6 madde de Genel Kurul'dan geçti

TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliğine ilişkin 2. turda, teklifin 20. maddesi üzerindeki görüşmelere başlandı. Teklifin 20. maddesiyle Anayasa Mahkemesi'nin çalışma ve yargılama usulünü düzenleyen 149. maddede değişiklik yapılıyor. Buna göre, Anayasa Mahkemesi iki bölüm ve Genel Kurul halinde çalışacak.
 

19. madde kabul edildi

Meclis Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliği teklifinin ikinci turunda 19'ncu maddenin gizli oylamasına 408 milletvekili katıldı. Madde 337 oyla kabul edilirken 70 ret oyu çıktı. Maddeye 1 boş oy kullanıldı.

Teklifin 19. maddesiyle Anayasa Mahkemesi'nin görev ve yetkilerini düzenleyen 148'nci maddede değişiklik yapılıyor. Madde Anayasa Mahkemesi'ne kişisel başvuru hakkı tanınıyor. Ayrıca, Meclis Başkanı, Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ile Jandarma Genel Komutanının da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divanda yargılanmasını öngörüyor.

18. madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliğinin 2. turunda, teklifin 18. maddesi 71 ret oyuna karşı 337 oyla kabul edildi. Genel Kurulda gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı.

Teklifin 18. maddesiyle Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev sürelerini düzenleyen 147. maddede değişiklik yapılıyor. Bu kapsamda Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresine 12 yıllık limit getiriliyor.

Birinci turda, teklifin 18. maddesine ilişkin gizli oylamaya 406 milletvekili katılmış; oylamada 335 kabul, 70 ret oyu kullanılmış; 1 oy da boş çıkmıştı.

Genel Kurul'da "Lanetleneceksiniz" tartışması

Meclis Genel Kurulu'nda Anayasa değişikliği teklifinin 18'nci maddesinin görüşmeleri sırasında sinirler gerildi. İlk gerginlik CHP İstanbul Milletvekili Fatma Nur Serter'in konuşması sırasında yaşandı. AKP milletvekillerinin, anayasa değişikliği sürecinde parti grubu dayatmasıyla karşı karşıya kaldığını ifade eden Serter "Bu anayasa değişikliğinin ile tek bir paket olarak halkın iradesine sunulması çok açık bir biçimde ulusal iradeye saygısızlıktır. Halkı aldatmaktır. Halktan korkmaktır. Baskıcı, dayatmacı tavrı yönetim geleneğine dönüşmüştür. Başbakanın görüşleri AKP'nin dogmaları haline gelmiştir. Kendi ezikliğinizi gizlemek için CHP'lilere, 'size oy verdirilmiyor' diyerek gerçeği çarpıtıyorsunuz" diye konuştu.

Serter'in konuşmasına AKP milletvekilleri sıralarından tepki gösterirken Şahin de milletvekillerini sakin olmaları konusunda uyardı. Serter ise CHP milletvekillerinin özgür iradesiyle oy vermemeyi tercih ettiğini belirterek "Biz sizin gibi Başbakanın dogmaları, tehdidiyle, erken seçim tehdidiyle oy veren insanlar değiliz. Sizler dayatma, baskı, tehdit altında oy kullanan vekiller olarak CHP'ye söz söyleme hakkında sahip değilsiniz. Millet sizi görüyor, onun için dönün kendinize bakın, aynaya bakın, önce başbakanın bir aynaya baksın, İnönü'ye dil uzatan başbakana aynaya bakmasını tavsiye ediyorum" diye konuştu.

"AK Parti'nin geleneğinde ikna odası yoktur"

Serter'in konuşmasının ardından AKP Grup Başkanvekili Suat Kılıç sataşma olduğu gerekçesiyle söz istedi. Kılıç kürsüde yaptığı konuşmada, "AK Parti bugüne kadar oyunu kullanmıştır. Hanımefendi AK Parti milletvekillerinin iradesi üzerinde baskı oluşturulduğu gafleti ve delaleti içine düşmüştür. Bizzat kendisi 18 yaşındaki masum kız çocuklarını ikna odalarına alan ve başlarındaki örtüyü çıkartana kadar okul kayıtlarını yaptırmayan rektör yardımcısıdır. AK Parti'nin geleneğinde ikna odasından masum kız çocuklarını geçirmek yoktur. Sizler parti yönetimi tarafından kendilerine güven duyulmayan milletvekillerisiniz. Yaklaşan kurultayda PM'ye girebilmek için bu kürsüyü reyting kürsüsüne dönüştürdünüz. Haydi buyurun referanduma gidelim. AK Partili milletvekilleri özgür iradeleriyle oylarını kullanacaktır, CHP yönetimi milletvekilleri üzerindeki ipoteği kaldırsın. Size güven duysun. Oy kullanma hakkınızı size iade etsin" diye konuştu.

