'Dünyada maliyetler eşit dağılmıyor'

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)'nin 2009 İnsani Gelişme Raporu'na göre, göçe dayalı kazanım ve maliyetler dünya çapında oldukça eşitsiz bir şekilde dağılmış durumda.

Göç etmekten en büyük kazanımları elde edebilecek kesimlerin en yoksullar ve vasıfsız işçiler olduğuna dikkat çekilen Raporda, hem ülke içi hem de ülkeler arası göç edenlerin daha yüksek gelir, eğitim ve sağlık hizmetlerine daha kolay erişim ve çocukları için daha iyi bir gelecek gibi kazanımlar elde ettiğini ortaya koyuyor. 2009 İnsani Gelişme Raporu'nda göç politikalarında reforma gitmenin ve yasal göç kanallarını genişletmenin Avrupa'ya yarar sağlayacağı vurgulanarak, vasıfsız göçmenlere erişim ve daha iyi muamele öngören politikaların geliştirilmesi çağrısında bulunuluyor.

UNDP'nin İnsani Gelişme Raporu'na göre göçe dayalı kazanım ve maliyetler dünya çapında oldukça eşitsiz bir şekilde dağılmış durumda. Göç etmekten en büyük kazanımları elde edebilecek kesimler en yoksullar ve vasıfsız işçiler. Ancak aynı gruplar göçün öngündeki hukuki, finansal ve toplumsal engellerin de en büyükleriyle karşı karşıya. Göç ve insani gelişme raporu, hem ülke içi hem de ülkeler arası göç edenlerin daha yüksek gelir, eğitim ve sağlık hizmetlerine daha kolay erişim ve çocukları için daha iyi bir gelecek gibi kazanımlar elde ettiğini ortaya koyuyor. Dolayısıyla, göç ederek en büyük kazanımları sağlayabilecek kesimler dünyadaki en yoksul insanlar.
 

Göç kanallarını genişletmek Avrupa'ya yarar sağlar

İnsani Gelişme Rapor'unda, göç politikalarında reforma gitmek ve yasal göç kanallarını genişletmek Avrupa'ya yarar sağlayacağı, yaşlanan ve küçülen nüfus sorununa çare olabileceği ifade ediliyor. Göç ve insani gelişme raporu, 2004 yılındaki Avrupa Birliği genişlemesiyle ilişkilendirilen yoğun göç akışının, ne yerli çalışanların işten çıkarılmasına, ne de işsizliğin artmasına sebep olduğunu ortaya koyuyor. Avrupa'da yapılan araştırmalar, göçmen işgücünün ülkelerin kendi vatandaşlarının istihdamı ve maaşları üzerinde büyük bir etkisi olmadığı fikrini destekliyor.
 

Cesur bir vizyon gerekiyor

Rapor, göçten elde edilebilecek potansiyel insani gelişme kazanımlarını daha da artırabilmek için cesur bir vizyon gerektiğini savunuyor. Rapor bu bağlamda uygulanacak reformlara, göçmenlerin emek piyasasına erişimini iyileştirecek hükümet politikalarından, mevsimlik ve vasbıfsız işçilerin erişimini artırmaya kadar, altı ana yön çiziyor. Rapor aynı zamanda özellikle en yoksul kişilerin kazanımlarını artırmak için evrak maliyetlerinin düşürülmesini öneriyor.
 

Göçmenlerin refah seviyesi bölgesel farklılık gösteriyor

Rapor, güçün bölgeler ve ülkeler arasındaki gelir düzeyleri ve eğitim-sağlık gibi diğer sahip ülkelere yerleşen göçmenlerin gelirlerinde 15 kat, okullaşma oranlarında 2 kat artış, bebek ölümlerinde ise 16 katlık bir düşüş görüldüğünü ortaya koyuyor. Refah seviyeleri, hem bölge içinde hem de farklı bölgeler arasında büyük farklılıklar gösteriyor. Örneğin Tayland'da doğan bir kişi komşu Myanmar'a kıyasla yedi sene daha fazla yaşayabilir, üç kat uzun bir süre eğitimine devam edebiliyor. Sekiz kat fazla para kazanıp harcayabiliyor. Gelir düzeyinin yanı sıra sağlık gibi temel hizmetlere erişim kolaylığı da göçü tetikleyen önemli bir unsur.
 

Göç eden aileler daha az ve sağlıklı çocuklara sahip oluyor

Raporda elde edilen bulgulara göre göç eden aileler daha önce bulundukları yerde kalmaları durumunda sahip olacaklarından daha az ve daha sağlıklı çocuklara sahip olmakta. ABD'de yapılan bir araştırmanın sonuçları, göç sonrasındaki bir yıl içerisinde göçmenlerin sağlık durumunda önemli ölçüde iyileşme görüldüğü yönünde. En yoksul ülkelerden gelen göçmenler arasında bebek ölümlerin 16 kat azalması, ABD'deki göçmen çocukların sağlık durumu bakımından kazanımların ne derecek yüksek olduğunun da göstergesi.
 

Büyük bedeller ödeniyor

Raqor, göçün kazanımları büyük olsa da, göçmenlerin çoğunlukla büyük bedel ve risklerle karşılaştığını da göz önüne seriyor. Bu bedeller arasında, gelire oranla ylüksek olan doğrudan finansal giderlern ile zaman zaman aile fertlerinden ayrılmayı da beraberinde getiren göçün sonucunda, göç eden birey ve ailelernin yeni ve farklı bir çerçeveye ayak uydurma stresi de yer alıyor. Ülkede kalabilmek için gerekli evraklara sahip olmayan ya da resmi olmayan yollarla giriş yapmış kayıt dışı göçmenlerin karşılanabileceği, sömürü, şiddet ve tutsaklık gibi fiziksel tehlikeler de bulunuyor.
 

Resmi göçün yüksek maliyetleri kayıtdışı göçü teşvik ediyor

Rapora göre resmi yöntemlerin beraberinde getirdiği yüksek maliyetler kayıt dışı göçü teşvik ediyor. Tayland, Kamboçya ve Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti arasındaki anlaşmalar uyarınca, işe alma ücretlerinin dört ile beş aylık maaşa eşit olması, başvuru işlem sürelerinin ortalama dört ay civarında seyretmesi ve göçmenlerin gelirlerinin yüzde 15'ine göçmenin ülkesine döneceği zamana dek el konması örneklerine yer veriliyor. Buna karşın insan kaçakçılarının talep ettikleri rakam, sadece bir aylık maaş gelirine denk geliyor.

Raporun başyazarı Jeni Kluğman'a göre İnsanlar kendileri ve aileleri için dahi iyi birer hayat kurma amacıyla göç ediyor. Buna karşın göç, neredeyse hiçbir zaman kolay bir seçim değil. Göç birçok insan için çatışma, doğal afet veya ciddi ekonomik güçlüklerin sonucunda başvurulan bir olgu ve bu insanlar, kenrdini insan tacirlerinin elinde buluvermek gibi risklerle yüz yüzeler.