Bağımsızlık ilanı sonrası binlerce Katalan sokağa döküldü

İspanya merkezi hükümeti ile Katalan bölgesel hükümeti arasındaki bağımsızlık restleşmesinde tansiyon yükseliyor. İspanya hükümetinin anayasaya dayanarak Katalan özerkliğinin feshedilmesi için Senato’da oylama yaptırması öncesi Katalan parlamentosu bağımsızlık ilanını onayladı. Karar nedeniyle Barselona’da çılgın kutlamalar yapıldı.

İspanya merkezi hükümeti ile Katalan bölgesel hükümeti arasındaki restleşme, Katalan Cumhuriyeti’nin ilanının ardından Madrid’in Katalonya’ya kayyım atamasına sahne oldu. Süreç, İspanyol polisinin şiddetli müdahalesine rağmen Katalonya Özerk Bölgesi’nin 1 Ekim’de bağımsızlık referandumu düzenlemesiyle başlamıştı.

İspanya hükümetinin anayasanın 155. maddesine dayanarak Katalan özerkliğinin feshedilmesi için Senato’da oylama yaptırması öncesi Katalan parlamentosu bağımsızlık ilanını oyladı. Madrid merkezli Halk Partisi, Sosyalist Parti, Yurttaşlar Partisi’nin vekilleri boykot etti, bağımsızlık yanlısı “Junts pel Si”, CUP ve Podemos bağlantılı “Catalunya Si Que Es Pot” partileri katıldı.

‘Katalan Cumhuriyeti’ 135 vekilli parlamentodaki gizli oylamada bağımsızlık lehine 70, aleyhine 10 ve 2 boş oy çıktı. Ardından “Katalonya parlamentosu, hukukun üstünlüğü uyarınca bağımsız, egemen, demokratik, sosyal devlet olarak Katalan Cumhuriyeti’ni kurdu” açıklamasıyla bağımsızlık ilan edildi.

İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, tüm İspanyollara itidal çağrısı yapıp bölgeyi Madrid’den yönetmeye atıfla “Hukuk devleti Katalonya’da yasallığı yeniden tesis edecek” dedi. Ardından Madrid’deki Senato’da yapılan oylamada Madrid’e Katalonya’yı doğrudan yönetme yetkisi verildi. İspanyol kabinesi acilen toplandı.

Beklendiği gibi bugün 155. madde uygulanırsa Katalan Bölgesi Başkanı Carles Puigdemont, yardımcısı ve tüm bakanları görevden alınacak. Daha önce Rajoy’un başvurusu üzerine İspanya Anayasa Mahkemesi, Katalan parlamentosunun referandum düzenlemesinin de referandum için çıkardığı yasanın da “yasadışı” olduğuna hükmetmişti.

Franco sonrası en büyük siyasi kriz Puigdemont, yüzde 40 katılımlı referandumun bağımsızlık sonucu vermesi sonrası parlamentoya hitabında bağımsızlık ilanını askıya almış ve Madrid’e diyalog teklifinde bulunmuştu. Teklifi reddeden Madrid’in kayyım tehdidinden vazgeçmemesi yüzünden ise erken seçime gitme seçeneğinden vazgeçmişti. Katalan liderlerin Madrid’in kayyımına karşı halkın sivil itaatsizliğe gideceğine dair açıklamalarından ötürü İspanya’nın diktatör Franco sonrası demokrasiye geçilmesinden beri en büyük siyasi kriziyle karşı karşıya olduğu belirtiliyor. AB’nin kıtanın diğer bölgelerinde ayrılıkçılığı tetikleyeceği endişesiyle Madrid’e tam destek vermesi de Puigdemont’un “uluslararası arabuluculukla müzakere” tekliflerinin Rajoy tarafından reddedilmesine yol açtı.

Gözler maçta... Katalan başkenti Barselona’da parlamento önünde ellerinde Katalan bayraklarıyla bekleyen on binlerce kişi, büyük ekranlardan izledikleri bağımsızlık ilanını yumruklarını havaya kaldırıp Katalanca “bağımsızlık” diye bağırarak kutladı. “Katalonya’ya yardım et, Avrupa’yı kurtar” pankartları da dikkat çekti.

İspanya krizinin, AB’nin demokratik değerlerinin daha da sorgulanacağı ve temellerinin sarsılacağı noktaya gelip gelmeyeceği tartışılıyor. Katalan bağımsızlık ilanı sonrası bir diğer kritik soru da İspanyol yetkililerin Barcelona futbol takımını ligden atma tehdidini hayata geçirip geçirmeyeceği. İspanyol birliği ve kraliyet yanlılarının takımı Real Madrid, yarın Katalan takımı Girona’yla deplasmanda karşılaşırken neler olacağı merak konusu.