Danimarka’nın tropik geceleri

 Beni bu yazıyı yazmama iten neden de bugün akşam haberlerinde hava durumunu sunan spikerin gözlerinde bayram sabahı ışıltısıyla kamera karşısında “bu gece tropik gece yaşayacağız” demesiydi.
Dünyada hava hakkında en çok konuşan ulus hangisi, diye sorsalar cevabım tereddütsüz “Danimarkalılar” olur. Dünyanın birçok ülkesinde insanlar genellikle bir sohbete başlamak için birbirlerine havanın nasıl olduğunu söylerler. “Bugün hava ne kadar güzel değil mi” sorusundan sonra başlamayacak sohbet var mıdır? Ya da “Bu sene kış gelmeyecek galiba” öngörüsü de uzun bir sohbet başlatabilir. Uzun bir sohbet demişken burada hemen şunu belirtmem gerekiyor. Danimarkalılar havadan bahsederken alışkanlık gereği bunu yapmıyorlar. Gerçekten yarım saat süren hava sohbetleri yapabiliyor Danimarkalılar.
Bu ülkeye ilk geldiğim yıllarda Danimarkalıların hava ile bu kadar ilgilenmeleri dikkatimi çekmişti, ama üzerinde durmamıştım, ta ki Danimarka Prensi Joachim’in 1995 yılında evlenip 2005 yılında ayrıldığı eşi Alexandra bu konuyu bir röportajda dile getirinceye kadar. Hong Kong’da doğup büyümüş olan ve prenses olarak Danimarka’ya gelin giden Alexandra da, “Danimarkalılar sohbet başlatmak için havadan bahsediyorlar sanmıştım, ama gerçekten havadan bahsetmek için sohbet başlatıyorlar” demiş, ben de şüphelerimde yanılmadığımı anlamıştım.
Belki Akdeniz kıyısında doğup büyümüş, 45 derecelik sıcak hava dalgalarında hayatta kalmayı başlamış biri olan bu satırların yazarı için 20 derecelik gece sıcaklığı pek bir şey ifade etmeyebilir, ama İskandinavya’nın acımasız iklim koşullarında hayatta kalabilmek için, doğa ile çetin bir mücadele veren bir halk için hava ile bu kadar içlidışlı olmak, devamlı gözleri gökyüzüne dikmek normal olmalı. Danimarka’da düzenlenecek festival, açık hava düğünleri, doğum günleri, fuarlar, kermesler vb. için yapılan çağrılarda hep “hava yağmurlu olursa” uygulanacak B planı da çağrılara eklenir. O yüzden toprakları Ankara ve Konya vilayetleri kadar yer kaplayan bu küçük, şirin ülkede TV haberleri ardından başlayan hava durumu programları 20 dakika sürer. Hatta bazı hava durumu sunucuları da neredeyse kült halinde bir tanınırlığa ulaşmışlardır.
“Herkes havayı konuşuyor, ama kimse icabına bakmıyor!” Her Danimarkalının bildiği bu söz Danimarkalı yazar, ressam, karikatürist ve aktör Storm P’ye ait.
Danimarka’da havaya olan ilginin nedeni bu ülkenin bir tarım ülkesi olması. Tarımın ilkel metodlarla yapıldığı zamanlarda hava durumu ile ilgilenmek bir şartken günümüzdeki teknolojik gelişmeler sayesinde uydu haritaları sayesinde 5-10 günlük hatta bir aylık öngörüleri görmek olası olduğundan Danimarkalıların havaya olan ilgisi hiç azalmamış, öyle ki Danimarka Meteoroloji Enstitüsü’nün web sayfasına aylık ortalama 2.5 milyon ziyaretçi giriyor. Danimarka’nın nüfusunun 5.5 milyon civarında olduğunu unutmadan söyleyeyim.
Danimarka halkı çetin kış koşulları ile yaşamaya öylesine alışmış ve eksi 20’leri bulan hava koşullarında hiçbir şeyini aksatmadan yaşamanın bir yolunu öyle bulmuş ki, kar fırtınası, aşırı soğuk hava dalgası geldiğinde ne yollar kapanıyor, ne okullar tatil ediliyor. Belki de bu yüzden 20 derecenin üzerinde olan bir gece geçireceklerinde şaşırıyorlar... Ben ise hava sıcaklığını gece 29 gündüz 34 derece olacağı öngörülen bir coğrafyadan gelen ve bunları mevsim normalleri olarak karşılayan biri olarak Danimarkalıların hava ile olan muhabbetlerini görünce gülümsemeden edemiyorum.

sadi.tekelioglu@gmail.co