500 büyük eridi

 Fortune 500 listesine göre Türkiye’de geçen yıl şirketlerin net kârı 2012’ye göre yüzde 13.2 düşüşle 27.38 milyar liraya geriledi. Kârlılıktaki düşüşte, Mayıs 2013’ten itibaren kur ve faizlerdeki yükseliş etkili oldu. Zarar eden şirket sayısı 2012’nin iki katına çıktı. Finansal giderler yüzde 51 arttı. Faaliyet dışı gelir gider dengesi ise yüzde 30.23 azaldı.

Fortune 500 Türkiye Editörü Kenan Şanl, “Bu, Türk şirketlerinin yapısal bir sorunu. Önümüzdeki yıllarda da devam edecek. Şirketler esas faaliyetlerinin dışında kâr yazıyorlar ya da zarar ediyorlar. Geçen yıl şirketlerin esas faaliyetleri kâr üretse de toplam kâr düştü. Burada şirketler açısından finansal istikrarın önemi öne çıkıyor” dedi. Şanlı’nın verdiği bilgiye göre,

* Fortune 500 şirketleri 2013’te satış gelirlerini yüzde 7.7 artışla 662.3 milyar liraya yükseltti.

* Şirketlerin satış gelirleri yıldan yıla azalmaya devam ediyor. Enflasyon artışı çıkarıldığında satış gelirlerindeki artış sadece yüzde 1.

* Esas faaliyetlerden sağlanan kâr net kârdaki azalışı sınırladı. Esas faaliyet kârı yüzde 25.3 arttı.

* Şirketlerin toplam borçları yüzde 14.6 artarken öz kaynaklardaki artış yüzde 10.1’de kaldı. Zarar eden şirket sayısı 63’ten 121’e yükseldi.

* 27 sektörde likidite azaldı, 24’te arttı. 39 sektörde borç/öz kaynak oranı yükseldi, 12 sektörde azaldı.

* Öz kaynak kârlılığı 2012’deki 12.70 seviyesinden yüzde 7.30’a geriledi.

* Şirketler net satışları ihracat kaynaklı artırabildiler. İhracat yüzde 15.3 artarken, iç satışlar yüzde 5.6 artabildi.

* İlk 100 şirketin ihracatı yüzde 19.9 artarken, son 100 şirketin ihracatı yüzde 13.7 arttı. Ortadoğu pazarının daralmasıyla daha geniş pazar imkânlarına sahip büyük şirketler ihracatta küçükleri geçti.

* İhracat şampiyonu satış gelirlerinde 4. sırada yer alan THY oldu.

* İstihdamda 1 milyon sınırı aşıldı. Yüzde 7.7 artışla 1 milyon 49 bine ulaştı.

* ABD’li perakende devi Wal-Mart ile kıyaslandığında Türk şirketlerin toplam satışları Wal-Mart’ın satışlarının yüzde 73’üne karşılık geliyor. Wal-Mart Amerika 500’ün ilk sırasında yer alıyor.

* Türk şirketleri, Amerika 500’e 3. sıradan girebiliyor.

KUTU///

TÜPRAŞ yine lider

TÜPRAŞ, 41 milyar 78 milyon lira satış geliriyle listede ilk sırayı aldı. Net satışları yüzde 3.2 düşse de zirveyi bırakmayan TÜPRAŞ’ı, yüzde 23.6 gelir artışıyla OMW Petrol Ofisi, yüzde 50.1 artışla Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt (TETAŞ) izledi. Enerji ve petrol şirketleri ilk 10’a damgasını vurdu. TETAŞ’ı sırasıyla THY, OPET, Türkiye Elektrik İletim (TEİAŞ), Shell&Turcas, Türk Telekom, Enka İnşaat ve BİM izledi.

Fortune 500’de ilk kez ilk 10’a giren BİM, aynı zamanda ilk 10’daki tek perakende şirketi oldu. Listede sırası en çok yükselen ise 270 basamakla Genpower oldu. Genpower Jeneratör 427. sıradan 157. sıraya çıktı. Bu yıl listeye giren şirket sayısı 125’e yükseldi. Geçen yıl bu rakam 111 idi. Fortune 500’e girmek için satış gelirlerinde 1 milyar lira sınırını aşmak gerekiyor. Bu yıl 10 milyar lira sınırını aşan 14 şirket bulunuyor. 87 firma ise listeye yeni dahil oldu.