Afganistan'a kadın hakları tepkisi

Afganistan'da parlamentoda kabul edilen ve Devlet Başkanı Hamid Karzai tarafından imzalanan kadın haklarına ilişkin bir yasa, NATO zirvesinde kulislere ve siyasi tartışmalara yansıdı. Afganistan'da Şiiler için çıkarılan yeni aile yasası, kadın hakları savunucularının kaygılanmasına neden oluyor. Henüz resmi gazetede yayımlanmayan yasa, Sünnilerinkinden farklı olan Şii aile hukukunu meşrulaştırıyor.

cumhuriyet.com.tr

NATO zirvesi sırasında bildiri yayımlayan Fransa'nın insan haklarından sorumlu Devlet Bakanı Rama Yade, "Afganistan'da kadınların kocalarından izin almadan evden çıkmalarını" yasaklayan, "kadınların, cinsel ilişkilerde kocalarının isteklerine tamamen boyun eğmelerini" öngören yasa karşısında "derin bir şok" yaşadıklarını ifade etti.

Açıklamada, son yıllarda büyük acılar çeken Afgan kadınları için büyük endişe duyulduğu, Karzai'nin böyle bir yasayı imzalamasını anlamanın güç olduğu, yasanın, "Afganistan tarihinin en karanlık günlerini anımsattığı" belirtildi.

Konuyu NATO'nun Afganistan'ı "uygarlaştırmak" amacıyla harcadığı çabalara bağlayan Fransızlar, "Afgan hükümetinin, insan hakları alanında uluslararası metinlere saygı gösterme, kadınlara ayırımcılık yapmama sözü verdiğini" hatırlattı.

Kanada'nın da konuya dikkat çektiği ve Afgan hükümetinin uyarılmasını istediği ifade ediliyor. Afganistan'da bazı milletvekilleri, yasanın Afgan kadını açısından geri adım olduğunu belirterek, Karzai'nin 20 Ağustostaki seçimler öncesinde Şii seçmenleri memnun etmek için yasayı onayladığını savunuyor.

BM İnsan Hakları Yüksek Konseyinden Navi Pillay da yasanın, "Afganistan'da insan haklarının iyiye değil, geriye gittiğinin açık göstergesi olduğunu" söyledi. Pillay, 2009'da kadınları bu şekilde hedef alan bir yasanın kınanması gerektiği ve yasanın 1990'larda Taliban rejiminin kararnamelerini andırdığı görüşünü dile getiriyor.

NATO zirvesinde Afganistan dosyası ayrıntılı olarak görüşülürken ve "Kapsamlı Stratejik Plan" belirlenirken, bu ülkenin yeniden imarı, eğitim ve sosyal düzen sorunları, çeşitli reform gerekleri de ele alınıyor, bazı önemli sorunların sadece silahla çözümlenemeyeceği ifade ediliyor.