Ferzan Özpetek operası sahnede
İtalya'da yaşayan Türk yönetmen Ferzan Özpetek, kariyerindeki ikinci opera deneyiminde ünlü İtalyan besteci Giuseppe Verdi'nin La Traviata eserini, kendine has yorumuyla Napoli'deki San Carlo Tiyatrosu'nun sezon açılışında opera severlerle buluşturdu.
cumhuriyet.com.trSinema yönetmenlerine opera rejisörlüğü yaptırılması geleneği olan İtalya'da, 2011 yılında Floransa'da sahneye koyduğu Aida operasıyla ilk deneyimini yaşayan Ferzan Özpetek, 3 Oscarlı sanat yönetmeni Dante Ferretti, son 4 filminin kostüm direktörü Alessandro Lai ve orkestra şefi Michele Mariotti gibi önemli isimlerle birlikte hazırladığı La Traviata'nın galası, dün akşam Avrupa'nın en eski lirik tiyatrolarından Napoli'deki San Carlo'da yapıldı.
Yoğun ilginin gözlendiği galanın biletleri günler öncesinden tükenirken, bu önemli geceye üst düzey pek çok konuk katıldı.
İtalya'da şu an görevde bulunan teknokrat hükümetin Adalet Bakanı Paola Severino, Eğitim Bakanı Francesco Profumo, Kültür Bakanı Lorenzo Ornaghi, İçişleri Bakanı Annamaria Cancellieri ve Yerel Yönetimlerden Sorumlu Bakan Patroni Griffi, Başbakan Mario Monti'nin diplomasi danışmanı Pasquale Terracciano ve Türkiye'nin Roma Büyükelçisi Hakkı Akil, eseri protokol locasından izledi.
Prömiyerin ardından Türk basın mensuplarına konuşan Özpetek, La Traviata'ya koyduğu yeniliklerden bahsetti.
Özpetek, "Ben opera konusunda, böyle her şeyi bilen bir insan değilim. Hatta cahilim diyebilirim. Cahilliğin bana getirdiği hoş bir şey de var. Aklıma gelen her şeyi yapmaya çalışıyordum. Benim için çok hoş, çok güzel bir deneyim oldu" dedi.
Operanın sopranonun yüzünün perdeye yansımasıyla başladığını anımsatan başarılı yönetmen, "O benim için çok basit bir şeydi ama insanlar onu çok sevdi. Son sahnede, tek yatağı koymak, çevrede onun kabusu olan kişilerin tek tek çıkıp kaybolmaları, onlar çok beğenildi" diye konuştu.
Özpetek, kendi hazırladığı, La Traviata'nın ilk bölümlerinde Dante Ferretti'nin zengin dekorlarının üstüne gelen sade son sahne içinse, "Dante'ye dedim ki, ben hiçbir şey istemiyorum, sadece yatak olsun. Olurdu olmazdı tartışma oldu. Ama San Carlo'nun sorumlusu, benim fikrimin daha önce hiç denenmemiş üstün bir fikir olarak bulduğunu söyledi. Çok yenilik getiren ve bütün La Traviata'yı değiştiren bir fikir. Sırf yatağın olması etkiliyor insanları" ifadelerini kullandı.
Geceye katılan Türkler, La Traviata'yı beğendi
Özpetek'in gerek kendi uzmanlık alanı olan sinemadan gerekse doğup büyüdüğü memleketi olan Türkiye'den kattığı unsurlarla çok farklı bir La Traviata'yı sahneye koyduğu, geceye katılanlar tarafından belirtilirken, usta yönetmenin operadaki ikinci denemesi izleyenler tarafından başarılı bulundu.
Büyükelçi Akil, bu temsil için biletlerin günler öncesinde tükendiğine dikkati çekerek, şunları söyledi:
"La Traviata'da bizleri bekleyen güzel sürprizde, Ferzan, her zamanki gibi Türkiye'den esintiler yerleştirmiş, gerek birinci sahnede gerek ikinci sahnede. Türkiye'yi, kültürümüzü hatırlatacak birçok küçük ögeler yerleştirmiş sahneye. Bu da bizi ayrıca memnun etti. Locamızda 5 bakan vardı. Bu da Özpetek'e İtalya'da ne kadar saygı duyulduğunun ayrı bir göstergesidir. Bir Türk Büyükelçisi olarak söyleyebilirim ki, Ferzan yeni bir gurur gecesi yaşattı bizlere.''
Köşe yazarı Ertuğrul Özkök de Özpetek'in daha önce Floransa'da yönettiği Aida operasında olduğu gibi kendi çizgilerini La Traviata'ya da taşıdığını ifade ederek, "Daha ilk sahneden, perde açılırken, sopranonun yüzünü yansıtması olağanüstü bir şeydi. İlk sahnede Türk etkisi, Osmanlı etkisi çok belirgin bir şekilde görülüyordu. Ben o görsel efektleri çok beğendim. İkinci sahnede de sopranoyu çok beğendim. Ferzan, sinemada çok iyi işler yaptı ama şimdi belki sinemadan daha da önemli olan kültür dalında İtalya'yı fethediyor" dedi.
Gazeteci Zeynep Oral da "Çok dinamik. Hem çok zengin hem anlamı çok daha ötelere taşıyan, çağrışımlara açık. Yalnız müziğiyle teatralitesiyle değil ama sinematografik ögeler de taşıyan çok ilginç, muhteşem bir yorumdu. Sesler gayet iyiydi. Özellikle Violetta'yı oynayan soprano ve babayı canlandıran bariton çok çok iyiydi. Şef Michele Mariotti'yi de çok beğendim. Çok canlı ve müziği yücelten bir yönetimi vardı" diye konuştu.
Daha önce pek çok kez Verdi'nin bu ünlü eserini izlediğini aktaran gazeteci yazar, Özpetek'in yorumunda, Violetta'nın geçmişten anılarını spot ışıklarıyla adeta film şeridi gibi görmesinden, karakterler arasındaki ilişkilerin son derece zengin bir biçimde ele alındığını kaydetti.
Yönetmenliğini Ferzan Özpetek'in üstlendiği La Traviata, 15 Aralık'a kadar Napoli San Carlo Tiyatrosu'nda izlenebilecek.