15 bin hükümlüye tahliye yolu gözüktü (22.03.2012)

TBMM Adalet Komisyonu, Başkan Ahmet İyimaya başkanlığında Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nı görüşmek üzere toplandı.

'Tasarı gizli af'

Tasarının "gizli af" niteliğinde olduğunu savunan CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk, "Cezaevlerinin aşırı doluluğu karşısında gizli bir af olarak nitelendirilmesi mümkündür. Gizli bir af niteliğindedir" dedi.

'Tutuklu milletvekilleri sorunu çözülmeli'

Tutuklu milletvekillerinin durumuna da değinen Öztürk, "Milletvekillerinin tutuklu olması Başbakan'ın ve Bülent Arınç'ın söylediği gibi sizin vicdanınızı sızlatıyorsa bu konudaki sözleriniz kamuoyunu yanıltamaya yönelik değilse o zaman buna ilişkin düzenlemelerin yapılmamasının nedenleri nedir? Bir yandan milli irade diyoruz bir yandan milli iradeye mahkemeler tarafından pranga vurulmasına bir çözüm koyamıyorsunuz. Parlamentonun kendi hakkını savunamaması, çözüm üretememesi düşündürücüdür. Cemil Çiçek'in de parlamentonun itibarını koruması gerekli. Tutuklu milletvekili sorunu çözülmeli. Siyasi ayırım yapmıyorum. KCK davasından tutuklanan milletvekillerini tutukluğu da haksızdır. Tüm milletvekillerimizin bir an önce özgürlüğüne kavuşup yasama yetkisini yapmak üzere parlamentoya gelmelerinin şartları ve koşulları yaratılmalı. Başta Adalet Bakanı olmak üzere hükümeti göreve davet ediyorum" diye konuştu.

'Sıradan olaylar değil'

MHP İstanbul Milletvekili Murat Başesgioğlu da, şehit olan asker ve polisleri hatırlatarak, "Milletimizin başı sağolsun. Maalesef şehit haberlerine karşı medya başta olmak üzere bir hassasiyetsizlik ortaya çıkmış durumda. Bunlar sıradan olay değil" diyerek konuşmasına başladı.

Nevruz dolayısıyla yaşanan olaylara da değinen Başesgioğlu, "Kin ve intikam duygularıyla kutlamak bir millet olarak aramızdaki bağların kopmasına ve kin ve nefret tohumların ekilmesine sebep oluyor. Bunlardan Türk toplumunun süratle çıkması lazım. Bu çıkışın adresi en başta hükümetimizdir. Hükümetimiz bu meseleyi tek başına gögüsleyemez. Muhalefet partilerin desteğini yanına çekmek durumunda. Açılım politikasında kırılma yaşandı. Bu kırılmanın acı tezahürlerini şimdi yaşıyoruz" dedi.


'Umarım yeni operasyon dalgalarıyla yüz yüze kalmayız'

CHP Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk de, "Uzun süren tutuklamaların veya haksız tutuklamaların önüne geçilmek arzu ediliyorsa o zaman CMK'da da değişiklik yapılması gerekmez miydi?" diye sordu.

Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan da, "Cezaevleri bu kadar boşaldı, tezelden doldurmak anlayışını umarım benimsemezler. Yeni operasyon dalgalarıyla yüz yüze kalmayız umarım" dedi.

CHP'li Köktürk de, hükümlünün de insan olduğunu belirterek, ücretsiz çalıştırmanın Anayasa'ya aykırı olduğunu söyledi.

Adalet Bakanı Ergin ise, denetimli serbestlik tedbirinde çalıştırma uygulamasının isteğe bağlı olduğunu belirterek, "İlgili hükümlü böyle bir teklif kendisine yapıldığında bunu kabul etmek zorunda değil. Bu bir alternatif ceza infaz yöntemi. İlginin rızasına bağlıdır. Zorunlu çalıştırma öngörülmüyor" diye konuştu.

"Gizli af" eleştirilerine de Ergin, "Burada ilgili kişili belli şartlarda öngörülen alternatif tedbirlerle topluma salıveriliyor. Şartlar değiştiğinde, tedbirlere uymadığında gerisin geri döner, afta böyle bir şey söz konusu değil" sözleriyle yanıt verdi.

AKP Kastamonu Milletvekili Hakkı Köylü'nün sözleri üzerine de Adalet Bakanı, "Sayın Köylü'nün dile getirdiği itiraz vardı. O da 'tutukluk süresi uzamışsa hüküm kesinleştikten sonra bu kişinin doğrudan açığa ayrılma süresi de dolmuşsa istifade etsin'. Buna katılamıyoruz. Tutukluluk tamamen yargılamayı yapan mahkemenin tasarrufunda olan hakimin tasarrufunda olan bir tedbir. Bizim öngördüğümüz yapı ise hükümlüler için önerilmiş olan infaz yöntemlerinden bir tanesidir, alternatif infaz yöntemi olarak düzenlemektir. Sistem olarak buraya oturtamıyoruz" dedi.

