AB'nin kapıları İspanya ile açılır mı?

İspanya'nın 1 Ocak tarihinden itibaren 6 ay süreyle üstleneceği AB dönem başkanlığı, Türkiye için, üyelik yolunda yeni müzakere başlıklarının açılması beklentisini canlandırıyor. Bu dönemin AB için önemi ise Lizbon anlaşmasının ilk kez uygulanacak olmasından kaynaklanıyor.

cumhuriyet.com.tr

Türkiye'nin AB üyeliğine destek verdiğini her seferinde dile getiren İspanya, önümüzdeki 6 aylık dönemde Türkiye ile AB arasındaki tam üyelik müzakerelerinde yeni başlıkların açılabilmesi için elinden geleni yapma sözü verdi.

Geçen kasım ayı ortasında İspanya'yı ziyaret eden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu "İspanya'nın AB dönem başkanlığına çok iyimser bakıyoruz" derken, İspanya Dışişleri Bakanı Miguel Angel Moratinos da "Türkiye'nin AB'ye giriş sürecini geri dönülmez bir yola sokmak için elimizden geleni yapacağız" ifadesini kullanmıştı.

İspanya'nın dönem başkanlığında Türkiye ile AB arasındaki müzakerelerde enerji, rekabet, eğitim ve kültür fasıllarının açılması bekleniyor. İspanyol hükümeti ayrıca Fransa, İtalya, Almanya, Portekiz, Fas gibi birçok ülke ile yaptığı ikili hükümetlerarası zirveyi AB dönem başkanlığı sonrasına ertelemesine rağmen Türkiye ile yapılacak 2. hükümetlerarası zirveyi şubat ayına koyarak da önemli bir jest yaptı.

Bu arada İspanyol hükümeti, Kıbrıs meselesini de AB'nin öncelikli gündemine taşımayı ve sorunun çözümüne yönelik arabuluculuk yapmayı hedefliyor. Kıbrıs Rum Kesimi ile iyi ilişkisi olan Moratinos, Davutoğlu ile yaptığı görüşmenin ardından "Bu sorunun çözülmesi için yaratıcılığımızı ve tüm tecrübemizi ortaya koyacağız" demişti. Diplomatik kaynaklardan alınan bilgilerde, İspanya Başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero'nun da Kıbrıs'ta taraflar arasında arabuluculuk yapmak için İspanyol diplomasisini harekete geçirdiği söyleniyor. AB başkanlığını devralmadan önce son ziyaretini bugün Kıbrıs Rum Kesimi'ne giderek yapan Zapatero'nun, Kıbrıs'ta taraflar arasındaki müzakerelerin sürdürülmesine destek verdikleri mesajını ileteceği bildirildi. Zapatero'nun ayrıca AB dönem başkanlığı sırasında KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ı Madrid'e davet edeceği de kaydediliyor.
 


AB için geçiş dönemi olacak

Öte yandan İspanya'nın AB dönem başkanlığı, Lizbon Anlaşmasının yürürlüğe girecek olmasıyla yaşanacak geçiş dönemi ve AB Başkanı olarak Herman Van Rompuy, AB Dışişleri Bakanı olarak da Catherine Ashton'un ilk kez aktif şekilde görevlerine başlayacak olmasından dolayı da önem taşıyor. İspanyol Dışişleri Bakanlığı kaynakları, görüşmelerin devam etmesine rağmen AB dönem başkanlığı sırasında İspanya'da yapılacak olan toplantılara büyük olasılıkla AB başkanı sıfatıyla Van Rompuy'un başkanlık edeceğini belirtiyor. Bu zamana kadarki toplantılarda, AB dönem başkanı olan ülkenin başbakanı başkanlık yapıyordu.
 

Öncelik ekonomik krizin aşılması

AB dönem başkanlığı sırasında önceliklerini dört başlıkta toplayan İspanya Başbakanı Zapatero, bunları şöyle sıraladı:

"Üye ülkelerin en büyük işbirliğiyle Avrupa;da ekonomik kalkınmanın sağlanması",
"AB'nin dış politikada daha güçlü bir şekilde temsil edilmesi",
"AB vatandaşlarının özgürlüklerinin ve haklarının geliştirilmesi" ve
"Lizbon Anlaşmasının getirdiği değişikliklerin tatbik edilmesi."

Ekonomik krize karşı AB'deki ekonomik koordinasyonun sağlanması için 2020'ye kadar desteklenebilir yeni büyüme planının İspanya'nın dönem başkanlığında kabul edilmesi öngörülürken, krize karşı alınan önlemler kapsamında AB ülkelerinin kamu bütçe açıklarının azaltılmasının hedeflendiği yeniden yapılanma planının da kabul edilmesi yönünde İspanya'nın çalışmaları olacağı bildirildi.

İspanyol hükümeti ayrıca Kopenhag'daki iklim değişikliğiyle ilgili zirvenin sonuçlarının takipçisi olacağını da duyurdu.

AB'nin uluslararası rolünün kuvvetlendirilmesi için atılacak adımlar arasında ABD, Rusya, Kanada, Mısır, Fas, Latin Amerika, Meksika, Pakistan ve Japonya dahil olmak üzere toplam 14 uluslararası zirvenin yapılacağı bildirildi.

24-25 Mayıs'ta ABD başkanı Barack Obama'nın da katılımıyla Madrid'de AB-ABD zirvesi düzenlenecek. Latin Amerika ile olan bağını kullanarak Latin Amerika ve AB arasındaki ilişkilerin güçlenmesinde arabuluculuk yapan İspanya, AB ve orta Amerika ile ortalık anlaşmaları ile Kolombiya ve Peru ile ekonomik işbirliği anlaşmaların imzalanmasını dönem başkanlığı içerisinde gerçekleştirmek istiyor. Ancak Küba konusunda daha ılımlı bir tavır takınan İspanyol hükümetinin, bununla ilgili şimdilik AB ülkelerinden yeterli destek alamadığı da gözleniyor.

Ayrıca Akdeniz için Birlik toplantısının 5-6 Haziran'da Barcelona'da yapılması, Medeniyetler İttifakı girişimiyle bağlantılı dinler arası hoşgörü ve karşılıklı anlayışla ilgili bir toplantının da 5-6 Mart tarihlerinde Cordoba'da yapılması öngörülüyor.

AB dönem başkanlığı sırasında İspanyol hükümetinin gündeme getireceği diğer konular arasında ise, kadın erkek fırsat eşitliği kapsamında 2011-2015 yıllarını kapsayan bir işbirliği programının kabul edilmesi, kadına karşı şiddetle mücadelede bir Avrupa gözlem kurulunun oluşturulması ve şiddeti uygulayan erkeğin tüm AB ülkelerinde yasal takibini sağlayacak mekanizmanın oluşturulması, Lizbon Anlaşması'nın öngördüğü AB vatandaşlarının 1 milyon imza toplaması halinde yasa önerilerini Avrupa Parlamentosu'nun gündemine taşıyabilmeleriyle ilgili maddenin yürürlüğe girmesinin teşvik edilmesi bulunuyor.

Hırvatistan'ın AB'ye tam üyeliğinin de İspanya'nın dönem başkanlığı sırasında gerçekleşmesi öngörülüyor.