Leyleklerin göç yolculuğuna hayati önlem
İlkbaharın müjdecisi leylekler, kışı geçirmek için Afrika’ya doğru göç yolculuğuna başladı. Bu yolculuğun en önemli rotalarından biri de İstanbul. Ancak bu yolda onları bekleyen bir tehlike var. Dinlenmek için elektrik direklerine konan leylekler, çarpılma riskiyle karşı karşıya. Boğaziçi Elektrik Dağıtım Şirketi (BEDAŞ) tarafından gerçekleştirilen izolasyon çalışması ise leyleklerin çarpılmasını önlemeyi amaçlıyor.
Yaz sezonunun sona ermesiyle birlikte leylek sürülerinin sıcak iklimlere göç yolculuğu başladı. Avrupa ile Güney Afrika arasındaki binlerce kilometreyi kat eden leylekler, dinlenmek ve konaklamak için ise açık araziler ve ağaçların yanı sıra elektrik direklerini tercih ediyor. Ancak bu noktalar canlıların hayatını tehdit ediyor. Göç yolları üzerinde bulunan şehirlerde biri de İstanbul. Leyleklerin çarpılmasını önlemek için harekete geçen BEDAŞ ekipleri özel bir izolasyon çalışması gerçekleştiriyor.
“5 BİN 800 DİREKTE İZOLASYON ÇALIŞMASI GERÇEKLEŞTİRDİK”
Elektrik dağıtımında tedarik sürekliliğini iyileştirirken çevre ve hayvanları korumayı da hedeflediklerini belirten BEDAŞ Sistem İşletme Direktörü Emrah Kalkan, çalışmalar hakkında şu bilgileri paylaştı:
“Bu noktada göç yolları üzerinde bulunan enerji nakil hatlarında kuşların çarpılma riskini ortadan kaldırma amacıyla çalışma yapmaktayız. Direklere konan kuşlar kanat arası açıklıkları nedeniyle geçici arızalara sebep olur. Bu durumun önüne geçebilmek amacıyla bugüne kadar 1.9 milyon liralık kaynak ayırarak, 5 bin 800 direkte kuş koruma aparatıyla izolasyon çalışması gerçekleştirdik. Aynı zamanda 12 bin direkte kuşkonmaz aparatı montajımızı gerçekleştirmiş olduk. Bu sayede göç yolları üzerinde bulunan enerji nakil hatlarımıza kuşların çarpılmadan yollarına devam etmelerini sağlıyoruz. Silivri, Çatalca, Arnavutköy’ün bir kısmı, Sarıyer, Eyüp’te bulunan enerji nakil hatlarımızda yoğunlukla bu çalışmaları gerçekleştirdik.”
“ARIZALARIN YÜZDE 70’İ ELEKTRİK ÇARPMASI SONUCU GERÇEKLEŞİYOR”
Silivri bölgesinin izolasyon çalışmasını gerçekleştirdiklerini anlatan Silivri İşletme Müdürü Murat Koşar ise bölgede meydana gelen arızaların yüzde 70’inin leylekleri elektrik çarpmasına bağlı meydana geliyor. Arızaların çoğunluğu leyleklerden kaynaklandığını anlatan Murat Koşar, “Türkiye genelinde ornitologlardan elde ettiğimiz bilgilere göre yüzde 25 civarında leylek çarpması vakası meydana geliyor. Leylekler Silivri’de konaklayarak buradan kışlama alanları olan Afrika’ya göç ediyorlar. Tabi bu göç esnasında özellikle enerji nakil hatlarımızda konaklama yapıyorlar. Bu esnada elektrik akımına kapılarak çarpılabiliyorlar. Enerji kalitesinin sürekliliği ve leylekleri korumak adına bizler izolasyon malzemeleri yardımıyla hatlarımızı izole ediyoruz. Konaklama esnasında leyleklerin çarpılmasının önüne geçmeyi amaçlıyoruz. Dört mahallemizde özellikle çok yoğun konaklama olan alanlarda geçici enerji kesintileri yaparak bu canlıların çarpılmasını önlüyoruz” diye konuştu.
Vatandaşların ihbarıyla çalışmalarını hızlandırdıklarını ifade eden Murat Koşar, “Geçici enerji kesintileriyle çarpılmaları önlüyoruz. Bu çalışmalar Eylül’ün 15’ine kadar devam edecek. Özellikle kuş göçüne sahne olan Ovayenice, Kadıköy, Sinekli ve Büyükkılıçlı köylerinde çalışmalara yoğunlukla devam ediyoruz” dedi.
“LEYLEK POPÜLASYONUNUN YÜZDE 7’Sİ ZARAR GÖRÜYOR”
Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Arzu Gürsoy Ergen ise leyleklerin Türkiye’deki göç yolculuğu hakkında şunları söyledi:
“Almanya'daki Weser Nehri’nin batısında üreyen leylekler Fransa, İspanya, Cebelitarık üzerinden Afrika kıtasına geçerken bu nehrin doğusunda üreyen kuşlar ise Balkanlar üzerinden Türkiye’ye geliyorlar. Anadolu coğrafyasına geçip Amanos Dağlarından Türkiye’yi terk edip daha sonra Nil Vadisi üzerinden kışlama bölgeleri olan Afrika’daki Çat Gölü’ne ulaşıyorlar. Almanya’da yapılan çalışmaya göre yıllık 1.8 milyon civarında kuşun elektrik direklerinden zarar görerek hayatını kaybettiğini gösteriyor. İspanya’da yapılan bir çalışma üreme dönemi öncesinde leylek popülasyonunun yüzde 7’sinin zarar gördüğünü gösteriyor. Ancak Türkiye’ye dair elimizde net bir veri yok.”
LEYLEK BABA LAKAPLI CAN: 40 İLA 50 BİN CİVARINDA LEYLEK GEÇİYOR
15 yıldır leylek sayımı yapan ve 'Leylek Baba' olarak tanınan avukat Fikret Can ise bugünlerde günde 50 bin civarında leyleğin İstanbul semalarından geçtiğini ifade etti. Can, bu yolculuğun görsel şölene dönüştüğünün altını çizerek “15-31 Ağustos arası en yoğun günler, bu günlerde çok yoğun sürüler geçer. Göç güzergahı ise Kırklareli, Edirne, Tekirdağ, İstanbul, İzmit, Yalova, Bursa, Eskişehir, Konya, Karaman, Mersin, Adana, Hatay. Ülkemiz, doğu göç yolu dediğimiz dünyanın en görkemli göçüne sahne olan bir konumda. Doğal görsel şölen oluşuyor. Bu coğrafyada her kim bu mevsimde gökyüzüne bakarsa leylek sürülerini görebilir. Ayın 15’inden sonra ortalama 40-50 bin civarında leylek geçer. Önce yavru leylekler geçer. Yavrularını besleyen anne ve babalar yorgun düşüyor. Anne ve baba leylekler daha geç ülkemizi terk ediyor” dedi.