Boyun ağrılarının sebepleri neler, kaçınmak için neler yapılmalı?
Boyun ve ense ağrıları özellikle masa başında çalışan herkesin ortak derdi olmuş durumda. 7 adet omuru ile kafayı taşıyan ve çok hareketli bir bölge olan boyun, yaralanmalara açık olan bir bölge ve beyin, kollar ve vücudun geri kalanı arasında sinirsel bağlantıyı da omurganın içerisindeki kanaldan geçen omurilik ve her iki yana doğru çıkan sinirleriyle oluşturuyor. Günlük hayatta duruş ve postür bozukluğu, telefon ve bilgisayar ekranına yanlış açıyla bakarak fazla yüklenme ve bazı fizyolojik sebepler boyun ve ense ağrısına sebep olabiliyor. Boyun ağrıları kişinin hareket kabiliyetini kısıtlayıp yaşam kalitesini düşürüyor.
İşte boyun ağrılarının sebepleri ve ağrılardan kaçınmak için öneriler...
Boyun veya ense ağrısı genel olarak künt ağrılar şeklindedir. Ense ağrıları sıklıkla uyuşma, karıncalanma, elektrik çarpması tarzı hislerle birlikte geliyor. Bazı durumlarda boyun hareketleri ile ağrılar kötüleşebiliyor. Boyun veya ense ağrılarına baş dönmesi eşlik edebiliyor.
Kemik, disk, kas ve bağ yapılarından oluşan bozukluklar nedeniyle boyunda ağrı gelişebiliyor. Boyun fıtığı, kireçlenme ve dejeneratif disk hastalığı, servikal dar kanal ve yaralanmalar boyun ya da ense ağrısının sık birer sebebi oluyor. Nadiren tümörler, boyun bölgesinde ağrı sebebi olarak karşımıza çıkabiliyor.
Boğazda uzun süren enfeksiyonlar da şişmiş lenf nodları ile birlikte ense ağrısına sebep olabiliyor.
Kalp, akciğer rahatsızlıkları gibi bazı durumlar boyunda yansıyan ağrı yapabileceği gibi, boyun veya ense ağrıları baş, yüz, sırt, göğüs ve omuz bölgelerine yayılım gösterebiliyor.
Spor yaralanmaları, motorlu araç kazaları, düşmeler vb. durumlarda boyundaki kemikler ve yumuşak dokular yaralanabiliyor. Ezilme ve zorlanmalar nispeten hafif olan yaralanmalarda oluyor.
Boyun ağrıları genellikle medikal tedavi ile iyileşiyor. Yarı çıkıklar, yerinden oynamamış kırıklar, sinir kontüzyonları orta düzey yaralanmalar olup konservatif yöntemler ve boyunluklar ile tedavi edilebiliyor.
Daha nadiren cerrahi tedavi gerektirebiliyor. Kırıklar, çıkıklar ve spinal kord yaralanmaları ise ağır yaralanmalar olup genel olarak cerrahi yöntemler ile tedavi ediliyor.
Servikal dar kanal, boyun omurları arasından geçen sinirler için mevcut olan boşluğun azalmasını ifade etmek için kullanılıyor. Kişinin doğuştan itibaren kemik yapısında var olan bazı özellikleri nedeniyle servikal kanalları nispeten dar olabiliyor. Disklerin fıtıklaşması, kireçlenmelere bağlı olan genişlemeler de bu darlığa katkıda bulunuyor.
Kanalın daraldığı bölgeye göre myelopati veya radikülopati adı verilen bulgular ortaya çıkabiliyor. Servikal myelopati, boyun bölgesinde omuriliğin baskıya uğraması sonucu gelişen hem kolları hem bacakları etkileyen, ince işlerdeki beceri kaybının ve denge problemlerinin de eşlik ettiği bir durum olarak tanımlanıyor. Servikal radikülopati ise, boyundaki spinal sinir kökünün tahrişi veya basısı sonucunda kolun belirli bir bölgesinde meydana gelen işlev kaybı olarak biliniyor.
BOYUN KİREÇLENMESİ
Boyun kireçlenmesi, boyundaki disklerin yırtılmaları ve aşınmaları ile başlayan, zamanla kemiklerde spur ismi verilen çıkıntıların oluşmasına ve eklemlerde yapısal bozukluklara neden olan değişikliklerin tamamını içeren bir terim olarak kullanılıyor.
BOYUN FITIĞI
Boyun kemikleri arasında yastıklama ve şok emilimi görevlerini üstlenen diskler bulunuyor. Zorlanmalar, kazalar ve yaşlanmanın bir parçası olarak diskte meydana gelen bozulmalar sonucu içerisindeki jel kıvamlı sıvının dışarı çıkması, omurilik ve sinirlere baskı yapması ile oluşan klinik tablo boyun fıtığı olarak adlandırılıyor. Boyun fıtığı tedavisi muayene bulgularına, sinirlerde bası olup olmamasına ve görüntüleme yöntemlerindeki bulgulara göre ilaçlar, egzersiz, enjeksiyonlar veya ameliyat ile yapılıyor.
65 yaş üzerindeki kişilerin yaklaşık olarak %90’ında az veya çok miktarda kireçlenme mevcut, bu durum aynı zamanda servikal artrit veya spondiloz terimleri ile de anılıyor. Boyunda tutukluluk, hareketsizlik, başa ve kollara yayılan ağrı ve uyuşma şeklinde belirtiler gösterebiliyor.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Duruş bozukluğu, en önemli boyun (ense) ağrısı nedenlerinden biri; postür düzenlemeleri ile uygun oturma, yatma ve yürüme boyun ağrılarından kaçınmanın en önemli kurallarından biri. Yastık yüksekliği de boyundaki kasları etkiliyor. Uygun yükseklikte yastık kullanılması gerekiyor.
Televizyon, bilgisayar, tablet gibi aletleri kullanırken ekranın baş hizasında olması önemli; böylece boynun aşırı öne eğilmesi engelleniyor.
Ayrıca düzenli egzersiz yapılmalı, kasların kuvvetlenmesi kas yorgunluğu nedeniyle gelişen ağrıların şiddetini ve sıklığını azaltır.