"Bilimi yok saymak kimsenin haddi değildir"

TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu'nun Bilim ve Teknik dergisinin kapağındaki değişikliğe ilişkin açıklamasında, UNESCO'nun, Darwin'in 200. doğum yıl dönümü ve ''Türlerin Kökeni'' adlı eserinin yayımlanmasının 150. yılı nedeniyle 2009'u ''Darwin Yılı'' ilan ettiği anımsatıldı.

Dünyanın en önemli bilim kurumlarının Darwin'i çeşitli aktivitelerle andığı, en prestijli bilim dergilerinin yazılar yayımladığı ifade edilen açıklamada, TÜBiTAK Bilim ve Teknik dergisinin Mart 2009 sayısının kapak konusu olarak belirlediği Darwin ile ilgili yazıların çıkarıldığı ve sorumlu Yazı İşleri Müdürü ve Yayın Yönetmeni Dr. Çiğdem Atakuman'ın yayın yönetmenliği ve vekalet ettiği Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı görevinden alındığı belirtildi.

TÜBİTAK'ın görevinin, ''toplumun yaşam kalitesinin artmasına ve ülkenin sürdürülebilir gelişmesine hizmet eden, bilim ve teknoloji alanlarında yenilikçi, yönlendirici, katılımcı ve paylaşımcı bir kurum olmak'' olarak tanımlandığına yer verilen açıklamada, kurumun son dönemde değişen yapısıyla mevcut iktidarın hakimiyeti altına girdiği öne sürüldü.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
''Evrim kuramı, bilimin en temel unsurlarından biridir. TÜBiTAK'ın daha önceki yıllarda, Turkish Journal of Biology gibi kendi hakemli dergilerinde biyolojik evrimi konu edinen makaleler yayınlanmıştır. Bilimin ilerlemesinin ve insanlığa hizmet etmesinin yegane yolu insan aklının özgürleşmesidir. Hiçbir şeyi olağan olarak kabul etmemek, bilinmezciliğe değil, bilimsel gerçeklere sarılmak içinde bulunduğumuz çağın olmazsa olmazıdır. Bilim insanlarından oluşan bir kurumun böylesine bir sansür uygulaması manidardır. Bilimi, bilimsel düşünceyi tanımamak, yok saymak kimsenin haddi değildir. Bu gerici anlayışı kınıyor, sorumluları istifa etmeye çağırıyoruz.''

ODTü Rektörü Prof. Dr. Acar'ın açıklamaları

Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) toplantısına katılan bazı rektörler, TÜBİTAK'ın Bilim ve Teknik dergisinin kapağındaki değişikliği eleştirdi.

ÜAK toplantısına verilen arada, konuya ilişkin gazetecilerin sorularını yanıtlayan Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Atilla Kılıç, TÜBİTAK'ın konuya ilişkin gereken açıklamayı yaptığını belirterek, yanlışın bir şekilde telafi edileceğini düşündüğünü söyledi.

Bir gazetecinini, ''Bilimin siyasallaştırılması yönünde eleştireler var'' sözleri üzerine Kılıç, ''Karıştırmamak lazım. Bilim, siyaseti kabul etmez kesinlikle. Bu konuda açık ve net olmak lazım. TÜBİTAK da bir yanlıştan dönmüştür. Bilim ve siyaset bir araya gelmez'' dedi.

Başkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Haberal da soruya ''Atatürk ne dedi? (Benim manevi mirasım akıl ve bilimdir)" yanıtını verdi.

Osmangazi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fazıl Tekin, konuyla ilgili açıklamaların resmi yetkililer tarafından yapıldığını belirterek, yorum yapmanın anlamsız olacağını düşündüğünü söyledi. Tekin, ''Yetkililer bunun yanlışlığına herhalde değindiler. Gerekli önlemleri kendi yönlerinden alıyorlar diye düşünüyorum. O konuda kişisel bir görüşüm yok'' dedi.

ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Acar, bu olayın kabul edilebilir bir tarafı olmadığını belirterek, ''Türkiye'de bilim ve teknoloji politikalarını belirleyen ve araştırıp bunu dağıtan bir kurumda Darwin ile ilgili bir haberin, bir sayının sansürlenmesi kabul edilemez'' dedi.

Acar, Diyanet İşleri Başkanlığının dergisinde 'Niye Darwin'den bahsedilmiyor?' diye bir tartışmanın gündeme gelemeyeceğini söyledi.

TÜBİTAK'ın açıklamasını okuduğunu belirten Acar, ''Keşke bu açıklamayı birinci gün yapsalardı. Bu konuda akademik dünyadan tepkiler geldi. Bizim, TÜBİTAK'taki alınan kararların tamamen liyakat temelinde, bilimsel kıstaslarla alındığını bilmemiz çok önemli. Bu konudaki herhangi bir şüphe, TÜBİTAK'ın işini zorlaştırır'' diye konuştu.

Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Uğur Erdener de TÜBİTAK'ın açıklamasını okuduğunu belirterek, konuya pozitif bilimin ışığında bakılması gerektiği üzerinde durdu.
''Darwin'in teorisini bugün yeniden tartışmak durumunda olmamalıyız'' diyen Erdener, TÜBİTAK'ın açıklamasına göre, Darwin için özel bir sayı çıkarılacağını söyledi.

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemal Taluğ da TÜBİTAK'ın açıklama yapmasının iyi olduğunu belirtti.

TÜBİTAK'ın, bütün dünyada yapıldığı gibi Darwin ile ilgili etkinlikler yapacağını düşündüğünü ifade eden Taluğ, ''Bilim insanı olarak, bazı bilimcileri görmeme gibi durumumuz olamaz. Ben bilim camiasının bu anlamdaki duyarlılığını bir bilim insanı olarak çok büyük bir mutlulukla karşıladım'' dedi.

Gazi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Rıza Ayhan ise yurt dışından dün geldiğini belirterek, Bilim ve Teknik dergisi ile ilgili yazıyı görmediğini ve bu konuyla ilgili beyan veremeyeceğini söyledi.