Ateşle buzun buluşması: Erebus buz kayaları

Dünyanın en soğuk kıtası Antarktika, bilimsel çalışmalara konu olmanın yanı sıra doğal güzellikleriyle de adından söz ettiriyor. Antarktika’da yer alan Erebus Buz Kayaları, bambaşka bir dünyanın kapılarını aralıyor. Yükseklikleri 20 metreye kadar çıkan buz kayaları, sahip olduğu özgün formlar ile muhteşem görüntüler ortaya çıkarıyor.

Farklı bir gezegen gibi Erebus Buz Kayaları, adını Yunan mitolojisindeki Kaos Tanrısı’nın oğlu Erebus’tan alan Erebus Yanardağı’nda yer alıyor. Ross Adası’nı oluşturan dört yanardağdan birisi olan Erebus, şu an Antarktika’nın en aktif yanardağı. Aynı zamanda yeryüzündeki aktif yanardağların en güneyde olanı Erebus, 1972’den beri aktif.

İngiliz kutup kaşifi James Clark Ross tarafından 1841 yılında keşfedilen dağın krateri, dünyada sadece beş adet bulunan lav göllerinden birine ev sahipliği yapıyor. Yaklaşık 1 milyon 300 bin yıl önce oluşmaya başlayan ve deniz seviyesinden yüksekliği 3794 metre olan Erebus Dağı’nın içi lavlar sayesinde aşırı sıcakken dışarıda dondurucu bir atmosfer hakim. Dağı çevreleyen buz mağaralarının sıcaklığı 32 dereceyi buluyor ve bu mağaraların içinden volkanik gazlar salınıyor. Kalın buz katmanındaki çatlaklardan kendilerine yol bulan bu gazlar buz mağaralarından çıkarken birer bacayı andıran 20 metre uzunluğunda dev buz kayalarını oluşturuyor.

Buz sarkıtlarından, buz köprülerinden oluşan kristal görünümlü Erebus Buz Kayaları, dünya dışı bir gezegendeymiş hissiyatı uyandırıyor. Kayaların tuhaf formları Satürn, Jüpiter, Neptün gibi gezegenlerin yüzeylerini çağrıştırıyor. Antarktika’nın kendine has güneş ışıklarının da etkisiyle buz kayalarında mavi ve beyazın tüm tonlarını hissedebilmek mümkün oluyor. Buz kayalarının korunaklı bir bölgede yer almaları, sıra dışı formlarının bozulmasını önlüyor. Yılın çok kısa bir bölümünde ziyaret edilebilen Erebus Buz Kayaları’nı sadece dağın yakınında bilimsel çalışmalar için kurulan McMurdo İstasyonu’ndan hareketle ve profesyonel dağcılar eşliğinde görmek mümkün. Ziyaretçiler, bölgeye bir buz denizinden geçerek ulaşabiliyor ve sıkı kurallar altında ziyaretlerini gerçekleştirebiliyor.

Erebus’taki buz mağaraları pek çok gizemi içlerinde barındırıyor. Mağaralar bilim insanlarının da yakın takibi altında. Avustralyalı bilim insanları, dondurucu buz tabakasının altında yer almasına rağmen aktif yanardağ tarafından ısıtılan mağaralarda daha önce keşfedilmemiş bazı bitki ve hayvan türlerinin yaşıyor olabileceğini ortaya çıkardı. Mağaralardan alınan toprak örneklerinde yosun ve alglerin yanı sıra küçük hayvanlara ait “şaşırtıcı” DNA izlerine rastlandı. Bu izler, Antarktika’da yaşayan hayvanların DNA’larına benzetilse de bazı örnekler tam olarak tanımlanamadı. Bu da dünyanın en güneyindeki, dondurucu kıtada buzul yaşam sistemleri olabileceğini düşündürüyor.