5 milyarlık hovardalık

Başta sağlıkta dönüşüm olmak üzere çalışma hayatının yeniden şekillenmesinde önemli bir rol biçilen Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Sayıştay’dan geçer not alamadı. 2012 yılı için olumsuz rapor veren Sayıştay, kurumun ciddi biçimde zarara uğratıldığını belirtti.“Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2012 yılına ilişkin mali rapor ve tablolarının açıklanan nedenlerden dolayı doğru ve güvenilir bilgi içermediği; gelir, gider ve mallarına ilişkin hesap ve işlemlerinde mali rapor ve tabloları etkileyecek düzeyde kanuna ve diğer hukuki düzenlemelere aykırılıklar bulunduğu kanaatine varılmıştır” denilen Sayıştay Başkanlığı tarafından hazırlanan SGK 2012 yılı mali denetim raporunda, kurumun mali rapor ve tablolarına olumsuz denetim görüşü verdi.

Boş yatağa fatura kesilmiş

Doktor Güray Kılıç ve Doktor Ergün Demir’in Sayıştay raporundaki bulgulardan yola çıkarak yaptığı değerlendirmeye göre, denetim görüşünün dayanaklarını oluşturan ve raporda yer
alan bulgulardan bir kısmı özetle şöyle: 

Sağlık Hizmet Sunucularının (SHS), SGK ile yapılan sağlık hizmeti alım sözleşmesine ve mevzuata aykırı olarak yurttaştan belirlenenden fazla ilave ücret aldığı saptandı. Sözleşme ve mevzuata aykırı davranan bu özel sağlık hizmet sunucularına idari para cezaları uygulanmadı.

* Bazı ilaçların bedellerinin ödenmesi için gerekli olan sağlık raporlarının bizzat hekimin hastayı muayenesi sonucu düzenlenmesi gerektiği halde son bir ay içinde raporu düzenleyen sağlık kurumuna hiç gitmemiş sigortalılar adına 2012’de toplam 62.919 adet sağlık raporu düzenlendi.

* Bu raporlar kullanılarak kurumla sözleşmeli eczanelerden ilaç temin edildi, bu ilaçların bedelleri kurum tarafından karşılandı. * Aynı gün içinde bazı özel sağlık kuruluşlarının bünyelerinde bulunan yoğun bakım yatak sayısından daha fazla sayıda yoğun bakım hizmeti faturalandırıldı. * SGK’ye faturalanan yoğun bakım hizmetlerine ilişkin işlemlerden 34 bin 144 adedinin kapasite fazlası olduğu saptandı

. * Kurumla sözleşmeli özel SHS’lerden bazıları her bir hekim için belirlenen günlük
azami 60 muayene sınırına uymadı. Bu sınırı aşan hastalara ait işlem bedeller kuruma fatura edildi. Ancak söz konusu işlemler için sözleşmenin öngördüğü ceza uygulanmadı.

* Tıbbi malzeme temini ve ödeme konusunda en düşük 5 fiyat kuralına Sağlık Bakanlığı ile devlet üniversitesine bağlı hastanelerde uyulmadı. MEDULA sistemine (Genel Sağlık Sigortası ile hastaneler arasında fatura bilgileri ve geri ödemelerle ilgili elektronik ortam) olması gerekenden daha yüksek birim fiyatlı farklı Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kodlarından tıbbi malzeme girişleri yapıldı.

* SHS’lerce kullanılıp MEDULA sistemine girişi yapılan ve kuruma fatura edilen tıbbi malzemelerden bir kısmında fiyat kontrolü sistem tarafından ya hatalı yapıldı ya da hiç yapılmadı.

* Bazı hastaneler kullandıkları ilaçları kuruma fatura ederken yüzde 3.5 eczacı indirimini uygulamadı. Kurum söz konusu hastanelere hatalı ödeme yaptı.

* İşverenlerin istihdam ettikleri kişilerin hizmet ve prime esas kazançlarını eksik veya hiç bildirilmemesi sonucu kurumun prim kaybı meydana geldi.

* 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’ndan prim teşviki hükümlerinden yararlanan işverene, kanunun ilgili maddelerine aykırı olarak (yaş sınırı, ilave istihdam şartı, işe giriş tarihi, yararlanma süresi) yersiz  prim indirimi uygulandı.

* Bazı işverenlere gerektiği halde idari para cezaları uygulanmadı.

* Kurumun prim ve diğer alacakları zamanaşımına uğratıldı.

* Raporda sorunların kaynağı olarak; kurum hesaplarının hatalı kullanılması, yeterli, anlaşılır, tam, hesap verebilirlik ve şeffaflığı sağlayacak seviyede detaylı hesap planının oluşturulmamış olması ve MOSİP programını kullanan kişilerin muhasebe bilgilerinin
zayıf olması gösterildi.

Hukuki düzenlemeye aykırı

* Sonuç olarak; Sayıştay Başkanlığı tarafından yapılan denetimde, Türkiye’nin en büyük bütçeli kurumu olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2012 yılına ilişkin mali rapor ve tablolarının doğru ve güvenilir bilgi içermediği; gelir, gider ve mallarına ilişkin hesap ve işlemlerinde, kanun ve diğer hukuki düzenlemelere aykırılıklar bulunduğu saptanarak olumsuz denetim görüşü verildi.

* Raporda yer verilen toplam bulgulardan kurumun 5 milyar 77 milyon 584 bin lira zarara uğratıldığı belirtildi.  Rapordaki bulgulara göre kurumun zarara uğratılmasında en önemli rol, yöneticiler, işverenler ve sağlık hizmet sunucularına ait.