Bakanlıktan fruktoz açıklaması

Mısır şurubundan elde edilen ve ''fruktoz'' olarak adlandırılan nişasta bazlı şekerin, sağlık üzerindeki olumsuz etkileri olduğu iddialarını araştırmak üzere çalışma yürüten Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu, ''fruktozun mevcut beslenme şeklinde yalnız başına tüketilmesinin mümkün olmadığı, bu nedenle insülin direnci ve şeker hastalığına yol açacağı yönündeki iddiaların yeterli bilimsel kanıtlarla desteklenemediği''ni açıkladı.

Nişasta Bazlı Şeker Bilim Kurulu Başkanı, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bölümü Klinik Şefi Doç. Dr. Serdar Güler, diğer kurul üyeleriyle düzenlediği basın toplantısında, çalışma sırasında, iddiaları dile getirenlerin ileri sürdükleri delillerin ve dünyada bu konuda yapılan bilimsel araştırmaların incelendiğini bildirdi.
Güler, bilim kurulunun yaptığı inceleme ve çalışma sonucunda aldığı kararları ve tavsiyeleri şöyle açıkladı:

- Yüksek fruktozlu mısır şurubu ya da nişasta bazlı şeker olarak gündeme getirilen fruktoz, gıdalarda hiçbir zaman tek başına bulunmayıp halk arasında şeker adıyla bilinen glukozla beraber yer almaktadır. Bahsedilen şeker cinsleri vatandaşlarımızın günlük olarak kullandığı çay şekerinin içinde beraber bulunmaktadır.

- Gıda maddelerinde beraberce bulunmalarından dolayı glukoz ve fruktozdan ibaret şeker ile nişasta bazlı şeker arasında insülin salgılanması ve tokluk duygusu veren hormonlar üzerindeki etkileri yönünden bir farklılık bulunmamaktadır.

- Fruktozun mevcut beslenme şeklimizde yalnız başına tüketilmesinin mümkün olmadığı, bunedenle insülin direnci ve şeker hastalığına yol açacağı yönündeki iddiaların yeterli bilimsel kanıtlarla desteklenemediği görülmektedir.

- Kişilerde obezite oluşmasının temel nedeni; vücuda alınan enerji ile harcanan enerji arasındaki dengenin bozulması ve harcanandan daha çok enerji alınmasıdır. Sadece nişasta bazlı şeker değil, şeker olarak adlandırılan tüm maddelerin fazla miktarda tüketimi bu dengeyi bozarak obeziteye yol açmaktadır.

- Gıdaların doğal yapısında bulunan şeker dışında, üretim aşamasında eklenen şekerler ile çay şekeri olarak adlandırılan sakarozun toplam günlük alım miktarı, ihtiyaç duyulan günlük enerji miktarının yüzde l0'unu geçmemelidir. Bu nedenle vatandaşlarımızın günlük gıda ihtiyacını karşılarken sadece fruktoz içeren şekerli gıdalar değil, içinde şeker bulunan tüm gıdaların alımında dikkatli olmaları ve fazla tüketimden kaçınmaları büyük önem taşımaktadır.

- Bu bilgiler ışığında, kamuoyunda tereddütlere neden olan fruktoz iddialarının bugün itibarıyla bilimsel zemini olmadığı kamuoyuna saygıyla duyurulur.
 

İhtiyaç duyulan şeker miktarı

Bilim Kurulu üyeleri, açıklamanın ardından gazetecilerin sorularını da yanıtladı.
''Bir kişinin günlük alması gereken kalori ve tüketmesi gereken şeker miktarı'' ile ilgili bir soru üzerine, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muhittin Tayfur, bir yetişkinin günlük ortalama 2 bin kalori aldığı göz önünde bulundurulduğunda, günde en fazla bunun yüzde 10'u olan 200 kalori değerinde şeker tüketmesi gerektiğini söyledi.

Aksi takdirde obezite ve bunun doğurduğu sağlık sorunlarının ortaya çıkabileceğini ifade eden Tayfur, hareketsiz yaşam tarzına sahip kişilerin daha dikkatli olması gerektiğini bildirdi.
Fruktozun, eklenmiş şeker olarak hazır ürünlerde yer aldığını anlatan Tayfur, kalori miktarının gereksinimden fazla alınması halinde diğer etkenlerle birlikte obeziteye de yol açabileceğini bildirdi.

Kişilerin doğal ürünlerle beslenmesinin önemine işaret eden Tayfur, gençlerin ve çocukların doğru beslenmeyi öğrenmesinin büyük önem taşıdığını söyledi. Tayfur, ''Bir kişi günde 50 gramdan fazla şeker tüketmemeli. Yetişkin erkekler günde 150, kadınlar 100'den fazla kaloriyi hazır içeceklerden almamalı'' dedi.

Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji Bölümü Şef Vekili Doç. Dr. Fatma Demirel de bir kişinin günde iki bardak hazır içecek içtiği takdirde günlük şeker miktarını tükettiğini, bu tür içeceklerde tahmin edilenden daha fazla şeker bulunduğunu bildirdi.

Bir başka soru üzerine, birçok ülkede tatlandırıcıların besin maddelerinde kullanıldığını belirten Demirel, bu ürünlerin sağlık açısından bilinçli tüketilmesinin önemine dikkati çekti.