2010 yılı bütçesi komisyonda

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Bakanlık bütçesini komisyona sunarken, Dünya Turizm Örgütünün en son verilerine göre, Ekim ayı itibariyle bu yıl dünyada ilk 10'a giren ülke arasında sadece Türkiye'nin artıda olduğunu belirtti.

Günay, şunları söyledi: ''Dünya turizminde yaygın bir geri gitme var, sadece Türkiye gelen ziyaretçi itibariyle artıda. Bunu yıl sonuna kadar da daha yükselterek devam ettirebileceğimizi ümit ediyorum. Gelirde bir ölçüde gerileme var. Fakat dünyadaki gelir gerilemesine baktığımızda, biz yine ortalamanın üzerinde bir yerde duruyoruz. Bu tablo için, çay sunan çocuktan yatırım yapan iş adamına kadar herkese teşekkür etmek istiyorum. Tabiat, Allahın bize verdiği doğal tarihsel güzellikler de bu gelişmenin altındaki önemli saiklerden birisi. Bunun için de hamd etmek istiyorum. Bizim hedefimiz bu tablonun niceliğini artırmaktan çok niteliğini yükselterek sürekli kılmak.''

Kültür ve turizm arasında çok yakın bir bağ olduğunu belirten Günay, Türkiye'nin kültürel açıdan çok zengin olduğunu ifade etti. Günay, ''Türkiye'nin toprak altında ve üstünde hangi zenginlikleri varsa, hangi dönemden kalmış olursa olsun hepsi bizimdir, hepsi insanlığın bize emanetidir diyerek bunları barıştırıcı bir ortamda bir arada tutmak ve hem Türk insanının hem de dünyanın bilgisine sunmak bizim politikalarımızın temelini oluşturuyor'' diye konuştu.

Günay, turizmi, Türkiye için hem ekonomik gelişme kapısı hem de sosyal dönüşüm alanı olarak gördüklerini ifade ederek, ''Turizmi, Türkiye toplumunu dünyaya açacak önemli bir proje olarak bakıyoruz ve kültürle turizmin bütünlüğü çerçevesinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz'' dedi. Türkiye'nin ''Deniz, Kum, Güneş Ülkesi'' olarak önde olduğunu belirten Günay, bunun yeterli olmadığını söyledi. Günay, ''Diğer alanları deniz, kum ve güneşe katarsak hem turizm yaygınlaşır, hem mevsim uzar, hem de daha çok para kazanabiliriz. Termalde çok hamle yapılabilir. Burada, yatak kapasitesi az. Kongre turizminde sıçrama yapılabilir. İstanbul bu konuda ivme yakaladı. Anadolu'da marka şehirler yaratmaya çalışıyoruz'' diye konuştu.

