Dikkat! Bilinçsiz yapılan spor sakat bırakabilir
"Bilinçsiz yapılan spor sakat bırakabilir"
SİBEL BAHÇETEPEYaza girmeye hazırlanırken; spor yapanların da sayısı artıyor. Sahil kenarında yürüyüşe çıkanlar, koşanlar, belediyenin spor aletlerinde spor yapanları hemen hemen her saat görmek mümkün. Ancak uzmanlar bir uyarıda bulunuyor. “Sağlıklı yaşam ve kilo kontrolü için spor yaparken, sağlığımızdan olabilir, kalıcı sakatlanmalar ile karşı karşıya kalabiliriz. Acil servislere gelen hastalardaki, ayak bileği, diz, çapraz bağ yaralanması, menisküs yırtığı gibi sorunların en büyük nedeninin bilinçsiz yapılan spor ve egzersizler.”
İstinye Devlet Hastanesi’nden Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Hakkı Yıldırım, spor yaralanmalarının daha çok amatör sporcularda ortaya çıktığını belirterek “Halkımızda çoğu kişi bilinçsiz ve düzensiz spor yapıyor maalesef. Hafta sonu yada ayda yılda bir yapılan düzensiz yürüyüşler en çok yapılan egzersiz tarzı. Bisiklet sürme, düzensiz koşu, spor salonlarında, halı sahalarda ve hatta parklardaki spor aletlerinde oluşan yaralanmalar acil servislerimize oldukça sık başvurmaktalar. Aslına bakarsanız halı sahalarda olan spor yaralanmaları en çok karşımıza çıkan yaralanma şekli” diyor.
Ayakkabı seçimi önemli
Bu tür aktiviteler sırasında günlük ayakkabı kullanıldığını, spor için uygun olmayan ayakkabılar nedeniyle sakatlıkların yaşandığını dile getiren Yıldırım “Ayak tarak kemiği ağrıları, topuk ağrıları, bacak, diz, kalça ve bel ağrıları oluşuyor hastalarda. Bu ağrıların bir çoğu halk arasında ‘hamlık’ olarak geçen yorgunluk ağrıları. Hazır olmayan bir bünye ile spora başlandığında kaslarda ‘laktik asit’ birikimi sonucu oluşuyor, tedavisi ise istirahat etmek. Bir kaç gün istirahatden sonra ağrılar hala devam ediyorsa o zaman kesinlikle bir ortopedi uzmanına muayene olunmalıdır” önerisinde bulunuyor. Spora başlamadan önce bir sağlık kurumuna başvurup sağlık kontrolü yaptırılması gerektiğini söyleyen Yıldırım, spor yaralanlamalarından bazılarını şöyle özetliyor:
Ayak bileği yaralanması: Ayak bileği burkulmasının acil servise en sık başvuru yapılan ortopedik şikayeti. Spor yaralanmalarında burkulmanın şiddeti daha da yüksektir. Ama neyseki bu tür yaralanmaların büyük çoğunluğu ilaçlar, elastik bandaj ve buz ile tedavi edilebilmektedir.
Aşil tendon kopmaları: Bu yaralanma şekli daha çok düzenli spor yapmayan ama hafta sonları halı saha futbolu oynayan ereklerde sık görülür. Önlemek için düzenli, hafif spor, sigara içememek ve spor öncesi/sonrası dönemde germe egzersizleri yapmak gerekmektedir. Aşil tendonu koparsa tedavisi ameliyattır.
Diz yaralanmaları: Özellikle kontak sporlarda (futbol, basketbol gibi) oldukça sık oranlarda bildirilir. Diz bölgesinde oluşan basit yaralanmalar konservatif yöntemlerle ve fizik tedavi protokolleri ile tedavi edilmektedir. Bazı tür yaralanmaların tedavisi maalesef çoğunlukla ameliyatla yapılabilmektedir.
Ön Çapraz Bağ kopması : Diz içi sık yaralanma çeşididir. Maalesef ülkemizde halı sahalarda ki zeminden kaynaklı olarak, genç hastalarda çok sık karşımıza çıkmaktadır. Yaralanma olduğu anda kişi genellikle spora devam edemez.
Menisküs Yırtığı: Genellikle dizde kilitlenme, merdiven çıkarken ağrı tarzında kendini gösterir. Eğer büyük ve/veya dikilebilir türde bir yırtık ise muhakkak dikilmesi gerekmektedir.
Kıkırdak Yaralanmaları: Eğer bir kıkırdak yaralanması genç ve aktif bir insanda meydana gelmişse muhakkak tedavi edilmelidir. Tedavi basamakları oldukça karmaşıktır. Tedavinin başarısı kişinin tedavi direktiflerine sıkı sıkıya uyması ile başarılabilir