128 milyar doları kim aldı?

CHP grup başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç, Merkez Bankası’nın kuru tutmak için döviz rezervlerini harcadığını, net rezervin eksi 55.5 milyar dolara kadar düştüğünü ve satılan rezervin 128-130 milyar dolar civarında olduğunun tahmin edildiğini vurgulayarak rezervin neden satıldığının, kimlerin bundan kazanç sağladığının ve oluşan kamu zararının boyutunun araştırılması için TBMM’de araştırma komisyonu kurulmasını istedi.

cumhuriyet.com.tr

Araştırma önergesinin gerekçesinde “Tek adam rejiminin Merkez Bankası’nın bağımsızlığını yok ettiği, ‘sözümüzü dinlemiyor’ denilenerek Merkez Bankası Başkanı’nın görevden alındığı” anımsatıldı. Merkez Bankası’nın ve kamu bankalarının kaynaklarının döviz satarak dövizi ve faizi düşük tutmaya harcandığı, düşük faizle kullandırılan kredilerle piyasaya çıkan paranın, ithalatı tetikleyip cari işlemler açığını artırırken altın ve dövize olan talebi körüklediği belirtildi. Gerekçede şunlar kaydedildi: “Kuru tutmak için döviz rezervleri harcanmış ve net rezervler swaplar sonrası eksiye düşmüştür. Kredi notumuz ‘çöp’ seviyesine inmiş, Türk Lirası’nın değeri tarihinin en değersiz noktasına düşmüştür. Hatta bazı ülkelerin merkez bankaları ile diğer bankalardan swap yoluyla alınan 63 milyar dolarlık borç düşüldüğünde Merkez Bankası’nın net rezervi eksi 55.5 milyar dolara kadar düşmüştür. Türkiye’nin bu noktaya Cumhurbaşkanı ve dönemin Hazine ve Maliye Bakanı’nın, Merkez Bankası’nı örtülü bir şekilde kamu bankaları aracılığıyla arka kapıdan döviz satmaya zorlaması yüzünden geldiği bilinmekte. Bu yolla satılan rezervin 128-130 milyar dolar civarında olduğu tahmin edilmekte.”

‘KİMLER KAZANÇ SAĞLADI?’

Buna karşın ne döviz kurunun ne de faiz oranının düşük tutulabildiği aktarılan gerekçede, “Merkez Bankası, yüzde 58’i döviz cinsinden 1.9 trilyon liralık kamu borcu, vergi gelirlerinin yüzde 20’sini yutan faiz yükü, 420 milyar dolarlık dış borç, 245 milyar liralık bütçe açığı ile baş başa kalmıştır” denildi. Önergede, Merkez Bankası’nın döviz rezervini neden satmaya zorlandığının, bu dövizin hangi fiyatla ve kimlere satıldığının, satış işlemlerinin yasal olup olmadığının, kimlerin bundan kazanç sağladığının, kamu bankalarının bu işlemlerden ne kadar zarar ettiğinin, bu zararın Hazine’ye olan yükünün ve bu zararı kaşılamak için ne kadar borçlandırıldığının araştırılması için Meclis araştırması açılması istendi.