Bakanlığın çalışmaları hakkında bilgi veren Günay'ın değindiği konularla ilgili değerlendirmeleri özetle şöyle: ''Bakanlığımıza bağlı 188 müze ve 129 düzenlenmiş ören yeri var. Ayrıca Bakanlık denetiminde 137 özel müze, bin 467 koleksiyoner ve 117 kültür varlığı işletmesi faaliyetlerini sürdürüyor. Amasya Saraydüzü Kışlası aslına uygun inşa edilerek, Milli Mücadele Müzesi ve Kongre Merkezi olarak hizmete açıldı. Sivas Arkeoloji Müzesi bu yıl hizmete sokuldu. Aydın-Karacasu Afrodisias Antik Kentinde Afrodisias Arkeoloji Müzesi, yenilenen bölümleriyle ziyaretçilerin hizmetine sunuldu.
Çocukların müzeleri severek gezmelerini sağlamak için ''Çocuk Dostu Müze Programı'' geliştirildi. Ankara Etnografya Müzesi, çevresiyle birlikte yenilendi. 14 özel müze açıldı. Ankara'da devlet demir yollarının eski CER atölyelerinin restorasyonu tamamlanarak, Ankara Sanat ve Kültür Merkezi adıyla hizmete açıldı. Metin And adına, 10 bine yakın kitaptan oluşan kitaplığı ile sanat objelerinden oluşan koleksiyonuna burada yer verildi. Ulucanlar Cezaevinin, müze ve kültür merkezine dönüşmesi için çalışmalar sürüyor.
Bakanlığın Ulus hizmet binası başta olmak üzere çevresi düzenlenerek, tarihi dokuya uygunluk sağlandı. Türkiye bir açık hava müzesi. Yeni müzeler için gayretlerimiz var. Troya'da bir müze çalışması yapacağız. Depo müzeler konusunda gayretlerimiz var. Ankara'da da bir projemiz var. Hipodrum alanında dünya çapında bir müze yapma iddiamız var. Milli Komite izin verirse, bunu gerçekleştireceğiz. Bu en heyecanlı projelerimizden birisi olacak. Kazılara çok ciddi kaynak ayırıyoruz. Kazılara çok ciddi bir ivme kazandırdık. Yabancıların yaptığı kazılar konusunda Türkçe yayın yapılmasını da şart koşuyoruz. Yurtdışındaki kültürel eserleri ciddi şekilde takip ediyoruz. 151 eserin Türkiye'ye dönmesini sağladık. UNESCO dünya miras listesinde yeterince yer almıyoruz. Listede Türkiye'den 9 yer vardı, 18 yer de aday listede bulunuyordu. Geçen yıl yaptığımız çalışmayla 5 yeni alanı sunduk ve bunlar geçici listeye girdi. Alanya'yı, Selimiye'yi ve Efes'i kalıcı listeye katmaya çalışıyoruz. Çinli bir rehber bana, ''Listede 9 yeriniz var. En az 30 olması gerekir'' demişti. Bu kadar potansiyelimiz var. Yazma Eserler Başkanlığı kurmak istiyoruz. Türkiye, yazma eser konusunda dünyada önde gelen ülkelerden birisi. Bunun için yasa tasarısı hazırladık. Yakında Meclis gündemine gelecek."

'Yayıncılık Kongresi gerçekleştireceğiz'

Kitap basma konusunda özel yayın evleriyle yarışmadıklarını belirten Günay, "Yayın evlerinin maliyet açısından cazip görmediği ve kültürel açıdan önemli sayılan eserleri yayımlıyoruz. Yılda 10-15 civarında kitap basıyoruz. Türk edebiyatını dünyaya açma açısından 600 eseri destekledik. Yayıncılık kongresi gerçekleştireceğiz. Kitap fuarlarına katılıyoruz. Geçen yıl Frankfurt Kitap Fuarının onur konuğuyduk, bu yıl onur konuğu Çin'di. Bizim gerçekleştirdiklerimizin, bu yılkinden daha iyi olduğu konusunda haberler ve yayınlar çıktı. 2009 Cenevre Kitap Fuarının onur konuğu olduk. Milli Kütüphane, Avrupa Kütüphanesi'ne entegre oldu" dedi.
 

Korsan yayınla mücadele

Telif hakları konusunda önemli adımlar attıklarının altını çizen Günay, sözlerine şöyle devam etti: "Korsan yayınla mücadele konusunda mevzuat boşluğu yok, ancak zihniyet değişimine ihtiyaç var. Kültür ürünlerine vergi kolaylığı sağlamak lazım. Bu, korsanla mücadele açısından önemli. Korsan yayınlar için kullanılan teknolojiyi görseniz şaşarsınız, bir sektör halini almış. Korsan, fikir ürünü hırsızlığıdır. Bu alanda gayretlerimiz sürüyor. Bilinç geliştirmesine ihtiyaç var. Sinema Destekleme Kurulunca, 2009 yılında 29 uzun metrajlı film ile 5 uzun metrajlı film projesine toplam 7 milyon 360 bin TL destek verildi. Belgesel filmlere de 2 milyon 402 bin 520 TL destek sağlandı. Bakanlığımızın desteklediği filmler çeşitli ödüller aldı. ''Üç Maymun'' ile ''İki Dil Bir Bavul'' uluslararası ödüller kazanan filmler arasında. Gölge Oyunu Karagöz ile Aşık Geleneği ile başvuru dosyası 8 ülke ile ortak hazırlanan Nevruz, UNESCO somut olmayan miras listesine kaydettirildi. 14 yeni tiyatro açtık. Turne sayısını artırdık. Kültür sanat etkinliklerini Anadolu'da yaygınlaştırmak istiyoruz.''