Köylü ise Bakan Ergin'e, "Ben tutukluyu tahliye edelim demedim zaten. Öyle bir şey olmaz. Örneğin 6 yıl ceza almış. 3.5 yıl tutuklu kalmış. 3 yıl 8 ay tutuklu kalmış. Bu 4 yıl sonra cezaevinden çıkacak. 3 yıl 8 ay sonra hüküm kesinleşti, geriye 4 ayı kaldı şartlı tahliyesine artık hükümlü bu. Eğer bu süre içerisinde açığa ayrılma şartlarını muhafaza ediyorsa geriye de az bir cezası kalmış ise bundan istifade edebilmesi uygun diye düşündüm" şeklinde yanıt verdi.

'15 bin hükümlüye tahliye yolu gözüktü'

TBMM Adalet Komisyonu'nda, yaklaşık 15 bin hükümlünün tahliyesini öngören Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı kabul edildi.

TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edilen tasarı ile açık ceza infaz kurumunda geçirilen sürenin son bir yılın, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle dışarıda infaz edileceği yeni bir infaz rejimi öngörülüyor.
 

Gerekçe

Tasarının genel gerekçesinde, denetimli serbestlik kapsamında; kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalışma, zorunlu olarak eğitim programlarına katılma, belli çevre sınırları dışına çıkmama veya belirlenen yerlere gitmeme, konuttan ya da belirlenen bir çevreden ayrılmama, yurtdışına çıkmama, belirlenen bir stada gitmeme, belirli zamanlarda karakola veya denetimli serbestlik birimlerine giderek imza atma, tedavi programlarına katılma, eğitim kurumuna devam etme gibi tedbirlerin uygulandığı ifade edildi.
 

Tasarının getirdiği düzenlemeler

Tasarının getirdiği düzenlemeler şöyle: Açık ceza infaz kurumunda cezasının son altı ayını kesintisiz olarak geçiren, çocuk eğitimevinde toplam cezasının beşte birini tamamlayan, koşullu salıverilmesine bir yıl ve daha az süre kalan iyi halli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hükümlü hakkında hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak infaz hakimi tarafından karar verilebilecek.
 

Kimler yararlanacak

Cezasının son altı ayını kesintisiz olarak açık ceza infaz kurumunda iyi halli olarak geçirmiş olup koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az bir süre kalan hükümlüler bu düzenlemeden yararlanacak. Düzenlemeye göre, denetimli serbestlik tedbirleri uygulanmak suretiyle cezaların infazına infaz hakimi tarafından karar verilecek.
 

Ücretsiz olarak çalışacak, belirlenen programlara katılacak

Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezasının infazına karar verilen hükümlünün, koşullu salıverilme tarihine kadar; kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması, bir konut veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulması,belirlenen yer veya bölgelere gitmemesi, belirlenen programlara katılması yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tabi tutulmasına denetimli serbestlik müdürlüğünce karar verilecek.
 

Geri dönmek isterse kapalı ceza infaz kurumuna gönderilecek

Hükümlünün; ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne üç gün içinde müracaat etmemesi, hakkında belirlenen yükümlülüklere, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerileriyle hakkında hazırlanan denetim planına uymamakta ısrar etmesi, ceza infaz kurumuna geri dönmek istemesi hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine infaz hâkimi tarafından karar verilecek.
 

İnfaz hakimi tarafından karar verilecek

Hükümlü hakkında; işlediği iddia olunan başka bir suçtan dolayı Ceza Muhakemesi Kanununun 100'üncü maddesinde sayılan nedenlerle tutuklama kararı verilmesi, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlanmasından önce işlediği iddia olunan ve cezasının üst sınırı yedi yıldan az olmayan bir suçtan dolayı soruşturma veya kovuşturmaya devam edilmesi, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla olan kasıtlı bir suçtan dolayı soruşturma veya kovuşturma başlatılması halinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, infaz hakimi tarafından hükümlünün kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilecek.

Hükümlü hakkında soruşturma sonucunda kovuşturmaya yer olmadığı veya kovuşturma sonucunda beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, davanın reddi veya düşme kararı verilmesi hâlinde, hükümlünün cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak devam olunmasına infaz hâkimi tarafından karar verilecek.

Koşullu salıverilmelerine bir yıldan az süre kalan; açık ceza infaz kurumunda bulunan,kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarını taşıyan iyi halli hükümlülerin talepleri halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına karar verilebilecek. Koşullu salıverilmelerine bir yıl kala açık ceza infaz kurumuna ayrılma hakkını kazanan hükümlüler, bu infaz usulünden en fazla altı ay süreyle yararlanacak.
 

Elektronik kelepçe ile takip

Şüpheli, sanık ve hükümlülerin toplum içinde izlenmesi, gözetimi ve denetimi elektronik cihazların kullanılması suretiyle de yerine getirilebilecek. Elektronik izlemeyle, belirlenen sürelerde evden çıkmama, belirlenen yerlere yaklaşmama, belirlenen yerlere gitmekten yasaklama veya belirlenen çevre sınırları dışına çıkmama gibi tedbirlerin infazı ve denetimi de yapılabilecek.