Burası İzmir... 'Ölüm yolculuğu' satışları patlattı

Ülkelerindeki iç savaştan kaçarak Türkiye’ye gelen Suriyeliler, en çok parayı hayalini kurdukları Avrupa ülkelerine gitmek için can yeleği, şambrel ve şişme botlar için harcıyor. İnsan tacirleriyle anlaşarak her türlü tehlikeyi göze alan mülteciler, özellikle İzmir'in Konak ilçesi Basmane semtindeki konfeksiyon dükkanlarında satılan ucuz can yeleği ve şişme lastikleri alarak, ölüm yolculuğuna hazır bekliyor.

İçişleri Bakanlığı’nın resmi rakamlarına göre Türkiye’de, 1 milyon 905 bin kayıtlı Suriyeli bulunuyor. Resmi olmayan rakamlara göre ise 2,5 milyona yaklaştığı tahmin ediliyor. İzmir’deki resmi olmayan rakam 100 bin olarak tahmin edilirken resmi rakam 69 bin 350. İzmir’de çoğu sokakta yaşayan Suriyelilerin büyük bölümü, Ege sahillerini kullanarak kaçak yollardan Yunanistan’a, oradan da Almanya başta olmak üzere diğer Avrupa ülkelerine gitmek istediklerini açıkça ifade ediyor.

Her gün yüzlerce kişi, kaçak yollardan gitmeye teşebbüs ediyor. Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın rakamlarına göre bu yılın ilk sekiz ayında 35 binden fazla mülteci, ölüm yolculuğuna çıkmadan kurtarıldı. Yakalanmadan giden ya da ölenlerin sayısı ise bilinmiyor. Her türlü tehlikeyi göze alarak insan tacirleriyle anlaşan Suriyeliler, bir tehlike durumunda boğulmamak için can yeleği ve şambrel satın alıyor. Son dönemde şambrel ve can yeleği satışlarının zirve yapması sebebiyle asıl işi konfeksiyon olan birçok mağaza da bu pazara yönelmiş durumda.

Birçok işyerinin önündeke yüzlerce can yeleği ve şambrel lastiklerin müşterisi, Yunanistan’a gitme hayali kuran Suriyeliler. Yelekler, cansız mankenler üzerinde sergileniyor. Kaçak geçişlerde kullanılan ahşap ya da alüminyum tabanlı, dört kişilik şişme bot fiyatları ise bin-bin 500 TL’den başlıyor, kalitesi ve büyüklüğüne göre 5–6 bin TL’ye çıkıyor. Deniz malzemesi satıcıları, ortalama kalitede bir botun fiyatının 2 bin 500 TL olduğunu belirtiyor. Konfeksiyon mağazalarında satılan şişme lastiklerin (şambrel) fiyatı 20-25 TL, çocuklar için satılan küçük lastikler ise 15-20 TL arasında değişiyor.

Suriyeler, adımbaşı satılan, standartlara uygun olmayan, ambalaj köpünden can yeleklerini ucuz olduğu için tercih ediyor. Deniz malzemesi satan işyerlerinde, kaliteli can yeleklerinin fiyatı ise 100 TL’den başlıyor. Talebi değerlendirmek için can yeleği ve bot satan bazı esnaflar ise bunun herkes tarafından duyulmasını istemiyor.