Bakan Günay, Bakanlığın bütçe imkanlarının çoğaltılması konusunda Komisyonun katkısını istedi. Günay, kaynak verilirse minnet duyacağını ve yerinde kullanacağını ifade etti.

'Turizm için 'altın yumurtlayan tavuk' deriz'

Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü ile Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nün 2010 yılı bütçesi üzerinde konuşan AKP Mersin Milletvekili Ali Er, ilinde yaşayan Sarıkeçili yörüklerinin sorunlarını gündeme getirdi. 23 yıllık milletvekilliği boyunca bu sorunları dile getirdiğini belirten Er, Sarıkeçililerin, yazın ve kışın yaptığı göç dönemlerinin turizm açısından değerlendirilebileceğini söyledi.

CHP İstanbul Milletvekili Esfender Korkmaz, turizm sektörüne aktarılan kaynağın artırılması gerektiğini belirtti. ''Turizm için 'altın yumurtlayan tavuk' deriz. Ama bu tavuğu da beslememiz lazım'' diyen Korkmaz, Türkiye'de turist başına harcamanın çok düşük olduğunu ifade etti. Esfender Korkmaz, 1998'te 876 dolar, 2001'de ise 717 dolar olan turist başına harcamanın, 2008'de 647 dolara kadar düştüğünü kaydederek, turist başına harcamada Akdeniz ülkeleri ortalamasının bin 47 dolar olduğunu bildirdi.

CHP'li Korkmaz, turizm gelirleri artırılmak isteniyorsa, zengin turistlerin ülkeye çekilmesi gerektiğini belirterek, böylece turist başına harcamanın artırılabileceğini ifade etti. Turizm sektöründe şarap turizminin olmadığını dile getiren Korkmaz, ''İtalya Toskana'da şarap turizmi çok önemli. Üzümün anavatanı Kafkasya ve Anadolu. Bizim de bu potansiyeli geliştirmemiz lazım'' dedi.

MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay, bakanlıklar ve ilgili kurumlar arasındaki koordinasyon eksikliğinden kaynaklandığını söylediği Türkiye'nin tanıtımının artırılması gerektiğini kaydetti.
 

'Cami, kilise ve manastırların onarımı yapılsın'

AKP Mardin Milletvekili Süleyman Çelebi, Mardin'e geçen yıl 680 bin turist geldiğini, krize rağmen bu yıl 600 bin turistin ili ziyaret ettiğini belirtti. Mardin'e daha da çok turist gelmesi isteniyorsa, kazıların artırılması, medrese, cami, kilise ve manastırların onarımının yapılması gerektiğine işaret eden Çelebi, Dargeçit ve Mazıdağı ilçelerine kütüphane yapılmasını istedi.

CHP Muğla Milletvekili Gürol Ergin, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın, ülkeye gelen turist sayısının arttığına dikkat çektiğini ifade ederek, ''Turist sayısının artması önemli değil. Önemli olan turizm gelirinin artırılmasıdır'' dedi. ''Hepsi dahil'' uygulamasının turizm gelirlerini azalttığını ifade eden Ergin, Türkiye'ye gelen yabancı turistlerin daha çok döviz bırakması için önlemler alınması gerektiğine işaret etti.

