AGİT ürkek başladı

16 Nisan referandumu sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Sen kimsin ya” diyerek eleştirdiği ve “Haddinizi bilin” dediği AGİT gözlemcileri 24 Haziran seçimlerine “Bir gündemle gelmedik” diyerek başladı; hedeflerinin denetim olmadığını, seçim sonuçları ile ilgilenmediklerini söyledi.

Seçimi gözlemlemek üzere ilk gelen heyet AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (DKİHB) oldu. DKİHB’nin yanı sıra AKPM ve AGİTPA’dan gözlemcilerin de önümüzdeki günlerde gelmesi beklenirken, heyet başkanı Büyükelçi Audrey Glover’ın, gözlem misyonlarının başladığı gün yaptığı toplantıda kelimelerini itinayla seçmesi dikkat çekti. DKİHB’nin 7 Haziran 2015’ten bu yana Türkiye’de yapılan seçimler için “özgür ve adil” ifadesine yer vermezken İngiliz diplomat Glover, görevlerinin seçimi gözlemlemek olduğunu, müdahale olmadığını vurguladı. Glover, “Yaklaşımımız tamamen nötr olacak; herhangi fikir-ideoloji barındırmadan tarafsız şekilde gelmiş bulunmaktayız. Gerçekler konuşacak. Ve bu süreç boyunca çok katı tarafsız olacağız” dedi. Seçimlerin olağanüstü hal devam ederken yapılacağına değinmeyen Büyükelçi Glover, “Önemli olan seçmenlerin seçim sürecinin dürüstlüğü konusunda tam bir güven duyabilmesidir; farklı adaylar arasında seçim yapabiliyor olmasıdır” mesajı verdi. “Polis veya denetmen değiliz” diyen Büyükelçi, gözlem görevinin Türkiye’nin de taraf olduğu 1990 Kopenhag belgesi çerçevesinde çizildiğini anımsattı. Rollerinin teknik bir değerlendirme sağlamak olduğunu belirten Glover, bulguların nasıl kullanılacağı konusunda kararın Türkiye’de olduğunu belirtti. Seçimlerin ikinci tura kalması halinde hazır olduklarını belirten Glover, medyanın durumunun da raporda yer alacağını söyledi.

Erdoğan eleştirmişti

Erdoğan, 16 Nisan anayasa referandumu sırasında gözlemcileri eleştirmiş, “AGİT diye bir örgüt var Avrupa’da. Bunlar kendilerine göre bir rapor hazırlıyorlar. Türkiye’deki seçimler şöyle böyle olmuş. Haddinizi bilin. Haddinizi. Sizin hazırlayacağınız o siyasi içerikli raporları biz ne görürüz, ne biliriz, ne duyarız. Biz yolumuza devam ederiz” demişti. Referandum sırasında birçok gözlemci, seçim sandıklarına ulaşamadıklarını belirtmiş, bazıları ise Ankara tarafından teröre destek vermekle eleştirilmişti.

GÖZLEMCİ SAYISI 10 KAT ARTTI DKİHB, Türkiye’deki gözlemci sayısını referanduma kıyasla 10 kat arttırarak uzun dönemde 22, kısa dönemde ise 350 gözlemci ile takip etme kararı almıştı. Heyette yer alan uzmanların etnik kimliklerinde de Batı Avrupalıların bu defa azınlıkta kalması dikkat çekti. Uzmanlar heyetinde AB’den ayrılmaya hazırlanan İngilizlerin yanı sıra Azeri, Gürcü, Rusya, Romanya, Polonya, İspanya, Yunanistan, Danimarka, Kanada gibi ülkelerden uzmanlar yer alıyor. Heyetin Sözcüsü Thomas Rymer gözlemci sayısının arttırılmasını ise seçim prosedüründe yapılan değişiklikler nedeniyle olduğunu söyledi.