18 proje

Çevreci ulaşım, çevreci kredi

cumhuriyet.com.tr

17- Ulaşım: Daha Nitelikli Otobüsler
Kolombiya

Geniş çaplı ve düzenli kamu ulaşım sistemleri varsıl ülkelerin büyük bir çoğunluğu için bilinen bir özellik olabilir, ama hızla gelişmekte olan kentlerin birçoğu bu özelliğe sahip değil. Gelgelelim, Kolombiya’nın Bogota kentinde yaşayanlar dünyanın en etkin ve iklim dostu otobüs sisteminden yararlanıyorlar. 2000 yılında açılışı yapılan TransMilenio Hızlı Ulaşım Otobüs Sistemi şimdilerde 11 hatlık 112 kilometreye uzanan adanmış karayolu sistemiyle günde 2,2 milyon kişiye ulaşım hizmeti veriyor. Bu otobüsler mazotla çalışıyorlar. Ancak söz konusu sistem, daha verimsiz çalışan ve çevreye daha çok zarar veren taşıtlarla yapılan yolculukların yerini alarak, karbon salımlarında yılda yaklaşık 6000 tonluk bir düşüş sağlıyor. TransMilenio, tramvay ya da metro sistemine kıyasla, çok daha ucuza mal oluyor. IPCC raporuna göre, 2030 yılına dek 1.50C hedefinin tutturulabilmesi için ulaşım kaynaklı gaz salımlarının küresel çapta yüzde 30 oranında azaltılması gerekiyor. Başta Çin ve Hindistan olmak üzere, orta gelir düzeyindeki ülkelerde yer alan çok sayıda başka kent de Bogota’da uygulanmakta olan bu sistemi örnek alabilir.

Küresel gaz salımlarında sağlanabilecek olası düşüş: 24 Mt
Eşdeğer salımlar: Sri Lanka (84.)
16- Yapılar: Evlerin Yalıtımı
Almanya

1948 yılında, ABD destekli Marshall Planı’nın bir parçası olarak, Almanya’da yeni bir banka kuruldu. Kreditanstalt für Wiederaufbau, ya da Yeniden İnşa Kredi Kurumu adıyla bilinen bu banka tam da adında belirtildiği gibi, İkinci Dünya Savaşı’nın yarattığı yıkımın ardından ülkenin yeniden inşa edilmesi işlevini yerine getirmek amacıyla kuruldu.

Bu banka günümüzde de varlığını sürdürüyor. Ancak şimdilerde, konutlarda enerji verimliliğinin artırılması amacıyla devlet destekli kredi vermek olarak tanımlayabileceğimiz, farklı türde bir uluslararası yardım işlevini görüyor. Banka, 2006-2014 yılları arasında, Almanya’da yaklaşık 4 milyon konutun enerji tasarruflu biçimde yenilenmesine destek vermek suretiyle gaz salımlarında ortalama 700 bin tonluk bir düşüşün sağlanmasına katkıda bulundu. Kışların sert geçtiği, aralarında ABD, Kanada ve Japonya’nın da yer aldığı, yüksek gelir düzeyli başka ülkeler de benzer bir uygulamaya gidebilirler.

Küresel gaz salımlarında sağlanabilecek olası düşüş: 77 Mt
Eşdeğer salımlar: Yunanistan (47.)
15- Sanayi: Değiştirilmiş elektrik motorları
ABD

ABD özgürlükler ülkesi olarak bilinse de, bu ülkede enerjinin verimliliğiyle ilgili devlet yaptırımlı katı kuralların yürürlükte olduğu da bir gerçek. Bu kurallar içinde en başarılı olanları pompaları, fanları, taşıyıcı ve kompresörleri çalıştıran endüstriyel elektrik motorlarıyla ilgili olanlar. 500 beygir gücüne (373 kilovat) dek tüm motorları içeren katı kurallar sayesinde ABD’de yılda en az 28 milyon tonluk bir tasarruf sağlandı. 2030 yılına gelinceye dek 1.50C hedefine ulaşılabilmesi için sanayi dalında dünya çapındaki gaz salımlarının yüzde 80 oranında azaltılması gerekiyor. ABD’deki bu katı kuralların dünya çapında uygulanması elektrik harcamalarında tasarruf etmenin dışında başka birtakım yararlar da sağlayabilir.

Küresel gaz salımlarında sağlanabilecek olası düşüş: 112 Mt
Eşdeğer salımlar: Çek Cumhuriyeti (38.)

Derleyen: Rita Urgan