CHP'li Ergin, yapılmak istenen Ulus projesinden bahsederek, ''Bu projenin Ankara Büyükşehir Belediyesi ile yapılması isteniyor. Ulus'taki Atatürk heykelini o çirkin boyayla boyayan belediyenin yaptığı hiçbir işten hayır gelmez. Atatürk heykelinin o çirkin boyayla boyanması çok kötü oldu, tarihi kararttı. Atatürk heykeline bunu yapmaya kimsenin hakkı yok'' dedi.

Pastadan Atatürk çıkması

Gürol Ergin, İstanbul Valiliğinin, Cumhuriyet'in 86. yıldönümü nedeniyle Dolmabahçe Sarayında verdiği resepsiyonda, pastanın içinden Atatürk maketi çıkması olayını da eleştirdi. Bu olayı şiddetle kınayan Ergin, ''O çirkin manzara yapanlara yakışır ama Türk milletine ve Atatürk'e yakışmaz. Bu konuda, sayın bakanın düşüncelerini öğrenmek istiyorum'' diye konuştu.

CHP Antalya Milletvekili Osman Kaptan, turizm sektöründeki yüzde 18'lik KDV oranının indirilmesini istedi. Yunanistan, İspanya ve Tunus gibi ülkelerde bu oranın yüzde 4 olduğunu belirten Coşkun, bakanlığın tanıtım bütçesinin de artırılması gerektiğini söyledi.

DTP Siirt Milletvekili Osman Özçelik ise İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ın dün komisyonda, ''F-16'larla bin sorti yapıldığını'' söylediğini ifade etti. Bu sortilerin kendilerini çok üzdüğünü kaydeden Özçelik, ''Bu, bin sorti için ayrılan paranın bir tanesini bakanlığa verseniz, iç barışa, ülke huzuruna daha fazla katkı sağlamış olursunuz'' diye konuştu. Devlete tek tip dil hakim ise de bunun değiştirilmesi ve çok kültürlülüğün sağlanması gerektiğini söyleyen Özçelik, ''Buna dayalı politika izlersek iç barışı daha da pekiştiririz. İmha etmek, yok etmek politikaları yerine barışa katkı sağlayacak kültür politikaları izlemeliyiz'' dedi.
 

'Nazım Hikmet'ten özür dilenmesi gerekiyor'

Kürt din adamı, edebiyatçı, filozof olan Ahmed-i Hani'nin değerinin daha iyi anlaşılması için ona sahip çıkılması gerektiğini belirten Özçelik, ''PKK'lı da değildir. Eserlerini inceleyelim, değerini bilelim'' diye konuştu. Cizre'deki Memuzin Türbesine el atılmasını isteyen Osman Özçelik, Nazım Hikmet'e itibarının iade edilmesinin yeterli olmayacağını, ondan özür de dilenmesi gerektiğini vurguladı. DTP'li Özçelik, Nazım Hikmet'in şiirlerinin okullarda okutulması gerektiğini söyledi.

Özçelik, Fransa'da hayatını kaybeden ve Türk sinemasına büyük katkıları olduğunu söylediği Kürt sanatçısı Yılmaz Güney'in yurtdışındaki mezarına her gittiğinde çiçek bıraktığını kaydederek, ''Ahmet Kaya'nın mezarı da yurtdışında. Her gittiğimde mezarına karanfil bırakırım. Artık o karanfilleri Türkiye'de bırakmak istiyorum'' diye konuştu. Ermeni sanatçı Aram Tigram'ın da ölmeden önce mezarının Diyarbakır'da olmasını istediğini ifade eden Özçelik, Tigram'ın, Belçika'daki mezarının Diyarbakır'a getirilmesi gerektiğini söyledi.

CHP Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak ise bu yıl Türkiye'ye gelen turist sayısında artış olduğunu, ancak gelirde yüzde 7'lik bir düşüş yaşandığını belirtti. Öztrak, turizm kapasımındaki bazı kalemlerde KDV artırılırken Bakan'ın görüşünün alınmadığını belirterek, bunu eleştirdi.

