‘Cehenneme git Erdoğan’

Dünya basını, Soma’daki facianın ardından hükümete tepkinin büyüdüğüne dikkat çekiyor.

cumhuriyet.com.tr

Soma’daki facia dünya basınında geniş yer bulmaya devam ederken, Alman Der Spiegel dergisi haberinde, faciada hayatını kaybedenlerin yakınlarının sözlerine yer verdi.

İnternet sitesinde, bir protestocunun, “Cehenneme git Erdoğan” sözünü başlığa çıkaran Der Spiegel, maden ocağının önünde yakınlarından haber bekleyenlerin hikâyelerini yansıttı.

Haberde, Erdoğan felaketi hafife almakla suçlanırken, resim altında, “Sıkışıp kalan madenciler için korkunç saatler. Bunlar kocası, kardeşi, oğlu veya amcasından haber bekliyor: O hayatta mı?” denildi.

Alman General-Anzeiger gazetesi ise “Zerre ümit varsa, o da genç kuşak Türklerden gelen tepkilerdir. Bu kuşak, Soma’daki gibi kazaları kader olarak algılayıp sineye çekmek istemiyor” diye yazdı.

Frankfurter Rundschau gazetesinin haberinde de, “Ocakları işleten firmalar hakkındaki suçlamalar doğrulanacak olursa, bunun sonuçları Erdoğan’ı yolsuzluk skandallarından daha büyük bir baskı altına alacaktır. Türkiye’de hiçbir kimsenin en üst makamın onayını almadan ihale kazanamadığı bilindiği için, bu konudaki her ihlal dönüp şefin ta kendisini bulacaktır. Yolsuzluklar, Erdoğan’ın seçmenini pek ilgilendirmedi ama işçilerin ölümü konusunda öyle olmayacaktır” denildi.

Frankfurter Allgemeine Zeitung’un yorumunda ise şu görüşlere yer verildi:

“Bu facia ülke için sadece duyguları değil, siyasetin inandırıcılığını da sarsan bir şok! Türkiye sadece on yıllık bir sürede kişi başına düşen geliri üçe katlasa da, bunun çağrıştıracağı kadar büyük bir ilerleme kaydedemediği bir çırpıda görülmüş oldu. Ülke, etkileyici büyüme rakamlarıyla gerçi hızlı bir şekilde orta gelirli bir ülke haline geldi. Ama yine de iş güvenliğinin de dahil olduğu gerçek bir refah sunamadı.”

Süddeutsche Zeitung gazetesi de Erdoğan hükümetinin Soma’da olanları “kader” olarak gördüğünü belirterek “Ancak kömür madenindeki facia tamamen beklenmedik bir olay da değildi. Zonguldak ve çevresinde meydana gelen facialara ilişkin olarak da Başbakan Erdoğan ‘kader’den söz etmiş ve bölge insanının bu tür kazalara alışkın olduğunu belirtmişti. Görünen o ki gittikçe daha az sayıda insan olayları bu tarzda yorumlamayı kabule yanaşıyor” diye yazdı.

Die Welt gazetesinin internet portalında yayımlanan, “Erdoğan İçin İş Kazaları Normal” başlıklı makalede, maden faciasının ardından Türkiye’de durumun yine 2013’ün yaz aylarına döndüğü savunulurken, “Erdoğan ise iş kazaları konusunda ‘tuhaf’ konuşmalar yapıyor” denildi.

Amerikan New York Times gazetesi, Soma’da yakınlarını kaybedenlere değinerek, “Öfkeli Türkler, yanıt istiyor” başlığıyla verdiği haberde, “Kazanın siyasi sonuçları henüz belli değil ama Türkiye’nin refaha doğru koşuşunun, birçok kişiyi, tehlikeli koşullarla yüz yüze kalacak biçimde geride bıraktığına ilişkin çok sayıda şikâyet var” diye yazdı.

Amerikan’ın Sesi ise Soma’daki durumla ilgili Meclis’e getirilen araştırma önergesini reddetmesi nedeniyle hükümetin baskı altında olduğunu savundu. Gazete, Avrupa Birliği adayı Türkiye’nin, 2012’de işçi ölümlerinde “dünyadaki üçüncü en kötü ülke” olarak gösterildiğine dikkat çekti.

İngiliz Financial Times gazetesinin haberinde de, “Erdoğan, ölümcül bir patlamanın meydana geldiği yeri ziyaret ettiğinde acı içindeki yerel halk tarafından öfkeli biçimde karşılandı” denildi.

Guardian gazetesi ise, “Madenden henüz çıkarılmayan işçileri canlı bulma umutları azalırken üzüntü, öfkeye dönüştü” diye yazarken, “Eş-dost kapitalizmi”nin yaşananlarda payı olduğu görüşüne yer verdi.

BBC Türkçe, “eş-dost kapitalizmi” ile Soma Holding Maden İşletmeleri Genel Müdürü Ramazan Doğru’nun eşi Melike Doğru’nun, 30 Mart yerel seçimlerinde AKP’den Soma Belediye Meclis üyesi seçilmiş olmasının ima edildiğini yazdı.

BBC, Soma’da ölü sayısı arttıkça öfkenin büyüdüğüne dikkat çekerek, bölgeyi ziyaret eden siyasilerin “büyük öfke”nin hedefi olduğunu vurguladı.

İngiliz Telegraph gazetesi de “Otoriter ve giderek popülaritesi azalan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, madene yaptığı ziyaret sırasında kaba biçimde karşılandı” görüşüne yer verdi.

Faciaya iki tam sayfa ayıran Times gazetesi “Trajedinin boyutu Erdoğan’ın uzlaşmaz siyasetine öfkeyi artırabilir. Facia, geçen yıl haziran ayında yaşanan protestoları yeniden alevlendirirse, Erdoğan’ın siyasi beklentileri suya düşebilir. Yönetim Gezi protestolarına katılanları ‘hain liberal elitler’ diye nitelemişti, ancak madencilerin ölümleriyle ilgili protestoları benzer şekilde geçiştirmek pek mümkün olmayabilir” yorumunu yaptı.

Independent ise halkın öfkeli olduğunu yazdığı haberinde, “İşçilerin aylardır elektrik trafolarındaki sorundan şikâyetçi oldukları belirtiliyor” denildi. Gazete Başbakanlık Müşaviri Yusuf Yerkel’in Soma’daki protestolar sırasında yere düşen bir kişiyi tekmelemesine de yer verdi.

Fransız Le Monde gazetesi ise “Türkiye’de meydana gelen en kötü iş kazalarından biri olan bu felaket, hükümeti ve iktidardaki AKP’yi zor durumda bırakabilir” diye yazdı.

İspanya’nın en büyük gazetesi El Pais de, “Türkiye’deki bir madende meydana gelen trajediye duyulan öfke, Erdoğan’a yöneliyor” başlığını kullandığı haberinde “Soma halkının öfkesi salı günü Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın hükümetine karşı patladı” yorumunu yaptı.

El Mundo gazetesi de “Maden trajedisi Türkiye Başbakanı’nın başına patladı” değerlendirmesine yer verdi.