"İkinci el arabayı sıfır kilometre fiyatına nasıl sattın?"

Kılıç'ın konuşması yeni bir tartışma yol açarken, CHP'li bazı milletvekillerinin ayağa kalkması üzerine Şahin milletvekillerini yerlerine oturmaları konusunda uyardı. Şahin CHP'lilere "Benim işime karışmayın, takip ediyorum" dedi. CHP Grup Başkanvekili Kemal Anadol sataşma olduğu gerekçesiyle söz istedi.

Anadol kürsüden yaptığı konuşmada iktidar grubunun taşkınlık içinde olduğunu savunarak "Havayı gerginleştirmek istiyorlar. Suat Kılıç sana sataşıyorum. Turgutlu Belediyesi'nin kullandığı ikinci el arabayı sıfır kilometreden fazla fiyata sattın mı satmadın mı" diye sordu. Anadol'un ardından CHP'li Serter yeniden söz alırken Kılıç'ın "ikna odası" sözlerine "Tek atımlık barutunuz kalmış, 10 yıl öncesinde yanlış bildiğiniz konuda yorum yapıyorsunuz, acıyorum sizlere. Başka barutunuz kalmamış. Yolunuz açık olsun. Biz sizin hangi ikna odalarından buraya geldiğinizi biliyoruz. Kullanın. Haydi hayırlı olsun" karşılığını verdi.

"Lanetleniyorsunuz" sözü gerdi

Serter'in sözleri Genel Kurul salonunda gerginliği tırmandırırken, CHP'li İsa Gök'ün kürsüden yaptığı konuşma gerginliğin tartışmaya dönüşmesine neden oldu. Gök AKP'lilere "Dün gol atma sevinciyle ortamı geriyorsunuz. Garaja inip nara atanlar var, bir milletvekili buradan muhalefete el hareketi salladı bize. 23'ncü madde geçerse havai fişek atacaksınız herhalde. İnzibatla oy kullandırmadır bunun adı. Hanginiz gece rahat uyudunuz. Rahat uyuyanların vicdanında sorun var demektir. 12 eylül hukukundan daha beter hukuk sistemi yaratıyorsunuz, daha beter lanetleniyorsunuz. Ne bu cihanda ne öteki cihanda yatacak yeriniz yok. Utanmanız lazım, sıkılmanız lazım. Siz kursaktan haram geçirmenin yolunu açıyorsunuz, İçinizde bir avuç yiğit, 10 tane yiğit var. Bu yiğitleri fişliyorsunuz. Buraya inzibatla gönderiyorsunuz. Buna demokrasi mi diyorsunuz, bu AKP'nin faşist devlet yapısıdır" diye konuştu.

"Lanetlenen arıyorsanız aynaya bakın"

Gök'ün konuşmasına AKP milletvekilleri tepki gösterdi. Sataşma gerekçesiyle söz alan AKP Grup Başkanvekili Nurettin Canikli ise Gök'e "Eğer milletimiz birini lanetliyorsa, o parti 30 yıldan bu yana iktidara getirmediği bir siyasi partidir. Milletimiz AKP'yi 7-8 yıldan beri iktidar yapmış. Lanetlenen parti arıyorsanız aynaya bakın" karşılığını verdi.

"Dün akşam acıttı mı?" sözü CHP'lileri kızdırdı

Gerginliğin artması üzerine Şahin birleşime ara verirken, arada da CHP ve AKP milletvekilleri arasında tartışma devam etti. AKP Diyarbakır Milletvekili Abdurrahman Kurt, CHP'li Gök'ün üzerine yürürken, araya giren milletvekillerince kulise çıkarıldı. AKP Balıkesir Milletvekili Cemal Öztaylan ise tepki gösteren CHP'li Ali Rıza Öztürk, İsa Gök ve Mevlüt Aslanoğlu ve Akif Ekici'ye "Dün akşam acıttı mı" diye bağırdı. Öztaylan'ın bu sözleri üzerine CHP'li Ekici AKP sıralarına yönelirken yine araya giren milletvekillerince engellendi. CHP'li Aslanoğlu ise, "Terbiyesiz ne demek acıttı mı" diye karşılık verdi. Ekici de Öztaylan'a "Gel lan buraya" diye tepki gösterdi. CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ise tepkisini, "Bir Meclis Başkanı iki Suat Kılıç Meclisi kadük ediyor" diye bağırarak gösterdi.

