Hafıza tazeleyecek ‘Darbe’ okumaları

Özellikle genç kuşaklara, yakın tarihte yaşananları okuyarak bugünü daha iyi anlayabilmelerine yardımcı olacak kimi başvuru kitapları...

Demirkırat / M. Ali Birand, Can Dündar, Bülent Çaplı/ Can Yayınları: 1930’lardan 1960’taki ilk askeri müdahaleye uzanan dönemin öyküsü. DVD’li kitapta o dönemde yaşanmış siyasi kavgaları, Demokrat Parti’nin doğuş, yükseliş ve çöküşünü, 27 Mayıs müdahalesinin gelişme sürecini ve iç pazarlıklarını, ilk defa bu süreçte rol almış kişilerin ve tanıkların anlatımlarıyla okuyacaksınız. Yazarların “12 Mart” adlı bir ortak kitabı daha bulunuyor.

İhtilalin İçyüzü / Abdi İpekçi - Ömer Sami Coşar /İş Bankası Yay.: 27 Mayıs’tan yıllarca önce beliren gelişmelerden başlayarak 27 Mayıs İhtilali’nin hazırlanışını, gerçekleştirilmesini ve ihtilalden sonra kurulan Milli Birlik Komitesi’ni inceliyor.

12 Eylül Kültürü / Emre Kongar / Remzi Kitabevi: Kongar, kitapta “geçiş dönemi Türkiyesi”nin manzarasını; o dönem işçi, aydın, kadın, genç kesimlerin içinde bulundukları durumları ve 12 Eylül’ün gelecek yıllara yansımalarını irdeliyor.

Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Siyasal Hayat/ Kolektif / Haz.: Melih Yeşilbağ / Yordam Kitap: Kitabın Türkiye siyasal ve toplumsal tarihinin önemli dönemeçlerine göre ayrılan bölümleri arasında, darbe dönemlerini de bulacaksınız...

12 Eylül Adaleti / Uğur Mumcu / UM:AG Araştırmacı Gazetecilik Vakfı: Mumcu, “topluma zorla giydirilen bir deli gömleği” olarak tanımladığı 12 Eylül’ü yazdığı bu kitabın başlığını niçin “12 Eylül Adaleti” koyduğunu şu sözlerle izah ediyor kitapta: “Hukuku kullanarak, adaletsizlik de yaratabilirsiniz. Parlamentodan çıkan metin, hukuktur ama mutlaka adalet değildir. İşte 1982 Anayasası, işte 141-142 ve benzerleri... Bu kitabın adı, bu nedenle 12 Eylül Adaleti. Çünkü okuyunca, hukuk diye değil, adalet diye sızlayacak vicdanınız.”

Askeri Darbeye Doğru / Ayşe Asker / İmge: Bu kitap sayesinde 27 Mayıs darbesine giden yolda, seçmen desteği ve Meclis çoğunluğuna sahip Demokrat Parti’nin iktidardan düşme korkusuyla, parlamenter gelenekleri, hatta kendi çıkardığı yasaları bir yana bırakarak; şiddetini giderek arttıran ve hızlanan adımlarla bir baskı rejimi kurmaya yönelişini, Menderes ve parti yöneticilerinin darbeden önce ve yargılanırken söyledikleri sözler ve yaptıkları yorumlarla izleyeceksiniz.

İdam Tarih Oldu, Utancı Kaldı / Türey Köse / Ümit Yay.: Kitapta, 12 Mart döneminde ve 12 Eylül sonrasında ölüm cezası kararlarının nasıl görüşüldüğü, kimlerin nasıl oylar kullandığı, tanıklıklara başvurularak inceleniyor. Ayrıca Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının avukatı Halit Çelenk gibi “ölümün tanıkları” da yaşananları anlatıyor.

Belgelerle 28 Şubat/ Saygı Öztürk/ Doğan Kitap: Araştırmacı gazeteci Saygı Öztürk, etkileri bugünlere de yansıyan, soruşturma ve dava dosyalarına konu olan ünlü 28 Şubat kararlarını belgelere dayanarak aktarıyor.

Bıçak Sırtında / Ali Baransel / Remzi Kitabevi: Eski Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı ve basın sözcüsü Ali Baransel, anılarının bu ilk bölümünde, 1970’li yılları ve 12 Eylül askeri müdahalesiyle sonuçlanan siyasal gelişmelerin arka planını kaleme alıyor.

Vatansız Gazeteci / Doğan Özgüden/ Belge Yay: 12 Mart cuntası tarafından politik göçe zorlanan, 12 Eylül cuntası tarafından da “vatansız” ilan edilen sosyalist bir gazetecinin notları.

Zamanı Durduran Saat / Yılmaz Büyükerşen / Doğan Kitap: Büyükerşen, kitabın “Gazetecilik yılları...” başlıklı bölümünde 27 Mayıs döneminin Eskişehir’inde yaşananları anlatıyor.

Son Darbe: 28 Şubat/ Mehmet Ali Birand, Reyhan Yıldız / Doğan Kitap: Kitapta 28 Şubat’ın tanıkları ve mağdurları o dönemde yaşadıklarını anlatırken, bir dönemin üzerindeki sır perdesi aralanıyor.

Tarih Boyunca İhtilaller ve Darbeler / Hakan Yılmaz / Timaş Yay.: Bu kitapta, Eski Yunan ve Roma’dan günümüze kadar yaşanan iktidar çekişmelerini, bu mücadele çerçevesinde yaşanan tüm ihtilal ve darbeleri okurken, insanlık tarihinin politik seyrini de izlemiş olacaksınız.

Ve İhtilal... / Altan Öymen / Doğan Kitap: Altan Öymen “anılı” kitaplar serisine dahil “Ve İhtilal...”de, 1955-1960 dönemini anlatıyor. Yani, dünyada Soğuk Savaş’ın sürdüğü, gerginliklerin tırmandığı, ihtilallerin yaşandığı bir dönemi.

12 Eylül Yasakları / Mehmet Sucu / Cumhuriyet Kitapları: Türkiye’de farklı siyasal iklimlerde medyaya uygulanan yasakların kaleme alındığı kitapta, darbe dönemlerinde uygulanan yasaklar da not düşülüyor.

Tank Sesiyle Uyanmak / Hasan Cemal / Doğan Kitap: Hasan Cemal’in 12 Eylül döneminde haberleştiremediklerini zamanı gelince gün ışığına çıkartmak amacıyla, günü gününe defterine aldığı notlar bu kitapta okuyucuyla buluştu.

Ku-De-Ta (Ada’da Son Darbe)/ Cüneyt Arcayürek / Kırmızı Kedi Yay.: Gazeteci Cüneyt Arcayürek, Kenan Evren cuntası dönemindeki yoğun sansürbaskı ortamına rağmen yayınlanan ilk “Ku-De-Ta” kitabından 30 yıl sonra çıkan serinin bu üçüncü kitabında, düşsel bir adada geçen olayları, adadaki medya- işadamı-hükümet ilişkileri ve toplumsal baskı ortamını demokrasi tutkunu bir gazetecinin ağzından anlatıyor.