'ABD Montrö'ye uyacak'
ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Bryza, Montrö Sözleşmesi’nin Türkiye’nin yasal yapısının önemli bir parçası olduğu gerçeğini anladıklarını belirterek Gürcistan’a yardım amaçlı gönderilecek Amerikan gemileri konusunda Montrö Sözleşmesi’ne uyulacağını söyledi.
cumhuriyet.com.trABD Savunma Bakanlığı sözcüsü Bryan Whitman, ABD’nin Gürcistan’a donanma gemileriyle yardım taşınması seçeneğini değerlendirdiğini açıklarken ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya’dan sorumlu müsteşar yardımcısı Matt Bryza, Gürcistan’a yardım amaçlı gönderilecek Amerikan gemileri konusunda Türkiye ve ABD arasında kriz olmadığını ve ABD’nin Montrö Sözleşmesi’ne uyacağını söyledi.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) sözcüsü Whitman gazetecilere yaptığı açıklamada, Gürcistan’a yardımın donanma gemileriyle taşınmasının değerlendirildiğini vurgulayarak “ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye’nin Boğazları’ndan geçişe ilişkin gerekli anlaşmalar konusunda çalışıyor” dedi. ABD medyasında, yardımın taşınmasında donanma gemilerinin kullanılmasının“Askeri mesaj” vereceği yorumları yapılıyor.
Gürcistan’dan döndükten sonra Washington’daki Yabancı Basın Merkezi’nde basın toplantısı düzenleyen ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya’dan sorumlu müsteşar yardımcısı Bryza ise ABD’nin Gürcistan’a deniz yoluyla göndermeyi planladığı insani yardım gemileri konusunda Türkiye’den resmi bir talepte bulunmadıklarını söylerek bu konuda görüşmelerin sürdüğünü kaydetti. Montrö Sözleşmesi’nin Türkiye’nin yasal yapısının önemli bir parçası olduğu gerçeğini anladıklarını ifade eden Bryza “Bu anlaşmanın dış politika ve denizcilik kuralları da dahil olmak üzere her türlü unsuruna uyacağız” diye konuştu. Türkiye’nin Gürcistan’a insani yardım gönderilmesi konusundaki çabalarından tatmin olup olmadıkları yönünde bir soruya net bir yanıt vermekten kaçınan Bryza, insani yardımların ulaşması konusunda Türkiye ile çalıştıklarını ve herhangi bir ciddi sorunla karşılaşmadıklarını kaydetti. “Montrö Sözleşmesi’ne uygun olabilecek farklı gemi türlerinin de değerlendirildiğini” kaydeden Bryza “Türkiye ile aramızda bu konuda herhangi bir zorluk ya da kriz yaşanmıyor” dedi. Bryza, bir soru üzerine de Türkiye’nin “Kafkas İttifakı” önerisini şaşkınlıkla karşıladıklarını ve bunu beklemediklerini ifade etti.
Irak tezkeresini anımsattı
ABD’deki düşünce kuruluşu Heritage Vakfı’nın Rusya ve Avrasya çalışmaları uzmanı Ariel Cohen ise Türkiye’nin Gürcistan’a insani yardım gönderilmesi konusunda ABD’ye yardım etmediğini savunarak bu tutumu 1 Mart tezkeresine benzetti. Kafkasya’ya yönelik bir toplantda konuşan Cohen, Türkiye’nin “İki Amerikan hastane gemisinin Karadeniz’e girmesine izin vermediği” yönünde haberler olduğunu söyleyerek “Türkiye’nin NATO müttefiki ve Gürcistan’ın da dostu olarak daha destekleyici bir tutum alması” gerektiğini ifade etti. Cohen “Son olay Türkiye ile yaşanan tatsız bir anıyı hatırlatıyor. O da, 2003 yılında Amerikan askerlerinin Türk limanları ve Türk topraklarını kullanarak Irak’a girmesine izin verilmemesidir. Bu olayı arkamızda bıraktığımızı umuyordum” diye sözlerini sürdürdü.