Dikkat! Piyasalarda fırtına öncesi sessizlik
Piyasalar kötü başlayan 2014’ü iyi bir şekilde kapatmaya hazırlansa da büyüme, jeopolitik riskler, ABD Merkez Bankası’ndan gelecek faiz artışı nedeniyle 2015 “Kusursuz Fırtına” ihtimalinin gerçekleşebileceği bir yıl olabilir.
Pelin Ünker / Cumhuriyet Ekonomi
ABD ekonomisi hızlı toparlanma sürecine devam etse de dünyanın geri kalanı için durum hiç de öyle değil. Küresel ekonomide Çin, Avrupa ve Japonya’da ivme kaybı sürüyor. Üstelik faizlerin yükselmesiyle birlikte gelişen ekonomiler için işler daha da zorlaşacak.
Diğer yandan Suudi Arabistan’dan gelen demeçler petrol fiyatlarındaki düşük seyrin 2015’te de devam edeceğini teyit ediyor. Bu da deflasyonist gidişatın derinleşme ihtimalini artırıyor. Durgunluğu aşmak için Avrupa, Japonya ve Çin merkez bankaları 2015’te parasal genişlemeye devam edecek, ancak bunun ne kadar sürdürülebilir olacağı belirsiz. Avrupa’da yavaşlamanının sürmesi ise Türkiye’nin ihracat ve turizm gelirlerine olumsuz yansıyabilir.
Fed adım adım yaklaşıyor
Piyasalar Noel ve yeni yıl tatilleri nedeniyle geçen haftayı sakin geçirirken, ABD’de açıklanan yüksek büyüme verisi haftanın en önemli gündem maddesiydi. ABD’de üçüncü çeyrek büyüme rakamı yüzde 3.9’dan yüzde 5’e revize edildi. Böylece ekonomi çeyreklik bazda son 11 yılın en yüksek büyümesine işaret etti. Veri sonrası dolar güçlenmeye devam etti. Dolar endeksi 90’ın üzerine çıkarak Mart 2006’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Büyümedeki olumlu değişim ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırma konusunda elini kuvvetlendiriyor.
Japonya’dan ise zayıf veriler gelmeye devam etti. Ülkede kasım ayı yıllık tüketici enflasyonu yüzde 2.9’dan 2.4’e gerilerken, zayıf seyreden petrol fiyatlarının enflasyon üzerinde etkili olduğu görülüyor. Japonya’da sanayi üretimi de kasımda yüzde 0.8 artış beklentisinin aksine yüzde 0.6 oranında geriledi. Abenomics’in önemli bir bileşeni olan reel maaş artışları da yıllık bazda yüzde 4.3 gerileyerek 2009’dan bu yana en sert düşüşünü yaşadı.
Buna ek olarak petrol fiyatlarındaki son durum ve Rusya’daki gelişmeler haftanın gündemini meşgul etmeye devam etti. Rusya ekonomisindeki durum ciddiyetini korumakla beraber Rus Merkez Bankası’nın aldığı önlemlerle ruble dolara karşı geçen hafta hafif toparlandı. Rubledeki bu toparlanmayla birlikte gelişmekte olan piyasalar da daha iyi bir hafta yaşadı. Ancak Rusya ile Ukrayna arasında gerilim yine artıyor. Diğer yandan Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ile ilgili jeopolitik riskler de sürüyor. Türkiye ise cari açık üzerinde yarattığı pozitif etki nedeniyle düşen petrol fiyatından yararlanan ülkeler arasında yer alsa da büyümenin seyri ve enflasyon endişe yaratıyor.
Geçen hafta Avro/dolar paritesi 1.2180 civarında seyrederken; dolar/yen paritesi 120.40 dolaylarına yükseldi. Brent petrol 59.52 dolar; ABD hafif ham petrolünün varili ise 54.73 dolara geriledi. Altının onsu 1195 dolar civarından işlem gördü.
Komşuda seçim var
Yunanistan’da ise Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu yapıldı ve bundan da bir sonuç çıkmadı. Eğer cumhurbaşkanı 29 Aralık’taki sonuncu turda da seçilemezse ocak sonu ya da şubatın ilk haftasında ülkede erken genel seçim yapılacak. Samaras başarılı olamazsa Yunanistan’ın borcunu müzakere edecek olan parti Syriza genel seçimleri kazanıp kısa vadeli bir çalkantı yaratabilir. Syriza, borçları ve kemer sıkma tedbirlerini kabul etmediğini açıklamıştı.
Ruble düştü, TL düşemedi
Türkiye piyasalarında da düşük hacimli sakin bir seyir vardı. Yatırım araçlarından borsa yatırımcısına kazandırırken, Avro haftayı kayıpla kapatırken, dolar ve altın sınırlı yükseldi. Rublede dolara karşı toparlanmaya rağmen Türk Lirası dolara karşı 2.30’un altına inmedi. 19 Aralık’tan bu yana ruble dolar karşısında yüzde 17.7 yükseldi. Dolar/TL pozitif seyrini korudu. Bu hafta Avro’nun satış fiyatı yüzde 0.70’lik düşüşle 2.8230 liraya gerilerken, dolar yüzde 0.04’lük artışla 2.3200 liraya çıktı. 24 ayar altın ise 89.25 liradan 88.95 liraya indi.
Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören hisse senetleri haftalık bazda ortalama yüzde 1.64 yükseldi. BIST 100 endeksi 84 bin 947 puana çıktı. Türkiye’de imalat sanayi kapasite kullanım oranı aralıkta da fazla değişmedi ve sanayideki düşük büyüme sürecinin devam ettiğine işaret etti. Reel kesim güven endeksinde ise son iki yılın en düşük değeri görüldü. Merkez Bankası faizlerde beklendiği gibi bir değişiklik yapmadı.
Haftaya 1 Ocak’ta yeni yıl nedeniyle piyasalar tatil olacak. 30 Aralık Salı tüketici güven endeksi, 31 Aralık’ta ise kasım ayı dış ticaret verileri açıklanacak. Küresel piyasalarda Rusya ve petrol fiyatları yine en önemli gündem maddeleri arasında. Dolar/TL’nin 2.30-2.35 dar bandında hareket etmesi bekleniyor.