20. madde de kabul edildi

TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliğinin 2. turunda, teklifin 20. maddesi 71 ret oyuna karşı 336 oyla kabul edildi.

Genel Kurul'da gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı. Oylamada 336 kabul, 71 ret oyu kullanıldı; 1 milletvekili de çekimser kaldı.

Teklifin 20. maddesiyle Anayasa Mahkemesinin çalışma ve yargılama usulünü düzenleyen 149. maddede değişiklik yapılıyor. Buna göre, Anayasa Mahkemesi iki bölüm ve Genel Kurul halinde çalışacak.

Birinci turda, teklifin 20. maddesine ilişkin gizli oylamaya 408 milletvekili katılmış; oylamada 338 kabul, 70 ret oyu kullanılmıştı.

Teklifin 20. maddesiyle Anayasa Mahkemesi'nin çalışma ve yargılama usulünü düzenleyen Anayasa'nın 149. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, Anayasa Mahkemesi iki bölüm ve Genel Kurul halinde çalışacak. Anayasa Mahkemesi'nin bölümleri, başkanvekilinin başkanlığında 4 üyenin katılımı ile toplanacak. Genel Kurul, mahkeme başkanının veya başkanın belirleyeceği başkanvekilinin başkanlığında en az 12 üye ile toplanacak. Bölümler ve genel kurul, kararlarını salt çoğunluk ile alacak. Bireysel başvuruların kabul edilebilirlik incelemesi için komisyonlar oluşturabilecek.

Siyasi partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve itiraz davaları ile Yüce Divan sıfatıyla yürütülecek yargılamalara, Genel Kurul bakacak. Bireysel başvurular ise bölümlerce karara bağlanacak. Anayasa Mahkemesi, Anayasa değişikliğinde iptale, siyasi partilerin kapatılmasına ya da devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğuyla karar alacak. Şekil bozukluğuna dayalı iptal davaları, Anayasa Mahkemesi'nce öncelikle incelenip karara bağlanacak.

Anayasa Mahkemesi, Yüce Divan sıfatıyla baktığı davalar dışında kalan işleri, dosya üzerinde inceleyecek. Ancak, bireysel başvurularda duruşma yapılmasına karar verilebilecek. Mahkeme, ayrıca gerekli gördüğü hallerde sözlü açıklamalarını dinlemek üzere ilgilileri ve konu üzerinde bilgisi olanları çağırabilecek ve siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davalarda, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'ndan sonra kapatılması istenen siyasi partinin genel başkanlığının veya tayin edeceği bir vekilin savunmasını dinleyecek.

21. madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliğinin 2. turunda, teklifin 21. maddesi 71 ret oyuna karşı 336 oyla kabul edildi.

Genel Kurulda gizli oylamaya 407 milletvekili katıldı. Oylamada 336 kabul, 71 ret oyu kullanıldı.

Teklifin 21. maddesiyle Anayasa'nın, Askeri Yargıtaya ilişkin düzenleme içeren 156. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, Askeri Yargıtay üyelerinin disiplin ve özlük işlerinde askerlik hizmetinin gereklerine bakılmayacak. Bunun için hakimlik teminatı esasları dikkate alınacak.

Birinci turda, teklifin 21. maddesine ilişkin gizli oylamaya 408 milletvekili katılmış; oylamada 338 kabul, 70 ret oyu kullanılmıştı.

22. madde de kabul edildi

22. maddenin gizli oylamasına 408 milletvekili katıldı. Madde 337 oyla kabul edilirken, 71 ret oyu kullanıldı.

Teklifin 22. maddesiyle Anayasa'nın 157. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyeleri için de hakimlik teminatı getiriliyor.

23. madde kabul edildi

2. turda, teklifin 23. maddesi 73 ret oyuna karşı 334 oyla kabul edildi.

Genel Kurulda gizli oylamaya 409 milletvekili katıldı. Oylamada 334 kabul, 73 ret oyu kullanıldı; 1 oy boş çıktı, 1 milletvekili de çekimser kaldı.

Teklifin 23. maddesiyle Anayasa'nın, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) yapısını düzenleyen 159. maddesinde değişiklik yapılıyor. Bu kapsamda, HSYK'nın halen 7 olan üye sayısı 22'ye, 5 olan yedek üye sayısı ise 12'ye çıkarılıyor. HSYK, 3 daire halinde çalışacak.

Birinci turda, teklifin 23. maddesine ilişkin gizli oylamaya 409 milletvekili katılmış; oylamada 336 kabul, 72 ret oyu kullanılmış; 1 oy da boş çıkmıştı.

TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, oylama sonucunu açıkladıktan sonra saat 12.00'de toplanmak üzere birleşimi kapattı.