Eski bakana rüşvetten idam cezası
Çin'de eski Demiryolları Bakanı Liu Cıcün'e görevini kötüye kullanmak ve rüşvetten iki yıl ertelemeli idam cezası verildi.
cumhuriyet.com.trBaşkent Pekin'deki iki nolu Orta Halk Mahkemesi'nin kararına göre, 60 yaşındaki Liu Cıcün'nun tüm siyasi haklarından yoksun bırakıldığı ve rüşvet aldığı için mallarına el konduğu belirtildi.
Liu'nun, 1986-2011 yılları yerel demiryolları idarelerindeki görevleri ve bakanlık yaptığı dönemde konumundan avantaj sağladığı, 11 kişiye terfi alması, projelerde kolaylık ve kargo ihalelerinde yardımcı olduğu kaydedildi.
Eski bakanın görev süresi boyunca 64,6 milyon yüen (10,53 milyon ABD doları) rüşvet aldığı açıklandı.
Liu'nun bakan olduğu dönemde akrabalarının yasaları çiğneyerek bazı ihaleleri kazanmasını sağladığı ifade edilirken, bu durumdan aile ve akrabalarının da haksız kazanç elde ettiği belirtildi.
Mahkeme, Liu'nun suçlarının kesin delil ve olaylarla sabit olduğunun altını çizerek, yasalara göre cezalandırılması gerektiğine hüküm verdi.
Liu üzerinden 500 milyon dolar haksız kazanç elde ettiği belirtiliyor
Çin'de yolsuzlukla mücadelenin yeni yönetimin ana gündem maddesi olmasının ardından ilk somut ve ağır ceza olarak dikkati çeken eski Demiryolları Bakanı Liu Cıcün'ün idam cezasına çarptırılması ülkede geniş yankı uyandırdı. Bazı iş adamlarının Liu üzerinden yaklaşık 500 milyon dolar haksız kazanç elde ettiği belirtiliyor.
Mahkemenin Liu ile ilgili suçlamaları sadece bakanlığı dönemiyle sınırlı tutmayıp, demiryollarında bürokrat olduğu dönemi de içine alarak 25 yılı aşkın sürede 10 milyon ABD dolarını aşkın servet elde ettiğini açıklaması dikkati çekti.
Liu'nun başta ihaleler olmak üzere, ülkenin yoğun yatırım yaptığı demiryolu ve ağlarıyla ilgili işlerde akrabalarını kayırdığı da vurgulanırken, ülke basını eski bakana büyük miktarlarda rüşvetin doğrudan ve dolaylı yollardan ulaştığını yazıyor.
Çin'in son zamanlardaki en büyük ve üst seviyedeki yolsuzluk skandallarından biri olarak izlenen davada, mahkeme, Liu'nun suçlarını itiraf ettiğini kaydederken, soruşturma organlarına rüşvet kanallarıyla ilgili de ipuçları verdiğini açıkladı.
Bu arada Liu'nun gücünü kötüye kullanması nedeniyle çevresindeki iş adamlarının 3 milyar yüen (yaklaşık 489,3 milyon ABD doları) değerinde kazanç elde ettiği belirtilirken, yargı makamları büyük miktarda nakit para, hisse senedi, sanat eseri ve diğer varlıkların ele geçirildiğini kaydetti.
Yetkililer, ele geçirilen ya da banka hesaplarında dondurulan nakit para ve 374 varlığın doğrudan Liu'nun kendi suçlarından elde ettiği kazancı olmasa da görevini kötüye kullanarak çevresindeki işadamlarına sağladığı imkanlar olduğunu ve bunun da Liu'nun suçunun ağırlığını vurguladığını belirtiyor.
Mahkeme ayrıca eski Bakan'ın iki yıl ertelemeli idam cezasına ek olarak, gücünü kötüye kullanma suçu için en ağır ceza olan 10 yıl hapis cezası da verdi.
Kariyerin zirvesinden idam cezasına
Çin'in ekonomik gelişiminde büyük rol oynayan demiryolu ağlarının öncülerinden olan Liu'nun soruşturması 28 Mayıs 2012'de başlamış ve ardından ÇKP'den ihraç edilmişti.
