ABD’nin Libya Büyükelçisi, Kahire sonrası Ankara’da temaslarda bulundu
Ankara destekli UUH ile Hafter güçleri arasında Sirte gerilimi artarken Washington-Ankara hattında “Libya’da askerden arındırılmış çözüm” tartışılıyor.
Hüseyin HayatseverDoğu Akdeniz’de enerji mücadelesi ve Libya eksenindeki gerilim sürerken Türkiye’nin Libya’da Rusya’ya karşı desteğini istediği ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard Norland, Mısır’ın ardından Türkiye’yi ziyaret etti.
ABD, daha önce Türkiye destekli Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) güçlerinin ateşkes için Hafter güçlerinin çekilmesini önkoşul olarak öne sürdüğü, Mısır’ın ise “kırmızı çizgi” olarak ilan ettiği Sirte için askerden arındırma formülüyle müzakerelere yön vermeye çalışıyor.
Libya’da Trablus merkezli UUH güçleri haziran başında Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi’nin desteklediği General Halife Hafter öncülüğündeki Libya Ulusal Ordusu’na karşı ilerleme sağlamış ve Trablus il sınırlarının tamamında kontrolü ele geçirmişti.
Bunun üzerine Hafter’i destekleyen Mısır’dan ateşkes çağrısı gelmişti. UUH güçleri, ateşkes için Hafter güçlerinin kontrol ettiği ülkenin ortasındaki Sirte bölgesinden çekilmesini şart koşmuş, bölgeye de askeri yığınak yapmıştı.
Sirte ve kuzeyinde Rus uçaklarının konuşlu bulunduğu hava üssüne de ev sahipliği yapan Cufra, halen Hafter güçlerinin kontrolündeki Libya’nın “petrol hilâli” olarak anılan bölgesinin kontrolü için kritik önem taşıyor.
ABD’DEN PETROL VURGUSU
Hafter’i destekleyen Mısır ise Sirte ve Cufra’yı “kırmızı çizgi” ilan etmiş, Mısır Meclisi temmuz ayında Libya’ya asker gönderilmesine olanak sağlayan tezkereyi kabul etmişti. Rusya ve Türkiye, geçen ay bakan yardımcıları düzeyinde yaptıkları görüşmelerde ateşkes konusunda bir uzlaşma sağlayamasa da müzakerelere devam edilmesi konusunda anlaşmışlardı.
Hafter kontrolündeki petrol hilâli bölgesine Rus S-300 hava savunma sistemi konuşlandırıldığına ilişkin iddialar da basında yer aldı. Libya’da Rusya ile karşıt cephelerde yer alan Türkiye’nin ABD’ye Libya’da daha aktif rol oynama çağrıları sahada somut olarak karşılık bulmazken Washington son dönemde UUH ve Hafter’le de yakın olan aktörlerle temaslarını sürdürüyor.
ABD’nin Trablus Büyükelçisi Richard Norland, bu hafta başında önce Kahire, ardından da Ankara’yı ziyaret etti. Ankara’da ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield ile birlikte Milli Savunma Bakan Yardımcısı Yunus Emre Karaosmanoğlu ile görüşen Norland’ın ziyaretine ilişkin ABD Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, “Libya’nın merkezinde askerden arındırılmış bir çözüm, yabancı güçlerin ve paralı askerlerin tam ve karşılıklı olarak çekilmesi, Ulusal Petrol Şirketi’nin çalışmalarına yeniden başlaması” konularının görüşüldüğü bildirildi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 6 Ağustos’taki Libya ziyaretinde Türkiye’nin Sirte’nin silahsızlandırılması formülüne sıcak bakabileceğinin işaretini verirken bu formülün tüm aktörlerce kabul edilip edilmeyeceği ve kabul edilmesi durumunda bölgedeki güvenliği kimin sağlayacağı konuları belirsizliğini koruyor.