Basın Konseyi'nden Akşam gazetesine kınama

 

Basın Konseyi Yüksek Kurulu, Türkiye İş Bankası A.Ş’nın, Akşam Gazetesi’nin 10 ve 11 Mayıs 2016 tarihlerine ait, “Faizsiz Gezi Kredisi”, “CHP destekli Bankadan alınan faizsiz kredi” başlıkları içeren haberlere ilişkin şikayeti hakkında “Kınama” kararı verdi.  Kınama kararı alınmasına neden olan haberlerin tamamında Can Dündar ve İş Bankası hakkında yalan ifadelere yer verilmişti. 

 

KARAR NO: 2016/49

ŞİKAYET EDEN: Türkiye İş Bankası A.Ş adına, Av. Adem Ak, Av.Duygu Binat ve Av. Nur Köksal.

ŞİKAYET EDİLEN: Akşam Gazetesi (T Medya Yatırım San. Ve Tic. AŞ.) Murat Kelkitlioğlu Akşam Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni.

ŞİKAYET KONUSU: Şikayet Başvurusu yapan Türkiye İş Bankası’nın vekilleri, söz konusu bankanın Kavaklıdere Şubesine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu’nca ‘gizlilik kararı’ içeren bir soruşturma dosyası (Can Dündar soruşturması) üzerinden müzekkere gönderilerek, “Mayıs 2013’te Can Dündar’ın 4 milyon TL kredi kullanıp kullanmadığı, ödeme planları ve bu kredi ile ilgili tüm bilgilerin gönderilmesi” talep ediliyor. Bu konuda gönderilen resmi yazı, birebir görüntüsü ile 1.4.2016 tarihinde ‘Milyonluk Kıyak’ başlığı ile manşete taşınıyor. Haber, “4 Milyon Lira, Hem de Faizsiz! Ballı Kredi” başlıklarıyla duyuruluyor. Şikayetçi taraf, bunun üzerine bir basın açıklaması yayımlayarak kredinin ‘faizsiz’ olduğuna dair en ufak bir ifade olmamasına rağmen haberin böyle duyurulmuş olmasının yanlışlığına dikkat çekiyor. Bu açıklama, ‘İş Bankası’ndan Yalanlama’ başlığıyla birçok medya organı ve internet portalında yer alıyor.
Şikayetçi İş Bankası’nın avukatları, bu yalanlama olmasına ve İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına hitaben düzenlenen müzekkere yanıt yazısı içeriğinden bankanın Can Dündar’a faizsiz kredi kullandırdığı sonucuna ulaşılması ya da anlam çıkarılmasının hiçbir şekilde mümkün olmamasına rağmen Akşam Gazetesi’nin bu konuyu farklı şekilde gündeme taşımasını ‘şikayet konusu’ yaptılar.
Akşam Gazetesi Genel Yayın Yönetmesi Murat Kelkitlioğlu’nun önce 19.04.2016 tarihli köşe yazısında ‘bir özel banka’ nitelemesiyle daha sonra ise 10.05.2016 ve 11.05.2016 tarihlerine ait haberlerde benzer içeriklerle devam etmesinin basın meslek ilkelerine aykırı olduğunu belirttiler.
İş Bankası vekilleri, müvekkil bankaca yapılan basın açıklamasında müşteriye kullandırılan kredilerin mevzuata ve kredilendirme prensiplerine uygun olmasına ve açıklamada yer verilen ifadelerin kredinin faizsiz olmadığı sonucu açıkça ortada iken, Akşam Gazetesi’nin ısrarla, sanki müvekkil banka bir müşterisine ‘Gezi olaylarında aktif şekilde rol alması için kredi vermiş’ gibi yayın yapmasını ‘çirkin’ ve ‘yakışıksız itham’ olarak adlandırdılar.

Söz konusu haberlerde şu türlü ifadeler yer alıyor:
“Can Dündar’a Faizsiz Gezi Kredisi”,
“Savcılık, Can Dündar’a Gezi ayaklanması başlamadan günler önce CHP destekli bankadan verilen krediyi mercek altına aldı”.
“Banka krediyi Can Dündar’a Gezi olaylarında aktif rol oynaması için mi verdi?”.
“Savcılık çok önemli bir detayın peşinde. Söz konusu banka Can Dündar’a 4 milyon liralık krediyi 17 Mayıs 2013 günü veriyor. 31 Mayıs günü de Gezi darbe girişimi başlıyor”.
“Peki şimdi soruyorum! CHP destekli bu banka krediyi Can Dündar’a Gezi olaylarında aktif bir rol oynaması için mi verdi?”.
“Ballı kredinin Gezi’den 2 hafta önce verilmesi tesadüf mü?..

UZLAŞMA VE DİĞER KONULAR: Taraflara gönderilen ‘uzlaşma’ ya da herhangi bir talepleri olup olmadığına yönelik yazıya hiçbir yanıt alınamamıştır.

DEĞERLENDİRME VE SONUÇ: Akşam Gazetesi’nin 10 ve 11 Mayıs 2016 tarihli haberleri incelendiğinde şikayetçi taraf olan banka,
1)Faizsiz 4 milyon TL ballı kredi kullandıran,
2)Mevzuata aykırı kredi kullandıran,
3)Gezi olaylarını bir nevi kredi yoluyla finanse eden,
4)ve müşterisine Gezi olaylarında aktif rol alması için kredi veren,
konumuna getirilmiş, açıkça hedef gösterilmiş, karalanmış, isnat ve iftiralarda bulunulmuş ve kamuoyunda ‘olumsuz algı’ oluşmasına neden olunmuştur.

Akşam Gazetesi’nin yayınlarındaki iddiaların hiçbir mesneti yoktur. Faizsiz kredi iddiasını destekleyecek bir belge bulunmamaktadır. Kredi ile Gezi olayları arasında bir bağlantı kurulmasını mümkün kılacak en ufak bir kanıt mevcut değildir.

Basın Konseyi Yüksek Kurulu, haberlerin küçük düşürme ve aşağılama ifadeleri ile bankanın şöhretini kötü etkileyecek şekilde değerlendirilebileceğini düşünmektedir.

Bu nedenle, Basın Meslek İlkelerinin 4’üncü maddesinde yer alan “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırları ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” ilkesinin,

6’ıncı maddesinde yer alan, “Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olmadan yayınlanamaz” ilkesinin,

Ve haberde şikayetçi bankanın gerek bankacılık kanununa aykırı olarak kredi verdiği iddiaları, gerekse bu kredinin bazı toplumsal protesto olaylarını finanse etmek amacıyla verildiği iddialarının yer alması ve bunların hiçbir somut bilgi ve belgeye dayandırılmaması nedeniyle;
Basın Meslek İlkeleri’nin, “Yasaların suç saydığı eylemler, gerçek olduğuna inandırıcı makul nedenler bulunmadıkça kimseye atfedilemez” ilkesini içeren 10’uncu maddenin ‘ihlal’ edildiğini düşünmektedir.

Bütün bu maddelerin ihlal edildiği göz önüne alındığında Akşam Gazetesi’nin ‘Kınanmasına’ oy birliğiyle karar verilmiştir.

Karar no: 2016 / 49