gündür üreticinin emanete fındık getirmeye başladığını söyledi.

Üreticilerin yaptıkları piyasa araştırması sonucunda fındığı en makul fiyata alan tüccara sattığını ya da emanete bıraktığını ifade eden Kılıç, ''Sadece geliri fındıktan olan kişiler mecbur oldukları için fındığını satmaya başladılar. Ekonomik durumları biraz daha iyi olanlar ise fındığını emanete bıraktılar. Üretici, emanete bıraktığı fındığı, paraya ihtiyacı olduğu zaman satacak'' dedi.

Fındık fiyatının 4,5 ya da 5 YTL olarak açıklanması durumunda üreticinin fındığını TMO'ya değil, tüccara vermeyi tercih edeceğini savunan Kılıç, ''Çünkü bu yıl randıman çok düşük. Üretici TMO'da istediği fiyatı bulamayacak. Fiyat 4,5-5 YTL'de olsa üreticiye verilecek fiyat 2,5-3 YTL olacaktır. Bu da üreticiyi kurtarmaz'' diye konuştu.

Hamza Hiçyılmaz ise hükümetin fındığa 4 YTL vermesi durumunda üreticinin yarı yarıya zarar edeceğini, çünkü bahçenin temizliğine, gübresine, ilaçlamasına masraf yapıldığını söyledi. Hiçyılmaz, üreticinin de tüccarında hükümetin açıklayacağı fiyatı merakla beklediğini belirterek, ''Bence bu yılki fındık fiyatını tahmin etmek zor. Sürpriz olacağını düşünüyorum'' dedi.