'Cumhur' tutmadı
AKP ve MHP oylarının toplamının yüzde 51 olmasına karşın ‘Cumhur İttifakı’ yerelde büyük fire verdi. Tabanların ittifakı benimsemediği yorumları öne çıktı
Emine KaplanCumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçim sonuçlarını “Cumhur İttifakı” açısından toplam oy oranını esas alarak başarılı bulmasına karşın parti içinde yerel seçimde MHP ile ittifakın sıkıntı yaratacağını savunan ekibin görüşleri haklı çıktı. Ankara ve İstanbul olmak üzere ittifak yapılan illerde Cumhur İttifakı’nın seçmeninde büyük fireler yaşandı. 24 Haziran seçimleriyle karşılaştırıldığında Ankara’yı 15 yıl sonra kaybeden AKP, MHP tabanından beklediği oranda destek alamadı. 24 Haziran seçimlerinde 1 milyon 898 bin oy olan Cumhur İttifakı’nın Ankara adayı Mehmet Özhaseki’nin oyu 1 milyon 532 bin oldu. İstanbul’da da benzer bir tablo yaşandı. 24 Haziran’da 4 milyon 800 bin oy alan AKP-MHP’nin adayı Binali Yıldırım’ın oyu 4 milyon 131 binde kadı. AKP’nin, kaybettiği belediyelerin çoğunluğunda belediye meclislerinde birinci olması dikkat çekti. Bu durum hem AKP hem de MHP seçmeninin belediye başkanlığı seçiminde tercihini farklı yönde kullandığını ortaya koydu.
Yerel seçimlerin kesin olmayan sonuçlarına göre ortaya çıkan tablo, AKP ve MHP ittifakı açısından önemli bazı bulguları da ortaya koyuyor. AKP, başlangıçta yerel seçimde ittifaka yanaşmamış, MHP’nin “Melih Gökçek’i aday yapma” hamlesinin ardından ittifaka mecbur olmuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerel seçim sonuçlarında ittifak olarak 24 Haziran seçimlerine yakın bir oranın çıktığını belirterek, Cumhur İttifakı’nın başarılı bir şekilde seçimden çıktığını ifade etse de iki partinin 24 Haziran’da aldığı oylarla bazı illerde adayların aldığı oylar her iki partinin tabanında ittifakın çok da benimsenmediği biçiminde yorumlanıyor.
3 milyon oy kaybı
24 Haziran seçimleriyle karşılaştırıldığında AKP-MHP ittifakı, 31 Mart seçimlerinde yaklaşık 3 milyon oy kaybı yaşadı. 24 Haziran seçimlerinde toplamda 26 milyon 900 bin oy alan ittifak, 31 Mart’ta 23 milyon 900 bine düştü. Bu düşüşte ekonomik nedenler, aday tercihleri ve ittifak nedeniyle seçmenin bir bölümünün sandığa gitmemesinin de etkili olduğu belirtiliyor.
Metropollerde fire verdi
Cumhur İttifakı, 24 Haziran seçimlerinde Ankara’da 1 milyon 898 bin oy alırken, AKP’nin ittifak adayı Mehmet Özhaseki ancak 1 milyon 535 bin oya ulaşabildi. AKP’ye genel seçimde oy veren seçmenin sayısının 1.4 milyon, MHP seçmenin de 465 bin olduğu dikkate alındığında Ankara seçiminde ittifak yaklaşık 300 bin dolayında seçmeninin Özhaseki’ye oy vermesini sağlayamadı. İstanbul’da da benzer hatta biraz daha fazla firenin olduğu bir tablo yaşandı. 24 Haziran seçimlerinde AKP 4 milyon, MHP ise 780 bin oy alırken, toplam oyları 4 milyon 800 bine ulaştı. AKP’nin ittifak adayı Binali Yıldırım ise 4 milyon 131 bin oy aldı. İttifakın seçmen firesi ise 700 bin oldu. İzmir’de yarışan AKP’li Nihat Zeybekci, 24 Haziran seçimlerindeki ittifak oyuna ulaşamasa bile 1 milyon dolayında oy aldı. 24 Haziran’da AKP 836 bin, MHP ise 183 bin oy almıştı. Zeybekci, ittifak oylarına karşın Binali Yıldırım’ın 2014 yerel seçimlerinde AKP adayı olarak tek başına girmesine karşın aldığı 935 bin oyu az bir farkla geçebildi.
Eskişehir, Muğla, Aydın ve Hatay’ı MHP’nin de desteğiyle alma hesapları yapan AKP, hayal kırıklığı yaşadı. Eskişehir’de AKP’nin adayı 246 bin oy alırken, Cumhur İttifakı’nın 24 Haziran’da aldığı oya ulaşılamadı. Muğla’da AKP’li Mehmet Nil Hıdır, 171 bin oy alırken, yalnızca AKP’nin 24 Haziran’daki oyu 182 bin olmuştu ve MHP de 42 bin oy almıştı. Hıdır’ın oyu Cumhur İttifakı’nın toplam oyunun altında kaldı. Hatay’da da benzer bir tablo yaşandı. AKP’nin adayı İbrahim Güler 390 bin oy alırken, Cumhur İttifakı’nın 24 Haziran’daki toplam oy sayısı 475 bindi.
MHP’nin kaybettiği iki büyükşehir Adana ve Mersin’de de Cumhur İttifakı’nın oyları 24 Haziran’daki toplam oyunun çok altında kaldı. MHP’li Hüseyin Sözlü, Adana’da 523 bin oy alırken, AKP ve MHP’nin 24 Haziran’daki toplam oyu 616 bin olmuştu. MHP’li Hamit Tuna da Mersin’de 433 bin oy alarak seçimi kaybetti. Mersin, Cumhur İttifakı’nın genel seçimdeki toplam oyu 470 bin olarak gerçekleşmişti.
Başkan farklı, meclis farklı
AKP, bazı illerde belediye başkanlıklarını kaybetmesine karşın belediye meclislerinde birinci parti olarak çoğunluğa ulaştı. CHP’nin aldığı Ankara, Artvin, Ardahan, Sinop, Bolu, Kırşehir, Burdur; MHP’nin aldığı Amasya, Kastamonu, Kütahya, Karabük, Bartın, Bayburt, Erzincan ve Karaman, HDP’nin aldığı Siirt’te belediye meclislerinde AKP birinci oldu. AKP’nin aldığı Şırnak, Ağrı ve Muş’ta ise HDP belediye meclisi seçiminde önde çıktı.