Darbenin belgesi var: Ocak 2015’te Necdet Özel’e bildirildi

CHP’nin Meclis Darbe Komisyonu’na sunduğu raporda, Genelkurmay Başkanlığı’nda bulunan ve darbe girişiminde bulunulabileceğini ayrıntısıyla anlatan 14 sayfalık bir bilgi notuna ilişkin Askeri Bilirkişi Heyeti’nin değerlendirmelerine yer verildi.

Bilirkişi raporuna göre, “Erken ve olgunlaşmamış bir darbe girişiminde bulunabileceği”, “Cumhurbaşkanı yaverlerinin süratle değiştirilmesi gerektiği” gibi ifadelerin ve örgüt üyesi olduğu değerlendirilen subayların isimlerinin yer aldığı bilgi notu, dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel tarafından Ocak 2015’te okundu. Ancak Özel’in incelenmesi için talimat vermesine karşın herhangi bir soruşturma yapılmadı.

Bir tuğgeneral ve iki albaydan oluşan ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından görevlendirilen bilirkişi heyeti, raporunu 21 Şubat 2017’de tamamladı. CHP’nin TBMM Darbe Girişimini Araştırma Komisyonu’nun taslak raporuna verdiği muhafelet şerhinin eklerinde söz konusu Askeri Bilirkişi Raporu da yer aldı.

Bilirkişi heyeti, karargahta bulunan, 14 sayfalık bir bilgi notunu da inceledi. Bilgi notunda, “TSK bünyesindeki örgüt mensuplarına müdahale edilmesi durumunda, gizli ses kayıtlarının yeniden ortaya çıkması, örgüt içinde aşikâr olanları ortaya atıp kalan mensuplarını kurtarma çabasına girebileceği, bunlardan çare bulunmaması durumunda, erken ve olgunlaşmamış bir darbe girişiminde bulunabilecekleri” ifadeleri yer aldı.

‘Cumhurbaşkanı yaverleri değiştirilmeli’

Bilgi notunda farklı kuvvet komutanlıklarında örgüt üyesi olarak değerlendirilen subayların isimleri de yer aldı. Notta, “Cumhurbaşkanlığı yaverleri ve koruma görevlisi TSK personelinin süratle değiştirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir” ifadelerinin yer alması dikkat çekti.

Bilirkişi, örgüt üyesi olarak değerlendirilen il jandarma komutanlarının isimlerinin yazılı olduğu sayfaya 30 Ocak 2015 tarihinde Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel tarafından paraf atıldığını, “Sn. J. Gen. K. İnceleyin/Araştırın/Tetkik edin Sonucu bana arz edin” notunun düşüldüğünü belirledi. Heyet, raporunda, “Bu belge neticesinde başlatılan herhangi bir idari veya adli soruşturma evrakı tespit edilememiştir” uyarısını yaptı.     

Darbeyi idare edecek belli değil

Raporda, Yurtta Sulh Konseyi tarafından hazırlanan sıkıyönetim direktifine ilişkin incelemelere de yer verildi. Heyet, direktifin imza bölümünde, herhangi bir ismin yer almaması sadece “Yurtta Sulh Konseyi Başkanı” ibaresine yer verilmesini değerlendirdi. Raporda “Bu hususun; darbeyi planlayanların konsey başkanı olarak darbeyi idare edecek kişinin kim olacağına son ana kadar karar verilememesinden veya konsey başkanının sivil bir şahıs olması nedeniyle askeri bir mesajda adının yazılmamasının uygun görülmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir” ifadeleri kullanıldı.

TSK’nin tatbikat tanımı

Savcılık, 15 Temmuz davalarında, sanıkların “tatbikat emri ile kışlalarından çıktıkları” yönündeki savunmaları üzerine heyetten Askeri Tatbikat Usullerine ilişkin bilgi istedi. Bilirkişi raporunda, “TSK’de bütün tatbikatlar eğitim yılı başında planlanır ve en geç 15 Haziran tarihi itibarıyla tamamlanır. Birlik personelinin mesai saatleri dışında ikametgâhlarından veya bulundukları yerlerden cep edilerek, birlik bütünlüğü sağlanmadan araçlara bindirilmek suretiyle kışla dışına çıkarılması gibi bir faaliyet normal şartlarda TSK’de mümkün değildir” ifadeleri kullanıldı.

Raporda, “Böyle bir dönemde kendisine alarm veya tatbikat olduğu emri verilen personel bir TSK mensubunun böyle bir emre hayatın olağan akışına aykırı bularak sorgulaması gerekir. Plansız, aniden tatbikat olmaz, alarm eğitim de aniden verilse bile kışla içerisinde icra edilir, dışarı çıkılmaz” değerlendirmesinin yapılması dikkat çekti.

İyidil’in emekliliği işleme konulmadı

Bilirkişi raporuna göre, Ankara Garnizon ve 4. Kolordu Komutanı Korgeneral Metin İyidil, 13 Temmuz 2015 tarihinde, dönemin Genelkurmay 2. Başkanı Yaşar Güler’e emeklilik dilekçesi sundu. Raporda, dilekçenin neden işleme konulmadığı hususunda bir değerlendirme bulunabilmesi için ilgililerin ifadesine başvurulması gerektiği ifade edildi.

Emeklilik dilekçesi işleme konulmayan İyidil, dilekçesini verdikten yaklaşık 2 hafta sonra toplanan ve Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Akın Öztürk’ün YAŞ üyesi olarak atandığı Yüksek Askeri Şura’da Kara Kuvvetleri Eğitim Doktrin Komutanlığı Muhabere ve Muhabere Destek Eğitim Komutanı olarak atandı. İyidil 15 Temmuz’dan hemen sonra tutuklandı.