''Civalı termometreler'' sağlık açısından tehlikeli

Cıva içeren ''klinik termometrelerin-beden dereceleri'' piyasaya arzının durdurulduğu, YÖK ve Milli Eğitim Bakanlığının yanı sıra ilgili bakanlık ve kurumlara birer duyuruyla bildirildi.

Duyuruda, tıbbi cihazlar uyarı sistemini yürüten Sağlık Bakanlığı'na, cıvalı termometreler ile ilgili meydana gelen muhtelif olumsuz olayların bildiriminin yapıldığı belirtildi. Gümüş renkte, akışkan, parlak ve kokusuz bir element olan cıvayı içeren camdan termometrelerin, darbe, düşme ve çarpmalara karşı dayanıklı olmadığı, bunların kırılması halinde açığa çıkan cıvanın oda ısısında kolayca buharlaşabildiği vurgulandı.

Bu elementin, okul laboratuvarlarında muhtelif amaçlarla kullanıldığına da dikkat çekilen duyuruda, cıvanın buharlaşması sonucu solunması ve gıdaların içine bulaşıp ağızdan alınmasıyla ortaya çıkan zehirlenme bulguları kolay ayırt edilemediğinden, tanının da kolay konulamadığına işaret edildi.

Duyuruda, şu hususlara dikkat çekildi:
''Cıvanın vücuttan atılması söz konusu olmayıp cıva buharı, hücre zarından kolaylıkla geçerek beyne ulaşmakta tüm dokulara yerleşmekte, zamanla dokularda birikim yaparak geri dönüşümü olmayacak nörolojik bulgulara sebebiyet verebilmekte ve ölümle sonuçlanabilmektedir. Dolayısıyla diğer tür zehirlenmeler gibi değerlendirilmemelidir. Hatta zamanında tanı konulması durumunda bile uygulanacak tedavi, ortaya çıkan bulguları ortadan kaldıramamakta ve hastanın tedavisi sağlanamamaktadır.''

Bu gerekçelerle cıvalı termometrelerin hastalar, sağlık personeli, okul laboratuvarlarındaki öğrenci ve öğretmenlerle üçüncü kişilerin sağlık ve güvenliği açısından tehlike oluşturduğuna dikkat çekilen duyuruda, ''cıva içeren termometrelerin piyasaya arzının ihtiyaten durdurulduğu, stoklarda, satış ve dağıtım zincirinde bulunan ve son kullanıcıya henüz sunulmayanların imalat veya ithalatçıları tarafından il sağlık müdürlüğü görevlileri gözetiminde imha edilmesi'' istendi.

Duyuruda, ''sağlık kurum ve kuruluşları, okul laboratuvarları gibi kamusal alanda kullanılanların yerine mümkünse cıva içermeyen muadillerinin kullanılması, mümkün değilse okul laboratuvarlarındaki termometrelerin kilitli dolaplarda saklanarak öğretmenlerin gözetiminde eğitim ve öğretim uygulamalarında kullanılması, derecelerin kırılması halinde dökülen civanın koruyucu eldivenlerle ve bir fırça yardımıyla ağzı sıkı bir kaba konulması, kalan artıkların ise cıvayı absorbe eden çeşitli kimyasallarla temizlenmesi, cıva konulan kabın da tehlikeli atık olarak imhaya gönderilmesi ve ortamın havalandırılması gerektiği'' bildirildi.

Cıva ile ilgili mevcut riskler konusunda Sağlık Bakanlığı'na bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında görevli personelin bilgilendirilmesi, kırılan termometrenin içindeki cıvayla temas edenlerin Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı bünyesindeki Ulusal Zehir Danışma Merkezine başvurmalarının sağlanması da istendi.