B planında CHP yok

Yeni anayasa konusunda 2013’e süre tartışması açarak giren AKP, hazırladığı B planında CHP’yi dışarıda bırakmayı hedefliyor. AKP, yeni anayasa yapımının önünde “en büyük engel” olarak gördüğü CHP’nin yer almadığı bir süreçte hem MHP hem de BDP ile birlikte daha fazla yol alacağının hesaplarını yapıyor.

AKP, Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun süresine ilişkin tartışma açınca, TBMM Başkanı Cemil Çiçek de sorunu çözmek için liderler turuna çıktı. Çiçek’in görüşmeleri sürerken AKP de ortaya çıkacak olası gelişmelere göre B planı hazırlıkları yaptı. AKP’nin B planı, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın AKP’nin uzlaşma komisyonu üyeleri ve AKP’nin hukukçu kurmaylarıyla birlikte yaptığı değerlendirmelerde şekillendirildi. AKP’nin B planı, CHP’nin yaklaşık bir yıldan fazla zamandır sürdürülen çalışmalarda “engelleyici bir işlev” gördüğü saptamasına dayandırıldı. AKP’nin B planının çerçevesi şöyle:

Marta kadar süre: AKP’de ek süre verilmesinin, özellikle CHP’de çok olağanüstü bir niyet değişikliği olmadıkça zaman kaybı olarak görülüyor. Ancak yine de Meclis Başkanı Çiçek’in liderler turuna bir şans verilmesi, hatta bir jest yapılması gerektiği belirtiliyor. Bu nedenle liderler turunun ardından Çiçek’in bir mutabakat açıklaması durumunda komisyona geçici olarak bir iki ay süre verilmesi AKP tarafından kabul edilecek. Ancak AKP, bu süreyi bundan önceki süreçten farklı olarak bizzat yeni anayasanın yazılması ve bitirilmesi koşuluna bağlayacak. En geç mart ayında komisyonun anayasa yazımını tamamlamasını isteyecek.

Marttan sonra CHP gider: AKP, bu durumda yeni bir planı devreye sokmayı tasarlıyor. AKP’de komisyonun bu zamana kadarki çalışmalarda asıl engelleyen partinin CHP olduğu görüşüyle anayasaya ilişkin yeni yol haritasının CHP’siz oluşturulmasını isteyecek. AKP, yeni anayasa çalışmasının başkanlık sisteminin yanı sıra başlangıç ile 1, 2 ve 3. maddeler başta olmak üzere kritik konularda asla uzlaşamayacağını düşündüğü CHP’nin olmadığı bir süreçte ilerlemesi formüllerini gündeme getirecek. Ancak yeni anayasa sürecini olumlu bulan CHP’lilerin desteğinin de beklendiği açıklanacak.

MHP’yle de BDP’yle de: AKP, ‘CHP’siz anayasa’ olarak nitelendirilen bu kararıyla birlikte, “yeni anayasa çalışmasına devam etmek isteyen partilerle yürüyeceklerini” belirterek MHP ve BDP’ye birlikte çalışma önerisinde bulunacak. MHP’nin daha milliyetçi, BDP’ninse doğrudan Kürt sorununun çözümüne yönelik tezler savunmasına karşın AKP’de, “Yeni anayasa sürecinde MHP ve BDP ile birlikte çalışmak CHP ile çalışmaktan daha kolay” görüşü dile getiriliyor. AKP, MHP ve BDP’nin üçlü olarak çalışmaya evet demeleri halinde, yeni bir takvim koyarak yeni anayasa çalışmalarında yeni bir aşamaya geçiş yapacak. AKP, bu aşamada da doğrudan Kürt sorunu gibi hassas konuları en sona bırakarak MHP ve BDP’nin karşı karşıya gelmeyeceği anayasa maddelerinin öncelikli olarak ele alınacağı bir süreci işletmeyi deneyecek.

Son seçenek 330: AKP, 2013 sonbaharına kadar öngördüğü bu sürede MHP ile BDP’yi yeni anayasa etrafında tutmayı başaramazsa son seçenek olarak referandum formülünü gündeme alabilecek. AKP’nin 330 sandalyesi bulunmadığı için anayasayı referanduma götürme şansı bulunmuyor. Bu nedenle B planı oluşturulurken referandum seçeneği konusunda kesin bir karara varılmadı. Ancak partide hiçbir uzlaşmayla sonuç alınamaması halinde AKP’nin kendi anayasa önerisinin son seçenek olarak 330 bulunup referanduma götürülmesi görüşleri de seslendiriliyor.