Hubey eyaletinin Icou kentinde doğan Liu, 1973'de ÇKP'ye üye olarak partide çalışmalara bulundu ve Çin Ulaştırma Üniversitesi'nden mezun oldu. Kariyeri demiryolu ve ulaşım üzerine olan Liu, 1984'den 1987'ye kadar ülkenin doğusundaki Cıngcou Demiryolları İdaresine bağlı Vuhan kentindeki idarenin başkanlığını yaptı. Ardından Guangcou Demiryolları İdaresi'nde başkan yardımcılığı görevini üstlendi.
Liu, görev yaptığı sürece ÇKP'nin yerel organizasyonlarında üst düzey vazifelerinin yanında, partinin en yüksek organı 16'ncı ve 17'nci ÇKP Ulusal Kongreleri'nde Merkez Komitesi üyesiydi.
Demiryolları Bakanlığı'na 2003'te getirilen Liu, 2011 şubatında bu görevinden alınmıştı.
Eski bakanın görev süresi boyunca 64,6 milyon yüen (10,53 milyon ABD doları) rüşvet aldığı açıklandı.
Liu'nun bakan olduğu dönemde akrabalarının yasaları çiğneyerek bazı ihaleleri kazanmasını sağladığı ifade edilirken, bu durumdan aile ve akrabalarının da haksız kazanç elde ettiği belirtildi.
Mahkeme, Liu'nun suçlarının kesin delil ve olaylarla sabit olduğunun altını çizerek, yasalara göre cezalandırılması gerektiğine hüküm verdi.
Liu Cıcün, 2003 yılında Demiryolları Bakanı olarak göreve başlamış ve multi milyar dolarlık yatırımlarla ülkedeki hızlı tren ve tren ağlarının genişlemesi projesine öncülük etmişti.
Liu, martta Şi Cinping'in devlet başkanı olmasının ardından yolsuzlukla mücadele kapsamında cezalandırılan en yüksek seviyedeki devlet görevlisi oldu.
Ülkedeki en güçlü kurumlardan biri olan Demiryolları Bakanlığı, mart ayında kabine açıklanırken kaldırılarak, Ulaştırma Bakanlığı çatısı altında birleştirilmişti.
Çin, geçen yıl yapılan ÇKP Kongresi ve bu yıl mart ayındaki başkanlık değişiminin ardından öncelikle parti içindeki yolsuzluk, görevini kötüye kullanma ve bürokrasiyle mücadele edeceğini açıklamıştı.
Muhabir: Ali İhsan ÇamYayınlayan: M. Göksel Sözer 08.07.2013 09:00:03
Eski yolsuzluk soruşturmaları
Çin'de son olarak üst düzey bir siyasetçi olan ve yönetimde ülkenin en önemli organlarından Ulusal Reform ve Kalkınma Komisyonu Başkan Yardımcısı Liu Tienan hakkında "ciddi disiplin ihlali" gerekçesiyle soruşturma açılmıştı.
Liu'nun soruşturmasında da yine zengin bir iş adamı ile işbirliği yaptığı ve oğlunun bu iş adamının sahibi olduğu şirketlerin birinde yönetim kurulu başkanlığı yaptığı ileri sürülmüştü.
Ülkede ayrıca geçen yıl, en büyük skandallardan biri daha yaşanmış ve Çin'in güçlü siyasetçilerinden eski ticaret bakanı ve Çongçing vilayeti ÇKP sekreteri Bo Şilay'ın kariyeri, eşinin bir cinayet olayına karışmasıyla sona ermişti. ÇKP geçen yıl sonunda Bo'nun partiden ihraç edilerek gücünü kötüye kullanma, rüşvet alma gibi birçok olaya karıştığı gerekçesiyle adli mercilere sevkedileceğini açıklamıştı.
Çin Devlet Başkanı Şi, göreve ilk geldiğinde ÇKP'yi en çok zayıflatan unsurun yolsuzluk olduğunu belirterek, bu konuyla mücadele edeceklerini, halkın da hükümeti bu anlamda bilgilendirmesini ve desteğini istemişti.