DPT'li Kaplan, Günay'ı Şivan Perver'in konserine davet etti

DTP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan, Türkiye'nin turizmde Fransa'nın gerisinde kalmaması gerektiğini belirterek, biraz daha çaba gösterilmesini istedi. Kaplan, Günay'ın ''Şiş kebap tanıtımından gerçek tanıtıma geçme'' çabasını gerçekçi bulduğunu ifade etti. Televizyon dizilerinin mekan tanıtımı açısından önemli işlev gördüğünü dile getiren Kaplan, ancak dizilerin tarihe ve kültüre uygun gerçekleştirilmesinin yararlı olacağını kaydetti.

Kaplan, Nevruz'un bayram olması için DTP, CHP ve MHP'nin ortak yasa teklifi verdiklerini, teklifin muhalefetten geldi diye reddedilmesinin doğru olmadığını kaydederek, konunun meclis gündemine getirilmesi gerektiğini vurguladı. ''Sürgünde olan Şivan Perver''in yurtdışında açacağı kültür merkezinin açılışına kendisi ve DTP Genel Başkanı Ahmet Türk'ü davet ettiğini, kendisinin açılışa gideceğini bildiren Kaplan, Günay'ı Perver'in Viyana'da vereceği konsere davet etti. Kaplan, ''Şivan, evrensel bir sanatçı. Kültür Bakanı konserde bulunursa çok anlamlı olur'' dedi.
 

'Türkiye, Avrupa ve Rusya'ya yakın'

MHP Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan, turizmde düşük fiyat uygulamasını eleştirerek, kalitenin düşmesi ve firma kapanmalarına neden olacağını söyledi. Küresel ekonomik krizin turizmi etkilediğini, turistlerin yakın yerleri tercih eder hale geldiğini belirten Ayhan, ''Türkiye, Avrupa ve Rusya'ya çok yakın. Kriz Türkiye için avantaj oluşturabilir'' diye konuştu.

CHP Trabzon Milletvekili Akif Hamzaçebi, kültürel faaliyetlerin önemine işaret ederek, ''Ödenek ihtiyacı varsa vermeliyiz'' dedi. Türkiye'ye gelen turistlerin ortalama 638 dolar bıraktığını anımsatan Hamzaçebi, bunun en azından bin dolara çıkarılması gerektiğini anlattı. Hamzaçebi, Devlet Tiyatroları ile Devlet Opera ve Balesi için öngörülen bütçe büyüklüklerinin yeterli olmadığını belirterek, artırılmasını istedi.
 

'Demokrasi Müzesi'ne kimlerin resmi konulsun?'

CHP İzmir Milletvekili Bülent Baratalı, ağırlıklı olarak Bakan Günay'ı eleştirdiği konuşmasında, Günay'ın ''Demokrasi Müzesi'' kurulması düşüncesini anımsatarak, müzeye fotoğraf verme önerisi yaptı. Müze için Atatürk, İnönü, Bülent Ecevit, Süleyman Demirel ve Deniz Baykal'ın fotoğraflarını verebileceğini kaydeden Baratalı, ''Müzeye obje olarak da polis jopu ve kalkanı konulmalı. 1 Mayıs'ta bir kadını, şehit ve gazi yakılarını joplayan polis resmi konulmalı. IMF karşıtı eylemlere polisin müdahalesini gösteren resim yer almalı. Habur çadır mahkemeleri, Deniz Feneri, telefonu dinlenen Yargıtay 1. Başkanının resmi konulmalı'' diye konuştu. Baratalı, Günay'ın ''Güçlü ordu, güçlü Türkiye'' sloganına yönelik eleştirilerini de eleştirdi.

AKP Balıkesir Milletvekili Ali Osman Sali, 5 yıldızlı otel turizmini doğru bulmadığını belirterek, pahalı turizmden vazgeçmek gerektiğini kaydetti.